پرش به محتوا

شکوه فقاهت یادنامه مرحوم آیة‌الله حاج آقا حسین بروجردی (قدس‌سره): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
جز (جایگزینی متن - 'آيت‌الله‌العظمى ' به 'آيت‌الله‌ ')
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ')
خط ۲۶: خط ۲۶:
|-
|-
|ناشر  
|ناشر  
|data-type='publisher'|دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم، مرکز انتشارات
|data-type='publisher'|دفتر تبليغات اسلامی حوزه علميه قم، مرکز انتشارات
|-
|-
|مکان نشر  
|مکان نشر  
خط ۴۳: خط ۴۳:




«شكوه فقاهت: يادنامه آيت‌الله حاج آقا حسين بروجردى (قدس‌سره)»، مجموعه مقالات فارسى و عربى درباره [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] است كه به جهت ارج نهادن به خدمات ارزنده آن عالم بزرگ و ارائه الگو براى نسل امروز و نسل‌هاى آينده تدوين شده است.
«شكوه فقاهت: يادنامه آيت‌الله حاج آقا حسين بروجردى (قدس‌سره)»، مجموعه مقالات فارسى و عربى درباره [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] است كه به جهت ارج نهادن به خدمات ارزنده آن عالم بزرگ و ارائه الگو براى نسل امروز و نسل‌هاى آينده تدوين شده است.


== ساختار ==
== ساختار ==




كتاب، مشتمل بر مقدمه ناشر، پيام رهبر انقلاب، بيانيه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در اعتراض به اشغال فلسطين، نگرشى بر زندگانى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] و متن 21 مقاله فارسى و عربى و بخش خاطرات است.
كتاب، مشتمل بر مقدمه ناشر، پيام رهبر انقلاب، بيانيه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در اعتراض به اشغال فلسطين، نگرشى بر زندگانى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] و متن 21 مقاله فارسى و عربى و بخش خاطرات است.


== گزارش محتوا ==
== گزارش محتوا ==
خط ۵۹: خط ۵۹:
2. به لحاظ پاره‌اى ملاحظات، القاب حوزوى و دانشگاهى نويسندگان محترم مقالات حذف گرديده است <ref>مقدمه ناشر، ص8</ref>.
2. به لحاظ پاره‌اى ملاحظات، القاب حوزوى و دانشگاهى نويسندگان محترم مقالات حذف گرديده است <ref>مقدمه ناشر، ص8</ref>.


پيش از ارائه مقالات، پيام رهبر معظم انقلاب اسلامى به مناسبت سى‌امين سال رحلت حضرت [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] ارائه شده است. در بخشى از اين پيام مى‌خوانيم: «علم و تقوا و اخلاص و روشن‌بينى و بزرگ‌منشى و كياست و نوآورى و جامع‌نگرى و خستگى‌ناپذيرى و بسى خصلت‌هاى كمياب و نفيس ديگر از اين مرد بزرگ و ذخيره الهى، چنان شخصيت ذوابعاد و عظيمى فراهم آورده بود كه نظير آن را در فقهاى صاحب‌نام و برخوردار از زعامت، به‌ندرت مى‌توان يافت» <ref>پيام رهبرى، ص9</ref>.
پيش از ارائه مقالات، پيام رهبر معظم انقلاب اسلامى به مناسبت سى‌امين سال رحلت حضرت [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] ارائه شده است. در بخشى از اين پيام مى‌خوانيم: «علم و تقوا و اخلاص و روشن‌بينى و بزرگ‌منشى و كياست و نوآورى و جامع‌نگرى و خستگى‌ناپذيرى و بسى خصلت‌هاى كمياب و نفيس ديگر از اين مرد بزرگ و ذخيره الهى، چنان شخصيت ذوابعاد و عظيمى فراهم آورده بود كه نظير آن را در فقهاى صاحب‌نام و برخوردار از زعامت، به‌ندرت مى‌توان يافت» <ref>پيام رهبرى، ص9</ref>.


