تصفح الأدلة: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'حاکم جشمی، محسن بن محمد' به 'جشمی، محسن بن محمد'
جز (جایگزینی متن - ' ]]' به ']]')
جز (جایگزینی متن - 'حاکم جشمی، محسن بن محمد' به 'جشمی، محسن بن محمد')
 
خط ۳۰: خط ۳۰:
این کتاب، مهم‌ترین اثر بصری است که تنها بخش‌های کوتاهی از آن به‌صورت اصلی باقی مانده و البته محتوای آن به‌وسیله [[ملاحمی خوارزمی، محمود بن محمد|محمود ملاحمی خوارزمی]] در کتاب «[[كتاب المعتمد في أصول‌الدين|المعتمد]]» بازنویسی و تحریر دوباره شده و هم‌اکنون می‌توان گفت که بر اساس همین کتاب اخیر، می‌توان به محتوا و حتی در موارد بسیاری، عبارات کتاب اصلی، یعنی «تصفح الأدلة» که منبع اصلی [[ملاحمی خوارزمی، محمود بن محمد|ملاحمی]] در بخشی از کتاب «المعتمد» بوده دسترسی داشت<ref>ر.ک: انصاری، حسن</ref>.
این کتاب، مهم‌ترین اثر بصری است که تنها بخش‌های کوتاهی از آن به‌صورت اصلی باقی مانده و البته محتوای آن به‌وسیله [[ملاحمی خوارزمی، محمود بن محمد|محمود ملاحمی خوارزمی]] در کتاب «[[كتاب المعتمد في أصول‌الدين|المعتمد]]» بازنویسی و تحریر دوباره شده و هم‌اکنون می‌توان گفت که بر اساس همین کتاب اخیر، می‌توان به محتوا و حتی در موارد بسیاری، عبارات کتاب اصلی، یعنی «تصفح الأدلة» که منبع اصلی [[ملاحمی خوارزمی، محمود بن محمد|ملاحمی]] در بخشی از کتاب «المعتمد» بوده دسترسی داشت<ref>ر.ک: انصاری، حسن</ref>.


این کتاب همان طور که از نامش هم پیداست، درباره بررسی و بازبینی ادله معتزلیان بهشمی درباره مسائل اصلی علم کلام بوده و ازآنجاکه ابوالحسین در پاره‌ای مسائل با نظرات استادش [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضی عبدالجبار همدانی]] مخالف بوده و آنها را به نقد کشیده و از همه مهم‌تر مسئله احوال و شیئیت معدوم و در پاره‌ای از مسائل هم تحت تأثیر فیلسوفان بوده و در پاره‌ای از مسائل هم بیشتر متمایل به بغدادیان بوده تا بصریان و همه این امور، موجبات انتقاد تند بهشمیان را از او فراهم کرده است و از آن جمله است انتقاد [[حاکم جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] در شرح «عيون المسائل» از او و بی‌اعتنایی به آرای ابوالحسین در سرتاسر کتابش<ref>ر.ک: همان</ref>.
این کتاب همان طور که از نامش هم پیداست، درباره بررسی و بازبینی ادله معتزلیان بهشمی درباره مسائل اصلی علم کلام بوده و ازآنجاکه ابوالحسین در پاره‌ای مسائل با نظرات استادش [[قاضی عبدالجبار بن احمد|قاضی عبدالجبار همدانی]] مخالف بوده و آنها را به نقد کشیده و از همه مهم‌تر مسئله احوال و شیئیت معدوم و در پاره‌ای از مسائل هم تحت تأثیر فیلسوفان بوده و در پاره‌ای از مسائل هم بیشتر متمایل به بغدادیان بوده تا بصریان و همه این امور، موجبات انتقاد تند بهشمیان را از او فراهم کرده است و از آن جمله است انتقاد [[جشمی، محسن بن محمد|حاکم جشمی]] در شرح «عيون المسائل» از او و بی‌اعتنایی به آرای ابوالحسین در سرتاسر کتابش<ref>ر.ک: همان</ref>.


نوع مباحث مطرح‌شده در کتاب آشکارا نشان از آن دارد که ما در این اثر، با نویسنده و متکلم برجسته معتزلی‌ای سروکار داریم که در عصری کهن می‌زیسته و از نزدیک هم با امامیه آشنایی داشته است. وی البته جابه‌جا از زیدیان هم نام می‌برد و بر برخی عقاید آنان نیز انتقاد می‌کند، اما مخاطب اصلی او در بیشتر کتاب، امامیه‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.
نوع مباحث مطرح‌شده در کتاب آشکارا نشان از آن دارد که ما در این اثر، با نویسنده و متکلم برجسته معتزلی‌ای سروکار داریم که در عصری کهن می‌زیسته و از نزدیک هم با امامیه آشنایی داشته است. وی البته جابه‌جا از زیدیان هم نام می‌برد و بر برخی عقاید آنان نیز انتقاد می‌کند، اما مخاطب اصلی او در بیشتر کتاب، امامیه‌اند<ref>ر.ک: همان</ref>.