الإیضاح في علل النحو: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR89217J1.jpg | عنوان = الإیضاح في علل النحو | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = زجاجی، عبد الرحمان بن اسحاق (نويسنده) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /ز3الف9 6151 PJ | موضوع = |ناشر | ناشر = [بی نا] | مکان نشر = [بی...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۴: خط ۲۴:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''الإيضاح في علل النحو'''، از آثار ادیب، لغت‌شناس و نحوی قرن چهارم هجرى قمری، [[ابوالقاسم عبدالرحمان بن اسحاق زجاجى نهاوندی]] (متوفای 337 یا 340ق)، می‌کوشد افزون بر بیان مسائل نحوی، چرایی و علت‌های آن را نیز با روش جدل تبیین کند. پژوهشگر معاصر، [[مازن مبارک]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزنده را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[زجاجى]] و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را شناسانده و چند نقد را نیز بر آن مطرح کرده است.
'''الإيضاح في علل النحو'''، از آثار ادیب، لغت‌شناس و نحوی قرن چهارم هجرى قمری، [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|ابوالقاسم عبدالرحمان بن اسحاق زجاجى نهاوندی]] (متوفای 337 یا 340ق)، می‌کوشد افزون بر بیان مسائل نحوی، چرایی و علت‌های آن را نیز با روش جدل تبیین کند. پژوهشگر معاصر، [[مبارک، مازن|مازن مبارک]]، این کتاب را تصحیح و تحقیق کرده و مقدمه و تعلیقاتی ارزنده را بر آن افزوده و شخصیت و آثار [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجى]] و به‌خصوص ویژگی‌ها و روش اثر حاضر را شناسانده و چند نقد را نیز بر آن مطرح کرده است.


==هدف و روش==
==هدف و روش==
* [[احمد راتب عرموش]]، با تأکید بر اهمیت زبان عربی که زبان قرآن است و اشاره به کوشش‌های اندیشوران در زمینه آموزش و پژوهش و ترویج آن، افزوده است: اثر حاضر از نفیس‌ترین آثار درباره علل نحوی است<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، در آغاز کتاب، دو صفحه بدون شماره</ref>.
* [[احمد راتب عرموش]]، با تأکید بر اهمیت زبان عربی که زبان قرآن است و اشاره به کوشش‌های اندیشوران در زمینه آموزش و پژوهش و ترویج آن، افزوده است: اثر حاضر از نفیس‌ترین آثار درباره علل نحوی است<ref>ر.ک: مقدمه ناشر، در آغاز کتاب، دو صفحه بدون شماره</ref>.
* [[شوقی ضیف]]، با تأکید بر اینکه [[خلیل]]، اولین دانشوری بود که مبحث علل نحوی را گسترش داد، افزوده است: کتاب حاضر، اثری نفیس است که به بررسی تاریخی جامعی درباره علل نحوی پرداخته و آن را به‌روشنی بیان کرده و به «فلسفه علل نحوی» رسیده است که از نظر هدف از علم نحو (توانایی بر نطق صحیح) ارزشی ندارد<ref>ر.ک: مقدمه استاد، صفحه ب - و</ref>.
* [[شوقی ضیف]]، با تأکید بر اینکه [[خلیل]]، اولین دانشوری بود که مبحث علل نحوی را گسترش داد، افزوده است: کتاب حاضر، اثری نفیس است که به بررسی تاریخی جامعی درباره علل نحوی پرداخته و آن را به‌روشنی بیان کرده و به «فلسفه علل نحوی» رسیده است که از نظر هدف از علم نحو (توانایی بر نطق صحیح) ارزشی ندارد<ref>ر.ک: مقدمه استاد، صفحه ب - و</ref>.
* [[مازن مبارک]]، روش [[زجاجى]] را جدال و عرضه کردن ادله گوناگون دانسته و افزوده است: او در موارد فراوانی از شیوه پرسش و پاسخ استفاده می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص13</ref>.
* [[مازن مبارک]]، روش [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجى]] را جدال و عرضه کردن ادله گوناگون دانسته و افزوده است: او در موارد فراوانی از شیوه پرسش و پاسخ استفاده می‌کند<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص13</ref>.


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
خط ۳۵: خط ۳۵:


==انتقاد محقق==
==انتقاد محقق==
* [[مازن مبارک]]، 3 انتقاد روش‌شناختی بر نویسنده وارد کرده و مقدمه کتاب حاضر را مطابق با محتوای آن ندانسته و از جمله نوشته است: [[زجاجى]]، علل را به 3 بخش تعلیمی، قیاسی و جدلی تقسیم کرده که تقسیمی پسندیده و معقول است، ولی او را در پژوهش و تبیین آن ناتوان می‌بینیم؛ زیرا شایسته بود که دیدگاهش را در مورد هر بخش آشکار سازد و کتابش را برطبق همین تقسیم سامان‌دهی کند و همه علل نحوی را در آن بگنجاند<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>.
* [[مازن مبارک]]، 3 انتقاد روش‌شناختی بر نویسنده وارد کرده و مقدمه کتاب حاضر را مطابق با محتوای آن ندانسته و از جمله نوشته است: [[زجاجی، عبدالرحمان بن اسحاق|زجاجى]]، علل را به 3 بخش تعلیمی، قیاسی و جدلی تقسیم کرده که تقسیمی پسندیده و معقول است، ولی او را در پژوهش و تبیین آن ناتوان می‌بینیم؛ زیرا شایسته بود که دیدگاهش را در مورد هر بخش آشکار سازد و کتابش را برطبق همین تقسیم سامان‌دهی کند و همه علل نحوی را در آن بگنجاند<ref>ر.ک: همان، ص18</ref>.


==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==