در ادامه، متن مقالات فارسى و عربى درج گرديده كه گزارشى مختصر از هركدام ارائه مى‌شود:
در ادامه، متن مقالات فارسى و عربى درج گرديده كه گزارشى مختصر از هركدام ارائه مى‌شود:


1. «نگرشى بر زندگانى آيت‌الله‌ بروجردى»، به قلم على كريمى جهرمى: بررسى زندگانى ايشان با نگاهى به سخنان علماى اهل سنت، جورج جورداق مسيحى و همچنين علماى شيعه درباره آن عالم وارسته آغاز شده است. پس از آن زواياى مختلف علمى، اخلاقى و اجتماعى زندگى ايشان مطرح شده است. يكى از برجسته‌ترين خدمات آن زعيم بزرگ، احياى آثار گذشتگان و علماى سلف بوده است <ref>ر.ك: متن كتاب، ص39</ref>.
1. «نگرشى بر زندگانى آيت‌الله‌ بروجردى»، به قلم على كريمى جهرمى: بررسى زندگانى ايشان با نگاهى به سخنان علماى اهل سنت، جورج جورداق مسيحى و همچنين علماى شيعه درباره آن عالم وارسته آغاز شده است. پس از آن زواياى مختلف علمى، اخلاقى و اجتماعى زندگى ايشان مطرح شده است. يكى از برجسته‌ترين خدمات آن زعيم بزرگ، احياى آثار گذشتگان و علماى سلف بوده است <ref>ر.ك: متن كتاب، ص39</ref>.


2. «القضاء»: بخشى از تقريرات درس خارج بحث قضاست كه توسط [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] حدود يك سال پيش از رحلت بيان شده و توسط سيد عبدالرسول شريعتمدارى جهرمى به زبان عربى به رشته تحرير درآمده است <ref>ر.ك: همان، ص59</ref>.
2. «القضاء»: بخشى از تقريرات درس خارج بحث قضاست كه توسط [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] حدود يك سال پيش از رحلت بيان شده و توسط سيد عبدالرسول شريعتمدارى جهرمى به زبان عربى به رشته تحرير درآمده است <ref>ر.ك: همان، ص59</ref>.


3. «الصلاة في اللباس المشكوك»: يكى از محورهاى درس خارج فقه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] (حدود 1371ق) بوده كه توسط آيت‌الله سيد عبدالرسول شريعتمدارى جهرمى به زبان عربى به نگارش درآمده است <ref>ر.ك: همان، ص107</ref>.
3. «الصلاة في اللباس المشكوك»: يكى از محورهاى درس خارج فقه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] (حدود 1371ق) بوده كه توسط آيت‌الله سيد عبدالرسول شريعتمدارى جهرمى به زبان عربى به نگارش درآمده است <ref>ر.ك: همان، ص107</ref>.


4. «شرح حال علامه سيد محمد بن عبدالكريم طباطبايى»: مقاله‌اى به قلم [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] است كه شرح حال مفصلى راجع به زندگى‌نامه اين جدّ بزرگوار خود نوشته و تا حدود زيادى نسل ايشان را به‌طور اجمال و فهرست‌وار متذكر شده است. اين مقاله گوياى تسلط فراوان ايشان در علم انساب است <ref>ر.ك: همان، ص128</ref>.
4. «شرح حال علامه سيد محمد بن عبدالكريم طباطبايى»: مقاله‌اى به قلم [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] است كه شرح حال مفصلى راجع به زندگى‌نامه اين جدّ بزرگوار خود نوشته و تا حدود زيادى نسل ايشان را به‌طور اجمال و فهرست‌وار متذكر شده است. اين مقاله گوياى تسلط فراوان ايشان در علم انساب است <ref>ر.ك: همان، ص128</ref>.


5. «مزايا و خدمات مرحوم [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »: از جمله مقالات شهيد مطهرى است كه نخستين بار در كتاب «بحثى درباره مرجعيت و روحانيت» در سال 1341ش به چاپ رسيده است. مقايسه روش فقهى ايشان و روش فقهى متأخرين در قرون اخير، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين مقاله است. نويسنده در انتهاى مقاله، هدف از نگارش آن را بيان درسى براى اجتماع و تذكرى براى كسانى دانسته كه ميل دارند بار گران زعامت روحانى را به دوش بكشند <ref>ر.ك: همان، ص170</ref>.
5. «مزايا و خدمات مرحوم [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »: از جمله مقالات شهيد مطهرى است كه نخستين بار در كتاب «بحثى درباره مرجعيت و روحانيت» در سال 1341ش به چاپ رسيده است. مقايسه روش فقهى ايشان و روش فقهى متأخرين در قرون اخير، از جمله مباحث مطرح‌شده در اين مقاله است. نويسنده در انتهاى مقاله، هدف از نگارش آن را بيان درسى براى اجتماع و تذكرى براى كسانى دانسته كه ميل دارند بار گران زعامت روحانى را به دوش بكشند <ref>ر.ك: همان، ص170</ref>.


