مونس‌نامه: تفاوت میان نسخه‌ها

تاریخ دقیق نگارش «مونس‌نامه» که از ظواهر دست‌نویس آن برمی‌آید که حداکثر در سدۀ دهم استنساخ شده باشد، معلوم نیست؛ اما از اشارات مؤلف، سبک زبان اثر و برخی نشانه‌های درون‌متنی می‌توان به تاریخ تقریبی نگارش آن پی برد. مؤلف که خود را «ابوبکر بن خسرو الاستاد» معرفی می‌کند، اثر خویش را به نصرت‌الدین ابوبکر بن محمد از اتابکان ایلدگز آذربایجان تقدیم کرده که در فاصلۀ سال‌های 587 تا 607 قمری حکومت آذربایجان را در دست داشته است. این مؤلف ظاهراً ناشناخته در مقدمۀ این کتاب از شش اثر دیگر خود یاد می‌کند که به نظر می‌رسد هیچ‌یک از آنها به روزگار کنونی نرسیده است. دیگر آثار نویسنده عبارتند از: نزهة المجالس، راحة الروح، داستان منصور و مرجان، کتاب مهر و مشتری، نقیضۀ کتاب الفیه و شلفیه، و کتاب صنم و عجم.

در بررسی محتوای این کتاب، توجه به سخنان مؤلف دربارۀ اینکه چرا با آنکه می‌توانسته آن را به نظم بنویسد، به نثر نگاشته سودمند است. این کتاب دربرگیرندۀ مطالب گوناگونی از جمله احادیث نبوی و علوی، ذکر مشایخ صوفیه، رسالة الطیر غزالی، اخبار خاندان برمک، اندرز پادشاهان اساطیری، حکمت فلاسفه و داستان‌هایی از گونۀ «هزارویک‌شب» است.