پرش به محتوا

المنهاج في شعب الإيمان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR66550J1.jpg | عنوان = المنهاج في شعب الإيمان | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = حلیمی‌، حسین‌ بن‌ حسن‌ (نويسنده) فوده‌، حلمی‌ محمد (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = /ح۸م۸ 204 BP | موضوع = |ناشر | نا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''المنهاج في شعب الإيمان''' اثر ابوعبدالله حسین بن حسن حلیمی (متوفی 403ق/ 1012م)، کتابی است در بیان شعب و فروع ایمان که با تحقیق حلیمی محمد فوده، منتشر شده است.
'''المنهاج في شعب الإيمان''' اثر [[حلیمی‌، حسین‌ بن‌ حسن‌|ابوعبدالله حسین بن حسن حلیمی]] (متوفی 403ق/ 1012م)، کتابی است در بیان شعب و فروع ایمان که با تحقیق [[فوده‌، حلمی‌ محمد|حلمی محمد فوده]]، منتشر شده است.


کتاب حاضر، تنها اثر باقی‌مانده از حلیمی، با منظری روایی‌‌ - کلامی است که باید تألیف آن را متأثر از یافته‌های مؤلف در دوره آموزش نزد استاد اشعری‌اش، قفال چاچی دانست. همچنین در تألیف این اثر، نباید تأثیرات محافل واعظانه در خراسان بزرگ را در آن سده از یاد برد؛ مکتبی که در آن با سبکی مشحون از تسامح حدیثی، با استفاده از اقوال سلف، در ضمن حذف سلسله اسانید، به شیوه وعظ به بیان مباحث اقدام می‌شد. برخی از معاصران حلیمی در منطقه همچون ابوالقاسم بن حبیب نیشابوری و ابواسحاق ثعلبی، از متقدمان او در این شیوه بشمار می‌روند<ref>ر.ک: حاج‌منوچهری، فرامرز، ج21، ص316</ref>.
کتاب حاضر، تنها اثر باقی‌مانده از [[حلیمی‌، حسین‌ بن‌ حسن‌|حلیمی]]، با منظری روایی‌‌ - کلامی است که باید تألیف آن را متأثر از یافته‌های مؤلف در دوره آموزش نزد استاد اشعری‌اش، قفال چاچی دانست. همچنین در تألیف این اثر، نباید تأثیرات محافل واعظانه در خراسان بزرگ را در آن سده از یاد برد؛ مکتبی که در آن با سبکی مشحون از تسامح حدیثی، با استفاده از اقوال سلف، در ضمن حذف سلسله اسانید، به شیوه وعظ به بیان مباحث اقدام می‌شد. برخی از معاصران [[حلیمی‌، حسین‌ بن‌ حسن‌|حلیمی]] در منطقه همچون ابوالقاسم بن حبیب نیشابوری و ابواسحاق ثعلبی، از متقدمان او در این شیوه بشمار می‌روند<ref>ر.ک: حاج‌منوچهری، فرامرز، ج21، ص316</ref>.


المنهاج با تمرکز بر موضوع ایمان، در نوع خود از قدیم‌ترین نمونه‌ها بشمار می‌رود و بیهقی مبتنی بر همین اثر، کتاب مشهور «شعب الإيمان» خود را تألیف نمود و در کتاب «الأسماء و الصفات»، تکیه‌اش بر این کتاب، مشهود است و به‌طور کلی در جای‌جای آثار مختلفش از کتاب حلیمی بهره برده است. البته نباید نادیده گرفت که مباحث آمده در کتاب حلیمی برای بسیاری از نویسندگان دیگر نیز الهام‌بخش و قابل استفاده بوده و این موضوع، نشان‌دهنده ارزش و اهمیت کتاب می‌باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.
المنهاج با تمرکز بر موضوع ایمان، در نوع خود از قدیم‌ترین نمونه‌ها بشمار می‌رود و بیهقی مبتنی بر همین اثر، کتاب مشهور «[[شعب الإيمان]]» خود را تألیف نمود و در کتاب «[[الأسماء و الصفات]]»، تکیه‌اش بر این کتاب، مشهود است و به‌طور کلی در جای‌جای آثار مختلفش از کتاب [[حلیمی‌، حسین‌ بن‌ حسن‌|حلیمی]] بهره برده است. البته نباید نادیده گرفت که مباحث آمده در کتاب [[حلیمی‌، حسین‌ بن‌ حسن‌|حلیمی]] برای بسیاری از نویسندگان دیگر نیز الهام‌بخش و قابل استفاده بوده و این موضوع، نشان‌دهنده ارزش و اهمیت کتاب می‌باشد<ref>ر.ک: همان</ref>.


به دلیل جایگاه و اهمیت کتاب، بسیاری از علما و بزرگان، به شرح، تلخیص یا نظم آن پرداخته‌اند که از جمله آنها، می‌توان به تلخیص قاضی علاءالدین ابوالحسن علی بن اسماعیل تبریزی قونوی (متوفی 729ق) و نظم نورالدین علی اشمونی شافعی (متوفی بعد از 900ق) و شرح شمس‌الدین محمد بن احمد خطیب شربینی (متوفی 977ق)، اشاره نمود<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص33-34</ref>.
به دلیل جایگاه و اهمیت کتاب، بسیاری از علما و بزرگان، به شرح، تلخیص یا نظم آن پرداخته‌اند که از جمله آنها، می‌توان به تلخیص قاضی [[علاءالدین ابوالحسن علی بن اسماعیل تبریزی قونوی]] (متوفی 729ق) و نظم [[نورالدین علی اشمونی شافعی]] (متوفی بعد از 900ق) و شرح [[خطیب شربینی، محمد بن احمد|شمس‌الدین محمد بن احمد خطیب شربینی]] (متوفی 977ق)، اشاره نمود<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص33-34</ref>.


صاحبان تراجم و شرح‌حال‌نویسان، اتفاق نظر دارند که حلیمی، تصانیف بسیاری را به رشته تحریر درآورده است، اما متأسفانه هیچ‌یک از آنها، به‌جز همین کتاب، به دست ما نرسیده است و همین موضوع نیز، یکی از دلایل عمده اهمیت این کتاب می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>.
صاحبان تراجم و شرح‌حال‌نویسان، اتفاق نظر دارند که حلیمی، تصانیف بسیاری را به رشته تحریر درآورده است، اما متأسفانه هیچ‌یک از آنها، به‌جز همین کتاب، به دست ما نرسیده است و همین موضوع نیز، یکی از دلایل عمده اهمیت این کتاب می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص28</ref>.


کتاب با مقدمه‌ای از محقق آغاز شده که در آن، ضمن ارائه شرح حال کاملی از حلیمی، به آراء کلامی وی، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص5-38</ref>.
کتاب با مقدمه‌ای از محقق آغاز شده که در آن، ضمن ارائه شرح حال کاملی از [[حلیمی، حسین بن حسن|حلیمی]]، به آراء کلامی وی، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص5-38</ref>.


==پانویس ==
==پانویس ==