6. «آيت‌الله العظمى بروجردى قله رفيع فضيلت و تقوا»: مقاله‌اى است فارسى به قلم على محامد، كه ويژگى‌هاى شخصيتى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]]، مكانت علمى و مكتب فقهى و رجالى و نيز ديدگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] درباره ولايت فقيه، از جمله موضوعات مطرح‌شده در اين مقاله است <ref>ر.ك: همان، ص186-171</ref>.
6. «آيت‌الله العظمى بروجردى قله رفيع فضيلت و تقوا»: مقاله‌اى است فارسى به قلم على محامد، كه ويژگى‌هاى شخصيتى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]]، مكانت علمى و مكتب فقهى و رجالى و نيز ديدگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] درباره ولايت فقيه، از جمله موضوعات مطرح‌شده در اين مقاله است <ref>ر.ك: همان، ص186-171</ref>.


7. «قاعده من أدرك از نگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »، به قلم محمد رحمانى، به مناسبت بزرگداشت [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]]: اين مقاله نگاهى است بر نظريات ايشان درباره قاعده «من أدرك ركعة من الصلاة فقد أدرك الصلاة» <ref>ر.ك: همان، ص187</ref>.
7. «قاعده من أدرك از نگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »، به قلم محمد رحمانى، به مناسبت بزرگداشت [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]]: اين مقاله نگاهى است بر نظريات ايشان درباره قاعده «من أدرك ركعة من الصلاة فقد أدرك الصلاة» <ref>ر.ك: همان، ص187</ref>.


8. «جامع كافى در نگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »: تأليف محمدتقى دانش، بررسى اسانيد كتاب كافى است. در ابتداى اين مقاله خلاصه‌اى از نظريه‌هاى دانشمندان در زمينه اعتبار كافى و مقدار آن ذكر شده و سپس ديدگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در زمينه هريك از اين نظريه‌ها بيان شده است. بررسى شخصيت محمد بن الحسن كه در روايات كافى آمده از ديگر مطالب مطرح‌شده در اين مقاله است <ref>ر.ك: همان، 221-209</ref>.
8. «جامع كافى در نگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »: تأليف محمدتقى دانش، بررسى اسانيد كتاب كافى است. در ابتداى اين مقاله خلاصه‌اى از نظريه‌هاى دانشمندان در زمينه اعتبار كافى و مقدار آن ذكر شده و سپس ديدگاه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در زمينه هريك از اين نظريه‌ها بيان شده است. بررسى شخصيت محمد بن الحسن كه در روايات كافى آمده از ديگر مطالب مطرح‌شده در اين مقاله است <ref>ر.ك: همان، 221-209</ref>.


9. «نگاهى به كتاب جامع أحاديث الشيعة»: نوشته محمدعلى سلطانى، به بررسى اهداف و شيوه نگارش كتاب مذكور پرداخته است. [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] خود هدف از نگارش اين كتاب را نگارش كتابى جامع دانسته كه همه آيات و روايت‌هاى مرتبط با فروع فقهى و اصولى را كه در استنباط فقهى بدان‌ها نياز است در آن بياورد. از تكرار، تقطيع و افزودنى‌هاى غير لازم پرهيز كند تا راه دستيابى به احاديث آسان گردد و فقيه با داشتن آن نيازمند كتاب ديگرى نباشد. كتاب با روش و شيوه ويژه‌اى تنظيم گشته است؛ روشى كه از بهترين بهره‌دهى و كم‌ترين نقص و كمبود برخوردار است <ref>ر.ك: همان، ص227-226</ref>.
9. «نگاهى به كتاب جامع أحاديث الشيعة»: نوشته محمدعلى سلطانى، به بررسى اهداف و شيوه نگارش كتاب مذكور پرداخته است. [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] خود هدف از نگارش اين كتاب را نگارش كتابى جامع دانسته كه همه آيات و روايت‌هاى مرتبط با فروع فقهى و اصولى را كه در استنباط فقهى بدان‌ها نياز است در آن بياورد. از تكرار، تقطيع و افزودنى‌هاى غير لازم پرهيز كند تا راه دستيابى به احاديث آسان گردد و فقيه با داشتن آن نيازمند كتاب ديگرى نباشد. كتاب با روش و شيوه ويژه‌اى تنظيم گشته است؛ روشى كه از بهترين بهره‌دهى و كم‌ترين نقص و كمبود برخوردار است <ref>ر.ك: همان، ص227-226</ref>.


