پرش به محتوا

محاسن المجالس: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR143153J1.jpg | عنوان = محاسن المجالس | عنوان‌های دیگر = بيان في مقامات السادة الصوفية | پدیدآورندگان | پدیدآوران = اب‍ن‌ ع‍ری‍ف‌، اح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د‏‫ (نويسنده) عدلونی ادریسی، محمد (محقق) |زبان | زبان = عرب...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''كتاب محاسن المجالس أو بيان في مقامات السادة الصوفية'''، تألیف ابن عریف صنهاجی (متوفی 536ق)، کتابی است که طریقه جدیدی را در تصوف مطرح می‌کند. این اثر با تحقیق و تعلیق محمد عدلونی ادریسی منتشر شده است.
'''كتاب محاسن المجالس أو بيان في مقامات السادة الصوفية'''، تألیف [[اب‍ن‌ ع‍ری‍ف‌، اح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د|ابن عریف صنهاجی]] (متوفی 536ق)، کتابی است که طریقه جدیدی را در تصوف مطرح می‌کند. این اثر با تحقیق و تعلیق [[عدلونی ادریسی، محمد|محمد عدلونی ادریسی]] منتشر شده است.


کتاب حاوی دو قسم است:
کتاب حاوی دو قسم است:
خط ۳۲: خط ۳۲:
* قسم دوم: مشتمل بر سه بخش: نص محقَّق محاسن المجالس، تصویر نسخ خطی و ملحقات است.
* قسم دوم: مشتمل بر سه بخش: نص محقَّق محاسن المجالس، تصویر نسخ خطی و ملحقات است.


ابن عریف در تألیف مطالب این اثر از بزرگان صوفیه چون بایزید بسطامی، شبلی، ذوالنون مصری و صوفیه اندلس و در رأس آنها ابن برجان اشبیلی بهره برده و نیز به‌شدت از غزالی متأثر بوده است. به این موارد باید افزود تلاش فکری و ذوق ممتاز او و توانایی فراوانش بر تعبیر دقیق‌ترین مسائل صوفیه به شعر و نثر، به اسلوب روشن و سرشار بودن از محسنات بدیعیه، مانند سجع، جناس، تصویر و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص42</ref>.
[[اب‍ن‌ ع‍ری‍ف‌، اح‍م‍د ب‍ن‌ م‍ح‍م‍د|ابن عریف]] در تألیف مطالب این اثر از بزرگان صوفیه چون [[بایزید بسطامی، طیفور بن‌ عیسى‌|بایزید بسطامی]]، شبلی، ذوالنون مصری و صوفیه اندلس و در رأس آنها ابن برجان اشبیلی بهره برده و نیز به‌شدت از غزالی متأثر بوده است. به این موارد باید افزود تلاش فکری و ذوق ممتاز او و توانایی فراوانش بر تعبیر دقیق‌ترین مسائل صوفیه به شعر و نثر، به اسلوب روشن و سرشار بودن از محسنات بدیعیه، مانند سجع، جناس، تصویر و...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص42</ref>.


سید حسین نصر در مقاله‌ای پیرامون حالات و مقامات عارفان می‌نویسد: «صوفی مراکشی، ابن عریف،‌ ‌در کتاب محاسن المجالس، که شامل یکی از عمیق‌ترین‌ بحث‌های صوفیانه در باب فضایل روحانی است‌، چنین‌ می‌گوید‌: اگر ظلمات وجود مفارق نمی‌بود‌، یقیناً نور‌ عالم غیب تجلی کرده بود. اگر اغوای نفس اماره‌ وجود نمی‌داشت، مسلّما این حجاب برداشته می‌شد. اگر نظام علت و معلولی طبیعت‌ مخلوق‌‌ وجود‌ نداشت، قدرت مطلق حق ‌تعالی در نور کامل پدیدار‌ می‌گردید»‌<ref>ر.ک: نصر،سید حسین، ص124</ref>.
[[نصر، سید حسین|سید حسین نصر]] در مقاله‌ای پیرامون حالات و مقامات عارفان می‌نویسد: «صوفی مراکشی، ابن عریف،‌ ‌در کتاب محاسن المجالس، که شامل یکی از عمیق‌ترین‌ بحث‌های صوفیانه در باب فضایل روحانی است‌، چنین‌ می‌گوید‌: اگر ظلمات وجود مفارق نمی‌بود‌، یقیناً نور‌ عالم غیب تجلی کرده بود. اگر اغوای نفس اماره‌ وجود نمی‌داشت، مسلّما این حجاب برداشته می‌شد. اگر نظام علت و معلولی طبیعت‌ مخلوق‌‌ وجود‌ نداشت، قدرت مطلق حق ‌تعالی در نور کامل پدیدار‌ می‌گردید»‌<ref>ر.ک: نصر،سید حسین، ص124</ref>.


نکته قابل توجه اینکه مقامات و منازل مطرح‌شده در المحاسن اگرچه تازگی ندارد و ذوالنون مصری سه قرن پیش از آن مبدع این مبحث بوده است، اما مقام «معرفت» در فصل اول و «محبت» در فصول دهم و دوازدهم و سیزدهم جدید است و تنها در کتاب محاسن آمده و در کتب پیش از آن نیامده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص44</ref>. در حقیقت وی طریقه تحلیلی - انتقادی را برای مقاماتی که صوفیه اسلام بر آن اتفاق داشتند در پیش گرفته تا طریق بر سالک مرید تا وصول به مراد و مشاهده، تسهیل شود<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>.
نکته قابل توجه اینکه مقامات و منازل مطرح‌شده در المحاسن اگرچه تازگی ندارد و ذوالنون مصری سه قرن پیش از آن مبدع این مبحث بوده است، اما مقام «معرفت» در فصل اول و «محبت» در فصول دهم و دوازدهم و سیزدهم جدید است و تنها در کتاب محاسن آمده و در کتب پیش از آن نیامده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص44</ref>. در حقیقت وی طریقه تحلیلی - انتقادی را برای مقاماتی که صوفیه اسلام بر آن اتفاق داشتند در پیش گرفته تا طریق بر سالک مرید تا وصول به مراد و مشاهده، تسهیل شود<ref>ر.ک: همان، ص47</ref>.