پرش به محتوا

مونس‌نامه: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR128376J1.jpg | عنوان =مونس‌نامه | عنوان‌های دیگر = |پدیدآورندگان | پدیدآوران = الاستاد، ابوبکر بن خسرو (نویسنده) عسکري، نسرين (محقق) |زبان | زبان = فارسي | کد کنگره =‏1400 8م / 4819 PIR | موضوع =داستانهاي فارسي - قرن 6ق. اندرزنا...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۷: خط ۲۷:
| پیش از =
| پیش از =
}}
}}
مونس‌نامه تألیف ابوبکر بن خسرو الاستاد، تصحیح و تحقیق دکتر نسرین عسکری، کتابی است از اواخر قرن ششم هجری در پند و حکمت،کلا بزرگان،اقوال صوفیه و داستان‌هایی از گونۀ هزار و یک شب که نویسنده آن را در هفده باب گردآورده است.
مونس‌نامه تألیف [[الاستاد، ابوبکر بن خسرو|ابوبکر بن خسرو الاستاد]]، تصحیح و تحقیق دکتر [[عسکري، نسرين|نسرین عسکری]]، کتابی است از اواخر قرن ششم هجری در پند و حکمت،کلا بزرگان،اقوال صوفیه و داستان‌هایی از گونۀ هزار و یک شب که نویسنده آن را در هفده باب گردآورده است.


==ساختار==
==ساختار==
خط ۳۷: خط ۳۷:
تاریخ دقیق نگارش «مونس‌نامه» که از ظواهر دست‌نویس آن برمی‌آید که حداکثر در سدۀ دهم استنساخ شده باشد، معلوم نیست؛ اما از اشارات مؤلف، سبک زبان اثر و برخی نشانه‌های درون‌متنی می‌توان به تاریخ تقریبی نگارش آن پی برد. مؤلف که خود را «ابوبکر بن خسرو الاستاد» معرفی می‌کند، اثر خویش را به نصرت‌الدین ابوبکر بن محمد از اتابکان ایلدگز آذربایجان تقدیم کرده که در فاصلۀ سال‌های 587 تا 607 قمری حکومت آذربایجان را در دست داشته است. این مؤلف ظاهراً ناشناخته در مقدمۀ این کتاب از شش اثر دیگر خود یاد می‌کند که به نظر می‌رسد هیچ‌یک از آنها به روزگار کنونی نرسیده است. دیگر آثار نویسنده عبارتند از: نزهة المجالس، راحة الروح، داستان منصور و مرجان، کتاب مهر و مشتری، نقیضۀ کتاب الفیه و شلفیه، و کتاب صنم و عجم.
تاریخ دقیق نگارش «مونس‌نامه» که از ظواهر دست‌نویس آن برمی‌آید که حداکثر در سدۀ دهم استنساخ شده باشد، معلوم نیست؛ اما از اشارات مؤلف، سبک زبان اثر و برخی نشانه‌های درون‌متنی می‌توان به تاریخ تقریبی نگارش آن پی برد. مؤلف که خود را «ابوبکر بن خسرو الاستاد» معرفی می‌کند، اثر خویش را به نصرت‌الدین ابوبکر بن محمد از اتابکان ایلدگز آذربایجان تقدیم کرده که در فاصلۀ سال‌های 587 تا 607 قمری حکومت آذربایجان را در دست داشته است. این مؤلف ظاهراً ناشناخته در مقدمۀ این کتاب از شش اثر دیگر خود یاد می‌کند که به نظر می‌رسد هیچ‌یک از آنها به روزگار کنونی نرسیده است. دیگر آثار نویسنده عبارتند از: نزهة المجالس، راحة الروح، داستان منصور و مرجان، کتاب مهر و مشتری، نقیضۀ کتاب الفیه و شلفیه، و کتاب صنم و عجم.


متن این کتاب نشان از گرایش‌های شیعی مؤلف دارد. از جملۀ این نشانه‌ها القاب «امیرالمؤمنین» و «امام المتقین» و نیز جملۀ دعایی «علیه السلام» است که در اشاره به حضرت علی (ع) به کاررفته است. البته می‌توان گمان کرد که این القاب افزودۀ کاتب باشند، به‌ویژه اینکه دست‌نوشته احتمالاً در عهد صفوی استنساخ شده است. اما نشانه‌های دیگری در متن نیز حدس شیعه‌بودن یا دوستدار اهل‌بیت بودن مؤلف را تقویت می‌کند؛ برای نمونه نخستین باب کتاب با احادیث پیامبر و سپس سخنانی از حضرت علی (ع) آغاز شده و باب دوم به وصیت حضرت علی (ع) به امام حسین (ع) و ترجمۀ منظوم آن به فارسی اختصاص یافته است.
متن این کتاب نشان از گرایش‌های شیعی مؤلف دارد. از جملۀ این نشانه‌ها القاب «امیرالمؤمنین» و «امام المتقین» و نیز جملۀ دعایی «علیه السلام» است که در اشاره به [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] به کاررفته است. البته می‌توان گمان کرد که این القاب افزودۀ کاتب باشند، به‌ویژه اینکه دست‌نوشته احتمالاً در عهد صفوی استنساخ شده است. اما نشانه‌های دیگری در متن نیز حدس شیعه‌بودن یا دوستدار اهل‌بیت بودن مؤلف را تقویت می‌کند؛ برای نمونه نخستین باب کتاب با احادیث پیامبر و سپس سخنانی از [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] آغاز شده و باب دوم به وصیت [[امام علی علیه‌السلام|حضرت علی(ع)]] به [[امام حسین علیه‌السلام|امام حسین(ع)]] و ترجمۀ منظوم آن به فارسی اختصاص یافته است.


در بررسی محتوای این کتاب، توجه به سخنان مؤلف دربارۀ اینکه چرا با آنکه می‌توانسته آن را به نظم بنویسد، به نثر نگاشته سودمند است. این کتاب دربرگیرندۀ مطالب گوناگونی از جمله احادیث نبوی و علوی، ذکر مشایخ صوفیه، رسالة الطیر غزالی، اخبار خاندان برمک، اندرز پادشاهان اساطیری، حکمت فلاسفه و داستان‌هایی از گونۀ «هزارویک‌شب» است.
در بررسی محتوای این کتاب، توجه به سخنان مؤلف دربارۀ اینکه چرا با آنکه می‌توانسته آن را به نظم بنویسد، به نثر نگاشته سودمند است. این کتاب دربرگیرندۀ مطالب گوناگونی از جمله احادیث نبوی و علوی، ذکر مشایخ صوفیه، رسالة الطیر غزالی، اخبار خاندان برمک، اندرز پادشاهان اساطیری، حکمت فلاسفه و داستان‌هایی از گونۀ «هزارویک‌شب» است.