عطاء بن ابی‌رباح: تفاوت میان نسخه‌ها

عطاء در شمار اسناد قمى در تفسير آيۀ «فَهَلْ يَنْظُرُونَ إِلاَّ السّٰاعَةَ أَنْ تَأْتِيَهُمْ بَغْتَةً فَقَدْ جٰاءَ أَشْرٰاطُهٰا» آمده است. مامقانى دربارۀ او سخنى آشفته دارد: «[[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] او را از اصحاب [[امام علی علیه‌السلام|اميرمؤمنان عليه‌السّلام]] دانسته است و مى‌گويد: مخلّط است (صحيح و ناصحيح را به هم مى‌آميزد). [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] از [[ابونعیم، احمد بن عبدالله|ابونعيم]] نقل مى‌كند كه او از راويان امام باقر عليه‌السّلام است». [[مامقانی، عبدالله|مامقانى]] مى‌گويد: «ظاهرا اين اشتباهى است كه از [[بهبهانی، محمدباقر بن محمداکمل|وحيد بهبهانى]] صورت پذيرفته است. چه اينكه راوى امام باقر؛ عطاء بن سائب است كه از رؤساى عامه است. اما ابن ابى‌رباح غلام عبداللّه بن عباس است كه معلوم نيست امام باقر را ملاقات كرده باشد. محضر [[امام علی علیه‌السلام|اميرمؤمنان عليه‌السّلام]] را بدون شك درك كرده است، ولى فردى مخلّط است. از شيخين - ابوبكر و عمر - و دربارۀ آنان فراوان نقل كرده است». در بررسى اين سخنان لازم است دانسته شود كه ولادت عطاء بن ابى‌رباح در سال چهارم يا پنجم خلافت عمر بوده است. بنابراين چگونه مى‌تواند از شيخين روايت كرده باشد؟! در زمان وفات [[امام علی علیه‌السلام|اميرمؤمنان عليه‌السّلام]] نيز عمرش از 13 سال تجاوز نمى‌كرد. او پس از شهادت امام باقر عليه‌السّلام (114ق) به سال 115 درگذشت و كسى نگفته است كه عطاء غلام [[ابن عباس، عبدالله بن عباس|ابن عباس]] بوده است بلكه - بر حسب آنچه ذكر كرده‌اند - غلام بنى فهر بوده است. همچنين ذكر كرده‌اند: «كسى كه در واپسين سال‌هاى عمرش روايات صحيح و سقيم را به هم درآميخته، عطاء بن سائب است». در آينده خواهيم آورد كه او نيز از خواص است.