المهذب في فقه الإمام الشافعي: تفاوت میان نسخه‌ها

'''المهذب في فقه الإمام الشافعي''' اثر ابواسحاق شیرازی (393- 476ق)، کتابی مهم و ارزشمند در فقه شافعی که با تحقیق و تعلیقات محمد زحیلی، منتشر شده است.

اثر حاضر، بر اساس نظریات و دیدگاه‌های ابوعبدالله محمد بن ادریس شافعى (150-204ق)، معروف به امام شافعی، یکی از ائمه چهارگانه اهل سنت و پیشوای مذهب شافعی نوشته شده است. نویسنده خود در مقدمه، به این موضوع اشاره کرده و چنین گفته است: «این کتابی است مهذب که در آن، اصول مذهب شافعی و مسائل و فروعی که از آن اصول منشعب می‌شوند را با ادله خود، ذکر کرده‌ام»<ref>مقدمه محقق، ص13</ref>.

منظور شیرازی از اصول مذهب شافعی، نصوص وارد شده از امام شافعی در مسائل فقهی و مبانی احکام شرعی این مذهب بوده ولذا در این کتاب، احکام این مذهب را ذکر نموده و سپس، به تبیین استدلالات بر آنها از قرآن کریم، احادیث شریف، اجماع، قیاس و دلایل عقلی، پرداخته است. همه این امور، با عباراتی ادبی و سبک و بیانی آسان و به دور از پیچیدگی و رموزی که بعدها در متون فقهی در عصر انحطاط رایج گردید، صورت گرفته است<ref>همان</ref>.

شیرازی، با تکیه بر تصنیفات و آثار نوشته شده توسط پیشینیان در مذهب شافعی و آشنایی با هر آنچه که آنها نوشته و طبقه‌بندی کرده‌اند، کوشش خود را صرف تدوین این کتاب کرد تا فقه شافعی را با عباراتی فشرده و موجز عرضه نموده و اقوال مطرح شده توسط بزرگان آن را خلاصه کرده و به اختلافات ایشان در مسائل فقهی، اشاره نماید و بدین وسیله، به تبیین دیدگاه‌ها و نظریاتی پرداخته است که مورد اعتماد آنها قرار گرفته و در این مسیر، از متون امام شافعی در کتاب‌های مانند «الأم»، «الإملاء»، «المختصر» و... آغاز نموده است<ref>همان</ref>.

این کتاب در عصر خود، مهمترین کتاب فقهی مکتب شافعی گردید و علما به آن مراجعه نموده و طلاب و محققین در تحصیل و تدریس، از آن بهره برده و تنها مرجع فتوا در مکتب شافعی تا عصر رافعی و نووی بود<ref>همان</ref>.