اشعار شاعران قاجاری در نشریات آن عصر: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
خط ۵۲: خط ۵۲:
اشعار منتشرشده در نشریّات دورۀ قاجار، روی‌‌‌هم‌‌‌رفته بیانگر برخی واقعیّت‌‌‌های اجتماعی آن دوره است. برای نمونه، در شماری از نشریّات این دوره اشعاری ضبط شده است که شدّت و حدّت انتقادهای به‌کاررفته در آن ـ که گاه حتّی متوجّه شخص شاه و برخی وزراست ـ نشان از آن دارد که دست شاعر در انتقاد، نسبت به دیگر ادوار سیاسی ایران بازتر بوده است. این امر البته ممکن است به سبب درج نشدن نام شاعر و یا به کار بردن نام مستعار و رمزی بوده باشد.
اشعار منتشرشده در نشریّات دورۀ قاجار، روی‌‌‌هم‌‌‌رفته بیانگر برخی واقعیّت‌‌‌های اجتماعی آن دوره است. برای نمونه، در شماری از نشریّات این دوره اشعاری ضبط شده است که شدّت و حدّت انتقادهای به‌کاررفته در آن ـ که گاه حتّی متوجّه شخص شاه و برخی وزراست ـ نشان از آن دارد که دست شاعر در انتقاد، نسبت به دیگر ادوار سیاسی ایران بازتر بوده است. این امر البته ممکن است به سبب درج نشدن نام شاعر و یا به کار بردن نام مستعار و رمزی بوده باشد.


این اثر به سبب دربرداشتن مقدار قابل‌‌‌توجّهی از اشعار دورۀ مشروطه که تاکنون در جایی ثبت نشده‌‌‌اند، منبعی تازه برای اجرای ده‌‌‌ها کار پژوهشی در حوزۀ ادبیّات، تاریخ و جامعه‌‌‌شناسی به شمار می‌‌‌رود. برای نمونه، با به سرانجام رسیدن این گردآوری می‌‌‌توان پاسخ پرسش‌‌‌هایی از این قبیل را یافت: کدام نشریّه برای نخستین بار به درج شعر مبادرت ورزیده است؟ کدام نشریّه یا نشریّات به صورت جدّی و تخصّصی انتشار شعر را سرلوحۀ کار خود قرار داده‌‌‌اند؟ با دامنه‌‌‌دارتر شدن حجم اشعار این دوره، آیا به تنوّع موضوعی اشعار نیز افزوده شده است یا خیر؟ تنوّع موضوعی این اشعار در بازه‌‌‌های زمانی گوناگون به چه صورت بوده است؟ چه عواملی دلیل بروز ضبط‌‌‌های گوناگون از یک شعر واحد در این دوره بوده‌‌‌اند؟ کدام مناطق جغرافیایی توجّه بیشتری به درج اشعار نشان داده‌‌‌اند و تمرکزشان اغلب روی کدام نوع از اشعار (چه در حوزۀ صورت و چه در حوزۀ معنی) بوده است؟ نقش دبیران نشریّات در درج و انتشار اشعار به چه میزان و به چه صورت بوده است؟ به‌طور کل مخاطبان، چه نوع شعر را (چه به لحاظ زبانی و چه به لحاظ محتوایی) می‌‌‌پسندیده‌‌‌اند؟ وضعیّت نشر اشعاری که به گویش‌‌‌های محلّی سروده شده‌‌‌اند، چگونه بوده است؟ مواضع عوامل نشریّات در برابر حاکمیّت به چه صورت بوده است؟ عوامل نشریّات تا چه اندازه پایبند به اصولی بوده‌‌‌اند که داعیه‌‌‌اش را داشته‌‌‌اند؟ و... .