10. «چشم‌اندازى بر ديدگاه سياسى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »: به قلم محمد محمدى اشتهاردى به رشته تحرير درآمده است. نويسنده در بخشى از اين مقاله چنين مى‌نويسد: «[[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در بحث ولايت فقيه، داراى تجزيه و تحليل قاطع بود كه با توجه به آن مى‌توان به‌روشنى انديشه پيوند و آميختگى سياست و دين را از ديدگاه ايشان شناخت». سپس با ذكر نمونه‌هايى از دخالت فكرى و عملى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در امور سياسى و شئون اجتماعى چنين نتيجه مى‌گيرد كه آن مرجع كل نيز سياست صحيح را از اسلام ناب، هرگز جدا نمى‌دانست و مسائل سياسى را با فكر باز و پويا دنبال مى‌نمود و با توجه به شرايط زمان و مكان و مقايسه دو قانون اهم و مهم، در فكر و عمل، خط بطلان بر تز جدايى دين از سياست كشيد <ref>ر.ك: همان، ص237 و 246</ref>.
10. «چشم‌اندازى بر ديدگاه سياسى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] »: به قلم محمد محمدى اشتهاردى به رشته تحرير درآمده است. نويسنده در بخشى از اين مقاله چنين مى‌نويسد: «[[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در بحث ولايت فقيه، داراى تجزيه و تحليل قاطع بود كه با توجه به آن مى‌توان به‌روشنى انديشه پيوند و آميختگى سياست و دين را از ديدگاه ايشان شناخت». سپس با ذكر نمونه‌هايى از دخالت فكرى و عملى [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] در امور سياسى و شئون اجتماعى چنين نتيجه مى‌گيرد كه آن مرجع كل نيز سياست صحيح را از اسلام ناب، هرگز جدا نمى‌دانست و مسائل سياسى را با فكر باز و پويا دنبال مى‌نمود و با توجه به شرايط زمان و مكان و مقايسه دو قانون اهم و مهم، در فكر و عمل، خط بطلان بر تز جدايى دين از سياست كشيد <ref>ر.ك: همان، ص237 و 246</ref>.


از صفحه 247 يادنامه، مقالاتى ارائه شده كه اگرچه در ابتداى برخى مى‌خوانيم: «نگارنده به پاس خدمات بى‌شائبه معظم‌له به جهان بشريت و اسلام، رساله «هلال» را به ساحت آن «بدر كامل» تقديم مى‌دارد» <ref>ر.ك: همان، ص313</ref>، اما ارتباط كاملى با يادنامه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] ندارند؛ اين مقالات عبارتند از:
از صفحه 247 يادنامه، مقالاتى ارائه شده كه اگرچه در ابتداى برخى مى‌خوانيم: «نگارنده به پاس خدمات بى‌شائبه معظم‌له به جهان بشريت و اسلام، رساله «هلال» را به ساحت آن «بدر كامل» تقديم مى‌دارد» <ref>ر.ك: همان، ص313</ref>، اما ارتباط كاملى با يادنامه [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] ندارند؛ اين مقالات عبارتند از:


11. محورهاى ضرورت اجراى عدالت: محمدرضا حكيمى؛
11. محورهاى ضرورت اجراى عدالت: محمدرضا حكيمى؛
خط ۱۰۷: خط ۱۰۷:
21. فاطمه‌هاى ده‌گانه: مرتضى حسينى نجومى.
21. فاطمه‌هاى ده‌گانه: مرتضى حسينى نجومى.


پايان بخش كتاب، خاطرات علما درباره آن مرحوم است. در ابتداى اين بخش مى‌خوانيم: «از آنجا كه خاطرات علما درباره فقيه بزرگوار [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] بسيار است و بخش اعظم آن خاطرات در ويژه‌نامه مجله حوزه (شماره 43-44) آمده است، در اينجا به نمونه‌هايى اندك از خاطرات اشاره مى‌شود؛ تا يادنامه خالى از بخش خاطرات نباشد. گفتنى است كه بخش كوچكى از اين خاطرات (حدود 8 صفحه) برگرفته از آن ويژه‌نامه است» <ref>ر.ك: همان، ص506</ref>.
پايان بخش كتاب، خاطرات علما درباره آن مرحوم است. در ابتداى اين بخش مى‌خوانيم: «از آنجا كه خاطرات علما درباره فقيه بزرگوار [[بروجردی، حسین|آيت‌الله بروجردى]] بسيار است و بخش اعظم آن خاطرات در ويژه‌نامه مجله حوزه (شماره 43-44) آمده است، در اينجا به نمونه‌هايى اندك از خاطرات اشاره مى‌شود؛ تا يادنامه خالى از بخش خاطرات نباشد. گفتنى است كه بخش كوچكى از اين خاطرات (حدود 8 صفحه) برگرفته از آن ويژه‌نامه است» <ref>ر.ك: همان، ص506</ref>.


== وضعيت كتاب ==
== وضعيت كتاب ==
۴۲۵٬۲۲۵

ویرایش