پرش به محتوا

دیوان محمود بکرانی و دیوان رکن بکرانی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' .' به '.')
 
خط ۳۵: خط ۳۵:
بخش اول این کتاب مقدمه‌ای در شعر محمود ابهری و دیوان اشعار اوست. [[بکرانی ابهری، رفیع‌الدین محمود|رفیع‌الدین محمود ابهری]] در سال 672 قمری درگذشته است و احتمالاً بین سال‌های 592 تا 602 قمری زاده شده است. او زادۀ ابهر قزوین، منسوب به خاندان بکرانی، خاندانی عالم و فاضل و شاعری بود. از بدایت حال و سیر زندگی او اطلاع زیادی در دست نیست؛ اما او زمانی از ابهر خارج شده و به کرمان رفته و برای مدتی طولانی در این شهر رحل اقامت افکنده است؛ تا جایی که به رفیع‌الدین کرمانی مشهور شده و در زمرۀ علما و شعرای این شهر دانسته شده است. تنها اثر دستیاب او، گزیدۀ اشعاری است که در مجموعۀ شمارۀ 555 فرهنگستان علوم تاجیکستان و دیگر منابع ثبت شده است.
بخش اول این کتاب مقدمه‌ای در شعر محمود ابهری و دیوان اشعار اوست. [[بکرانی ابهری، رفیع‌الدین محمود|رفیع‌الدین محمود ابهری]] در سال 672 قمری درگذشته است و احتمالاً بین سال‌های 592 تا 602 قمری زاده شده است. او زادۀ ابهر قزوین، منسوب به خاندان بکرانی، خاندانی عالم و فاضل و شاعری بود. از بدایت حال و سیر زندگی او اطلاع زیادی در دست نیست؛ اما او زمانی از ابهر خارج شده و به کرمان رفته و برای مدتی طولانی در این شهر رحل اقامت افکنده است؛ تا جایی که به رفیع‌الدین کرمانی مشهور شده و در زمرۀ علما و شعرای این شهر دانسته شده است. تنها اثر دستیاب او، گزیدۀ اشعاری است که در مجموعۀ شمارۀ 555 فرهنگستان علوم تاجیکستان و دیگر منابع ثبت شده است.


ویژگی بارز سروده‌های محمود، انسجام بیانی و سادگی زبانی است و گاه در مجرای همین روانی، می‌کوشد جریان تازه‌ای ایجاد کند و تصویرهای نو بپردازد. تلاش خلاقانۀ او را در مضمون‌سازی می‌توان در قصیده‌ای که در شرح چشم‌درد خود سروده است، مشاهده کرد. اشعار او در بحرهای رمل، هزج، مضارع، مجتث مخبون، رجز، خفیف و متقارب سروده شده است. در اشعار او بسامد استفاده از لغات و کلمات دشوار محدود است و مواردی هم که به کار برده شده، همان واژه‌های رایج در زبان و بیان شاعران آن دوره است؛ مانند آشناور، برگستوان، سپرغم، یرلغ، دخول، آغاریدن و ... .
ویژگی بارز سروده‌های محمود، انسجام بیانی و سادگی زبانی است و گاه در مجرای همین روانی، می‌کوشد جریان تازه‌ای ایجاد کند و تصویرهای نو بپردازد. تلاش خلاقانۀ او را در مضمون‌سازی می‌توان در قصیده‌ای که در شرح چشم‌درد خود سروده است، مشاهده کرد. اشعار او در بحرهای رمل، هزج، مضارع، مجتث مخبون، رجز، خفیف و متقارب سروده شده است. در اشعار او بسامد استفاده از لغات و کلمات دشوار محدود است و مواردی هم که به کار برده شده، همان واژه‌های رایج در زبان و بیان شاعران آن دوره است؛ مانند آشناور، برگستوان، سپرغم، یرلغ، دخول، آغاریدن و....


محمود شاعری است که برای گذران زندگی خود از ابهر به کرمان رفته و با سرودن اشعار مدحی امرار معاش می‌کرده است؛ به همین دلیل مهم‌ترین و بیشترین مضمون اشعار وی را مدح و ستایش پادشاهان، وزرا و دولت‌مردان شکل می‌دهد. ابزار محخود در مدیحه‌سرایی، ستایش اغراق‌گونه و غلوآمیز ویژگی‌های رفتاری و شخصیتی ممدوحان، همچون درایت، شجاعت، سخاوت، عدل و ... است.
محمود شاعری است که برای گذران زندگی خود از ابهر به کرمان رفته و با سرودن اشعار مدحی امرار معاش می‌کرده است؛ به همین دلیل مهم‌ترین و بیشترین مضمون اشعار وی را مدح و ستایش پادشاهان، وزرا و دولت‌مردان شکل می‌دهد. ابزار محخود در مدیحه‌سرایی، ستایش اغراق‌گونه و غلوآمیز ویژگی‌های رفتاری و شخصیتی ممدوحان، همچون درایت، شجاعت، سخاوت، عدل و... است.


آنچه از اشعار محمود باقی مانده، در قالب‌های رایج شعر فارسی از جمله قصیده، ترکیب‌بند، قطعه، غزل و رباعی است. یگانه دست‌نویس شناخته‌شدۀ دیوان محمود در مجموعۀ شمارۀ 555 فرهنگستان علوم تاجیکستان نگه‌داری می‌شود که شامل 11 قصیده، 8 غزل، 3 ترکیب‌بند، 7 قطعه و 52 رباعی و درمجموع 619 بیت است. افزون بر این دست‌نویس، از دیگر آثار خطی و چاپی نیز برای تصحیح و تکمیل دیوان اشعار محمود استفاده شده است که عناوین آنها در پانوشت‌ها و مشخصات کتاب‌شناختی در کتاب‌نامه ذکر شده است.
آنچه از اشعار محمود باقی مانده، در قالب‌های رایج شعر فارسی از جمله قصیده، ترکیب‌بند، قطعه، غزل و رباعی است. یگانه دست‌نویس شناخته‌شدۀ دیوان محمود در مجموعۀ شمارۀ 555 فرهنگستان علوم تاجیکستان نگه‌داری می‌شود که شامل 11 قصیده، 8 غزل، 3 ترکیب‌بند، 7 قطعه و 52 رباعی و درمجموع 619 بیت است. افزون بر این دست‌نویس، از دیگر آثار خطی و چاپی نیز برای تصحیح و تکمیل دیوان اشعار محمود استفاده شده است که عناوین آنها در پانوشت‌ها و مشخصات کتاب‌شناختی در کتاب‌نامه ذکر شده است.