این اثر به سبب دربرداشتن مقدار قابل‌‌‌توجّهی از اشعار دورۀ مشروطه که تاکنون در جایی ثبت نشده‌‌‌اند، منبعی تازه برای اجرای ده‌‌‌ها کار پژوهشی در حوزۀ ادبیّات، تاریخ و جامعه‌‌‌شناسی به شمار می‌‌‌رود. برای نمونه، با به سرانجام رسیدن این گردآوری می‌‌‌توان پاسخ پرسش‌‌‌هایی از این قبیل را یافت: کدام نشریّه برای نخستین بار به درج شعر مبادرت ورزیده است؟ کدام نشریّه یا نشریّات به صورت جدّی و تخصّصی انتشار شعر را سرلوحۀ کار خود قرار داده‌‌‌اند؟ با دامنه‌‌‌دارتر شدن حجم اشعار این دوره، آیا به تنوّع موضوعی اشعار نیز افزوده شده است یا خیر؟ تنوّع موضوعی این اشعار در بازه‌‌‌های زمانی گوناگون به چه صورت بوده است؟ چه عواملی دلیل بروز ضبط‌‌‌های گوناگون از یک شعر واحد در این دوره بوده‌‌‌اند؟ کدام مناطق جغرافیایی توجّه بیشتری به درج اشعار نشان داده‌‌‌اند و تمرکزشان اغلب روی کدام نوع از اشعار (چه در حوزۀ صورت و چه در حوزۀ معنی) بوده است؟ نقش دبیران نشریّات در درج و انتشار اشعار به چه میزان و به چه صورت بوده است؟ به‌طور کل مخاطبان، چه نوع شعر را (چه به لحاظ زبانی و چه به لحاظ محتوایی) می‌‌‌پسندیده‌‌‌اند؟ وضعیّت نشر اشعاری که به گویش‌‌‌های محلّی سروده شده‌‌‌اند، چگونه بوده است؟ مواضع عوامل نشریّات در برابر حاکمیّت به چه صورت بوده است؟ عوامل نشریّات تا چه اندازه پایبند به اصولی بوده‌‌‌اند که داعیه‌‌‌اش را داشته‌‌‌اند؟ و....


مجموعۀ پیش رو این امکان را فراهم می‌‌‌کند تا از وجود گروهی از شاعران دورۀ مشروطه که نامشان هیچ‌گاه در تذکره‌‌‌ها و دیگر منابع مربوط ثبت نشده و نشانی از آن‌‌‌ها به‌جا نمانده است، دست‌‌‌کم در حدّ نام و یا شهرت مطّلع شویم. مشخّص شدن نام برخی شاعران و به دست آمدن اطّلاعاتی ولو اندک از زندگی و شعر آن‌‌‌ها به تنظیم تذکره‌‌‌های جدید و یا تکمیل تذکره‌‌‌های موجود کمک شایانی خواهد کرد. از دیگر مزایای اشعار مندرج در نشریّات، داشتن تاریخ سروده شدن است. حتّی اشعار فاقد این ویژگی، با توجّه به مضمونشان، عموماً مقارن با تاریخ انتشار نشریّات سروده شده‌‌‌اند. اهمّیّت دانستن تاریخ دقیق و یا تاریخ تقریبی سروده شدن برخی اشعار، به‌‌‌ویژه زمانی آشکار می‌‌‌شود که بدانیم برخی مرافعات و مشاجرات در حوزۀ ادبیّات معاصر، مربوط به تقدّم داشتن یا نداشتن گروهی از شاعران در به کارگیری برخی فنون در آثارشان نسبت به دیگر شاعران است.<ref> [https://literaturelib.com/books/13132 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>
مجموعۀ پیش رو این امکان را فراهم می‌‌‌کند تا از وجود گروهی از شاعران دورۀ مشروطه که نامشان هیچ‌گاه در تذکره‌‌‌ها و دیگر منابع مربوط ثبت نشده و نشانی از آن‌‌‌ها به‌جا نمانده است، دست‌‌‌کم در حدّ نام و یا شهرت مطّلع شویم. مشخّص شدن نام برخی شاعران و به دست آمدن اطّلاعاتی ولو اندک از زندگی و شعر آن‌‌‌ها به تنظیم تذکره‌‌‌های جدید و یا تکمیل تذکره‌‌‌های موجود کمک شایانی خواهد کرد. از دیگر مزایای اشعار مندرج در نشریّات، داشتن تاریخ سروده شدن است. حتّی اشعار فاقد این ویژگی، با توجّه به مضمونشان، عموماً مقارن با تاریخ انتشار نشریّات سروده شده‌‌‌اند. اهمّیّت دانستن تاریخ دقیق و یا تاریخ تقریبی سروده شدن برخی اشعار، به‌‌‌ویژه زمانی آشکار می‌‌‌شود که بدانیم برخی مرافعات و مشاجرات در حوزۀ ادبیّات معاصر، مربوط به تقدّم داشتن یا نداشتن گروهی از شاعران در به کارگیری برخی فنون در آثارشان نسبت به دیگر شاعران است.<ref> [https://literaturelib.com/books/13132 ر.ک: پایگاه کتابخانه تخصصی ادبیات]</ref>