۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
جز (جایگزینی متن - 'جاحظ' به 'جاحظ ') |
||
خط ۴۸: | خط ۴۸: | ||
در تاريخ ولادت ابوعبيده اختلاف است؛ ابن نديم آن را 114ق و يغمورى، 112ق، نوشته است. برخى نيز 110ق را ترجيح دادهاند. با توجه به اينكه فرزندان عبيدالله بن معمر در آن روزگار بر بصره حكم مىراندهاند، مىتوان پنداشت ابوعبيده كه از موالى آنان بوده، در بصره به دنيا آمده و در همان جا پرورش يافته است. بصره در آن روزگار از پررونقترين مراكز علم و ادب بشمار مىرفت و مشهورترين دانشمندان عصر در آنجا گرد آمده بودند؛ ازاينرو، ترديدى نيست كه ابوعبيده در بصره تحصيلات خود را آغاز كرده است، بهويژه كه اغلب استادانش، چنانكه خواهيم ديد، بصرى بودهاند. در منابع كهن از كسان بسيارى بهعنوان شيخ يا استاد ابوعبيده ياد شده است و همچنين كسانى كه وى از آنان روايت شنيده، بسيار متعددند. از مشهورترين استادان وى ابوعمرو بن علا، مؤسس مكتب نحوى بصره، يونس بن حبيب، رؤبة بن عجاج، ابويعقوب ثقفى، اخفش اكبر، قتادة بن عامه و هشام بن عروه را مىتوان نام برد. از ديگر استادان وى كه درخور توجه است، مردى است به نام عمر كه احتمالاً ايرانى بوده و اطلاعات بسيار گستردهاى در باره تاريخ ايران قبل از اسلام داشته است و به همين سبب او را عمر كسرى ناميدهاند. او احتمالاً همان عمر بن فرخان است كه ابن نديم او را از مترجمان آثار پهلوى به عربى دانسته است. ابوعبيده بر اساس رواياتى كه از اين شخص شنيده بود، کتاب «أخبار الفرس» را تدوين كرد. اين اثر يكى از مآخذ عمده مسعودى در نقل و شرح اخبار پادشاهان ايران قبل از اسلام بوده است. | در تاريخ ولادت ابوعبيده اختلاف است؛ ابن نديم آن را 114ق و يغمورى، 112ق، نوشته است. برخى نيز 110ق را ترجيح دادهاند. با توجه به اينكه فرزندان عبيدالله بن معمر در آن روزگار بر بصره حكم مىراندهاند، مىتوان پنداشت ابوعبيده كه از موالى آنان بوده، در بصره به دنيا آمده و در همان جا پرورش يافته است. بصره در آن روزگار از پررونقترين مراكز علم و ادب بشمار مىرفت و مشهورترين دانشمندان عصر در آنجا گرد آمده بودند؛ ازاينرو، ترديدى نيست كه ابوعبيده در بصره تحصيلات خود را آغاز كرده است، بهويژه كه اغلب استادانش، چنانكه خواهيم ديد، بصرى بودهاند. در منابع كهن از كسان بسيارى بهعنوان شيخ يا استاد ابوعبيده ياد شده است و همچنين كسانى كه وى از آنان روايت شنيده، بسيار متعددند. از مشهورترين استادان وى ابوعمرو بن علا، مؤسس مكتب نحوى بصره، يونس بن حبيب، رؤبة بن عجاج، ابويعقوب ثقفى، اخفش اكبر، قتادة بن عامه و هشام بن عروه را مىتوان نام برد. از ديگر استادان وى كه درخور توجه است، مردى است به نام عمر كه احتمالاً ايرانى بوده و اطلاعات بسيار گستردهاى در باره تاريخ ايران قبل از اسلام داشته است و به همين سبب او را عمر كسرى ناميدهاند. او احتمالاً همان عمر بن فرخان است كه ابن نديم او را از مترجمان آثار پهلوى به عربى دانسته است. ابوعبيده بر اساس رواياتى كه از اين شخص شنيده بود، کتاب «أخبار الفرس» را تدوين كرد. اين اثر يكى از مآخذ عمده مسعودى در نقل و شرح اخبار پادشاهان ايران قبل از اسلام بوده است. | ||
ابوعبيده پس از آنكه در مكتب برجستهترين دانشمندان روزگار خود در علوم گوناگون شعر و لغت و انساب و اخبار مهارت يافت، مجالس درس خود را در بصره تشكيل داد. شاگردان بىشمارى به حلقه درس او روى آوردهاند كه نام بيش از 60 تن از آنان در منابع آمده است. از مشهورترين شاگردان او جاحظ، ابونواس، ابن مناذر، ابن سلام جمحى، خليفة بن خياط، ابوحاتم سجستانى، ابوعثمان مازنى، اثرم، ابن اعرابى، ابن هشام، ابن سعد، ابن شبّه، ابن حبيب، ابن نطاح، ابن سكيت و ابوعبيد قاسم بن سلام را مىتوان نام برد. | ابوعبيده پس از آنكه در مكتب برجستهترين دانشمندان روزگار خود در علوم گوناگون شعر و لغت و انساب و اخبار مهارت يافت، مجالس درس خود را در بصره تشكيل داد. شاگردان بىشمارى به حلقه درس او روى آوردهاند كه نام بيش از 60 تن از آنان در منابع آمده است. از مشهورترين شاگردان او [[جاحظ، عمرو بن بحر|جاحظ]] ، ابونواس، ابن مناذر، ابن سلام جمحى، خليفة بن خياط، ابوحاتم سجستانى، ابوعثمان مازنى، اثرم، ابن اعرابى، ابن هشام، ابن سعد، ابن شبّه، ابن حبيب، ابن نطاح، ابن سكيت و ابوعبيد قاسم بن سلام را مىتوان نام برد. | ||
ابوعبيده در سال 188ق، به دعوت فضل بن ربيع، وزير هارونالرشيد، به بغداد رفت و رسماً در زمره نديمان هارونالرشيد درآمد و او را به استادى خود برگزيد و برخى آثارش را از وى فراگرفت. ابوعبيده در طى اين مدت، مجالس درسى در بغداد تشكيل داد و افزون بر تدريس به تأليف نيز پرداخت. مدت اقامت وى در بغداد بهدرستى روشن نيست، اما احتمالاً وى تا پايان خلافت هارون (193ق) در آنجا به سر برده است. ابوعبيده سفرى نيز به فارس كرده كه بهدرستى معلوم نيست در چه زمانى بوده است. تنها گفتهاند به قصد ديدار با موسى بن عبدالرحمن هلالى روانه آن ديار شد. | ابوعبيده در سال 188ق، به دعوت فضل بن ربيع، وزير هارونالرشيد، به بغداد رفت و رسماً در زمره نديمان هارونالرشيد درآمد و او را به استادى خود برگزيد و برخى آثارش را از وى فراگرفت. ابوعبيده در طى اين مدت، مجالس درسى در بغداد تشكيل داد و افزون بر تدريس به تأليف نيز پرداخت. مدت اقامت وى در بغداد بهدرستى روشن نيست، اما احتمالاً وى تا پايان خلافت هارون (193ق) در آنجا به سر برده است. ابوعبيده سفرى نيز به فارس كرده كه بهدرستى معلوم نيست در چه زمانى بوده است. تنها گفتهاند به قصد ديدار با موسى بن عبدالرحمن هلالى روانه آن ديار شد. |
ویرایش