۱۰۵٬۶۸۴
ویرایش
خاطرات تاج‌السلطنه (مصحح حسینی): تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' .' به '.'
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' .' به '.') برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه |
||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
==گزارش کتاب== | ==گزارش کتاب== | ||
[[تاج‌السلطنه]] دختر [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] است؛ سلطان صاحبقران و عاشق‌پیشۀ قاجاری. پادشاهی که فرمان قتل امیرکبیر، صدراعظم شایستۀ خود را در سال‌های نخست سلطنت صادر کرد و تا پایان عمر از این کار نادم بود. در دورۀ حکومت او خدمات و ادارات به شیوۀ کشورهای غرب برای نخستین بار در ایران رواج یافت. دوربین عکاسی، تلگراف، چاپ اسکناس و تمبر، چراغ‌گازی، انتشار روزنامه، راه‌آهن، ثبت اسناد، بانک، پلیس، نیروی دریایی، سالن تئاتر، مدرسه و دانشگاه (دارالفنون) و ... همه در سال‌های سلطنت طولانی او وارد ایران شد. ناصرالدین‌شاه نخستین عکاس ایرانی است، به تئاتر و تعزیه علاقۀ بسیار داشت و شاعر بود. | [[تاج‌السلطنه]] دختر [[ناصرالدین شاه قاجار|ناصرالدین شاه]] است؛ سلطان صاحبقران و عاشق‌پیشۀ قاجاری. پادشاهی که فرمان قتل امیرکبیر، صدراعظم شایستۀ خود را در سال‌های نخست سلطنت صادر کرد و تا پایان عمر از این کار نادم بود. در دورۀ حکومت او خدمات و ادارات به شیوۀ کشورهای غرب برای نخستین بار در ایران رواج یافت. دوربین عکاسی، تلگراف، چاپ اسکناس و تمبر، چراغ‌گازی، انتشار روزنامه، راه‌آهن، ثبت اسناد، بانک، پلیس، نیروی دریایی، سالن تئاتر، مدرسه و دانشگاه (دارالفنون) و... همه در سال‌های سلطنت طولانی او وارد ایران شد. ناصرالدین‌شاه نخستین عکاس ایرانی است، به تئاتر و تعزیه علاقۀ بسیار داشت و شاعر بود. | ||
[[تاج‌السلطنه]] دختر چنین پادشاهی است و در خاطراتش به تفصیل از پدر سخن گفته است. اما آنچه خاطرات تاج‌السلطنه را یگانه می‌سازد، نه‌فقط پرداختن به پدر، که پرداختن به بخش کم‌وبیش پنهان تاریخ ایران است: حرمخانۀ سلاطین و باز اهمیت این خاطرات نه‌فقط موضوع آن که شیوۀ ارائۀ آن است. | [[تاج‌السلطنه]] دختر چنین پادشاهی است و در خاطراتش به تفصیل از پدر سخن گفته است. اما آنچه خاطرات تاج‌السلطنه را یگانه می‌سازد، نه‌فقط پرداختن به پدر، که پرداختن به بخش کم‌وبیش پنهان تاریخ ایران است: حرمخانۀ سلاطین و باز اهمیت این خاطرات نه‌فقط موضوع آن که شیوۀ ارائۀ آن است. | ||
| خط ۴۱: | خط ۴۱: | ||
نگارش دقیق او از شخصیت‌های دربار، آداب و رسوم، ویژگی‌های فردی و حوادث با تصویرسازی او خواندنی‌تر، مؤثر‌تر و ماندگارتر شده‌اند. ارائۀ داستانی تاریخی همراه با تحلیل چرایی رفتارها، چیزی نیست که در هر روایت آن دوران شاهدش بوده باشیم. | نگارش دقیق او از شخصیت‌های دربار، آداب و رسوم، ویژگی‌های فردی و حوادث با تصویرسازی او خواندنی‌تر، مؤثر‌تر و ماندگارتر شده‌اند. ارائۀ داستانی تاریخی همراه با تحلیل چرایی رفتارها، چیزی نیست که در هر روایت آن دوران شاهدش بوده باشیم. | ||
تحلیل رفتار دده‌ها و ننه‌ها، تحلیل چرایی علاقۀ پدر به ببری‌خان، تحلیل چرایی عاشق‌شدن‌ها و فارغ‌شدن‌های پیاپی اهل حرم، تحلیل چرایی فساد حکمرانان و ... اگرچه گاه از شیفتگی تاجی به پدر یا ناخشنودی او از برادر یا دیگران پرده برمی‌دارد، کمیاب و پرمغز است. | تحلیل رفتار دده‌ها و ننه‌ها، تحلیل چرایی علاقۀ پدر به ببری‌خان، تحلیل چرایی عاشق‌شدن‌ها و فارغ‌شدن‌های پیاپی اهل حرم، تحلیل چرایی فساد حکمرانان و... اگرچه گاه از شیفتگی تاجی به پدر یا ناخشنودی او از برادر یا دیگران پرده برمی‌دارد، کمیاب و پرمغز است. | ||
[[تاج‌السلطنه]] راوی اول‌شخص است و مثل هر راوی اول‌شخص دیگری، روایتش حاصل برداشت او از اتفاقات است. او نیز می‌توانسته چون هر راوی دیگری نسبت به آنچه روایت می‌کند موضع داشته باشد؛ آن را دوست یا دشمن داشته باشد؛ روایت را ابزاری ساخته باشد، برای توجیه یا ستایش خود یا دیگری، خطا کند و ... | [[تاج‌السلطنه]] راوی اول‌شخص است و مثل هر راوی اول‌شخص دیگری، روایتش حاصل برداشت او از اتفاقات است. او نیز می‌توانسته چون هر راوی دیگری نسبت به آنچه روایت می‌کند موضع داشته باشد؛ آن را دوست یا دشمن داشته باشد؛ روایت را ابزاری ساخته باشد، برای توجیه یا ستایش خود یا دیگری، خطا کند و... | ||
میل شدید به خودنمایی در برخی سطرهای تاج‌السلطنه مشهود است؛ به ویژه آنجا که با معلم خود از علوم روز می‌گوید و کتاب‌های خوانده را به رخ می‌کشد؛ اما قضاوت، آن هم قضاوت زنی که به رغم دختر سلطان بودن، باز زنی از زنان این تاریخ در پرده‌خواه زنان است؛ کار این مقدمه نیست. | میل شدید به خودنمایی در برخی سطرهای تاج‌السلطنه مشهود است؛ به ویژه آنجا که با معلم خود از علوم روز می‌گوید و کتاب‌های خوانده را به رخ می‌کشد؛ اما قضاوت، آن هم قضاوت زنی که به رغم دختر سلطان بودن، باز زنی از زنان این تاریخ در پرده‌خواه زنان است؛ کار این مقدمه نیست. | ||