پرش به محتوا

شرح عيون كتاب سيبويه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR100376J1.jpg | عنوان = شرح عيون كتاب سيبويه | عنوان‌های دیگر = الکتاب. شرح | پدیدآورندگان | پدیدآوران = مجریطی، هارون بن موسی (نويسنده) سیبویه، عمرو بن عثمان (نویسنده) عبد ربه، عبداللطیف عبد ربه ( محقق) |زبان | زبا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''شرح عيون کتاب سيبويه''' اثر ابونصر هارون بن موسی بن صالح بن جندل قیسی مجریطی قرطبی (متوفی 410ق- 1010م)، در شرح «الکتاب» عمرو بن عثمان بن قنبر سيبويه (140- 180ق)، پيشواى مكتب نحوى بصره که با تحقیق عبداللطیف عبدربه، منتشر شده است.
'''شرح عيون کتاب سيبويه''' اثر [[مجریطی، هارون بن موسی|ابونصر هارون بن موسی بن صالح بن جندل قیسی مجریطی قرطبی]] (متوفی 410ق- 1010م)، در شرح «[[كتاب سيبويه و يليه تحصيل عين الذهب من معدن جوهر الأدب في علم مجازات العرب|الکتاب]]» [[سیبویه، عمرو بن عثمان|عمرو بن عثمان بن قنبر سيبويه]] (140- 180ق)، پيشواى مكتب نحوى بصره که با تحقیق [[عبد ربه، عبداللطیف عبد ربه|عبداللطیف عبدربه]]، منتشر شده است.


ابونصر کتاب خود را بدون مقدمه‌ای که رویکرد خود را در نگارش مطالب، مشخص کرده و یا به انگیزه نگارش آن اشاره نموده باشد، آغاز کرده و مستقیما وارد شرح موضوعات «الکتاب» شده است. اما با تتبع در مطالب و دقت در مباحث مطرح شده در آن، می‌توان به برجسته‌ترین و مهم‌ترین ویژگی‌ها و خصوصیات روشی که وی دنبال کرده را دریافت و مشخص نمود که تا چه اندازه به آن روش، ملتزم و پایبند بوده است. برخی از این ویژگی‌ها، به شرح زیر می‌باشد:
[[مجریطی، هارون بن موسی|ابونصر]] کتاب خود را بدون مقدمه‌ای که رویکرد خود را در نگارش مطالب، مشخص کرده و یا به انگیزه نگارش آن اشاره نموده باشد، آغاز کرده و مستقیما وارد شرح موضوعات «الکتاب» شده است. اما با تتبع در مطالب و دقت در مباحث مطرح شده در آن، می‌توان به برجسته‌ترین و مهم‌ترین ویژگی‌ها و خصوصیات روشی که وی دنبال کرده را دریافت و مشخص نمود که تا چه اندازه به آن روش، ملتزم و پایبند بوده است. برخی از این ویژگی‌ها، به شرح زیر می‌باشد:
# ابونصر در این اثر، به شرح تمامی ابواب کتاب سیبویه نپرداخته و حتی تمامی مسائل مطرح شده در ابوابی که مورد بحث قرار گرفته نیز، پوشش داده نشده است. بلکه تنها به موضوعات و مباحثی پرداخته شده است که از دید او، نیاز به توضیح و تفسیر داشته است.
# [[مجریطی، هارون بن موسی|ابونصر]] در این اثر، به شرح تمامی ابواب کتاب [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] نپرداخته و حتی تمامی مسائل مطرح شده در ابوابی که مورد بحث قرار گرفته نیز، پوشش داده نشده است. بلکه تنها به موضوعات و مباحثی پرداخته شده است که از دید او، نیاز به توضیح و تفسیر داشته است.
# او معمولا سخنان و مطالب خود را با ذکر کلمات سیبویه، آغاز کرده و به آن‌ها، به واسطه عبارت «قوله فی باب...» اشاره نموده است. پس کل فقره مربوط از نص یا بخشی از آن را ذکر نموده و گاهی نیز به ذکر جمله یا عبارت یا شاهدی از قرآن یا اشعار عرب، اکتفا کرده و به ندرت از این روش، تخطی نموده است.
# او معمولا سخنان و مطالب خود را با ذکر کلمات [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]]، آغاز کرده و به آن‌ها، به واسطه عبارت «قوله فی باب...» اشاره نموده است. پس کل فقره مربوط از نص یا بخشی از آن را ذکر نموده و گاهی نیز به ذکر جمله یا عبارت یا شاهدی از قرآن یا اشعار عرب، اکتفا کرده و به ندرت از این روش، تخطی نموده است.
# در بیشتر موارد، شارح پاراگرافی از متن اصلی یا آنچه را که از آن انتخاب نموده را ذکر کرده و سپس بدون تکرار چیزی از آن، شروع به توضیح یا اظهارنظر در مورد آن، نموده است. اما در برخی از موارد، در توضیح آن قسمتی که اراده شرح و توضیح آن را دارد، دچار تکرار مطالب شده است.
# در بیشتر موارد، شارح پاراگرافی از متن اصلی یا آنچه را که از آن انتخاب نموده را ذکر کرده و سپس بدون تکرار چیزی از آن، شروع به توضیح یا اظهارنظر در مورد آن، نموده است. اما در برخی از موارد، در توضیح آن قسمتی که اراده شرح و توضیح آن را دارد، دچار تکرار مطالب شده است.
# ویژگی غالب روش شارح در توضیح و تشریح موضوعاتی که انتخاب نموده، رعایت حد وسط میان بسط و ایجاز است.
# ویژگی غالب روش شارح در توضیح و تشریح موضوعاتی که انتخاب نموده، رعایت حد وسط میان بسط و ایجاز است.
# شارح در بسیاری از موارد، سعی نموده است تا مراد سیبویه از متن را با مقایسه آن با کلام و عبارات او در جای دیگر کتاب، توضیح دهد<ref>مقدمه، ص27-30</ref>.
# شارح در بسیاری از موارد، سعی نموده است تا مراد [[سیبویه، عمرو بن عثمان|سیبویه]] از متن را با مقایسه آن با کلام و عبارات او در جای دیگر کتاب، توضیح دهد<ref>مقدمه، ص27-30</ref>.


==پانویس==
==پانویس==