۸۵٬۲۳۸
ویرایش
حکمت‌نامه رضوی: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۴: | خط ۲۴: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''حکمت نامه رضوی'''، اثر [[محمد محمدی ری‌شهری]] (1325-1401ش) و ترجمه [[حمیدرضا شیخی]](متولد 1327ش) به بیان زندگانی [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] و گردآوری و دسته بندی سخنان ایشان اختصاص یافته است. این اثر حائز رتبه اول در هشتمین جشنواره بین المللی کتاب سال رضوی در سال ۱۳۹۴ شد. | '''حکمت نامه رضوی'''، اثر [[محمدی ری‌شهری، محمد|محمد محمدی ری‌شهری]] (1325-1401ش) و ترجمه [[شیخی، حمیدرضا|حمیدرضا شیخی]](متولد 1327ش) به بیان زندگانی [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] و گردآوری و دسته بندی سخنان ایشان اختصاص یافته است. این اثر حائز رتبه اول در هشتمین جشنواره بین المللی کتاب سال رضوی در سال ۱۳۹۴ شد. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
در آغاز گزارش کوتاهی از زندگی امام رضا، دوران امامت، سفر اجباری ايشان به خراسان، پذيرفتن ولايت‌عهدی مأمون، عظمت علمی و عملی ايشان، شمار احاديثی که از ايشان نقل شده، و شهادت و زيارت آن بزرگوار ارائه میشود. سپس حکمتهای به يادگار مانده از ايشان در زمينه مسائل عقلی، علمی، اعتقادی، سياسی، عبادی، اخلاقی و پزشکی، با نظمی نوين در هشت بخش گزارش میگردد. | در آغاز گزارش کوتاهی از زندگی امام رضا، دوران امامت، سفر اجباری ايشان به خراسان، پذيرفتن ولايت‌عهدی مأمون، عظمت علمی و عملی ايشان، شمار احاديثی که از ايشان نقل شده، و شهادت و زيارت آن بزرگوار ارائه میشود. سپس حکمتهای به يادگار مانده از ايشان در زمينه مسائل عقلی، علمی، اعتقادی، سياسی، عبادی، اخلاقی و پزشکی، با نظمی نوين در هشت بخش گزارش میگردد. | ||
در آغاز کتاب، گزارش کوتاهی از زندگی امام رضا(ع)، دوران امامت ایشان، سفر اجباری ایشان به خراسان، پذیرش ولایت عهدی مأمون، عظمت علمی و عملی ایشان، شمار احادیثی که از ایشان نقل شده، و شهادت و زیارت آن بزرگوار ارائه میگردد. متن اصلی کتاب را حکمتهای به یادگار مانده از آن حضرت تشکیل می‌دهد که در فصل‌های متعدد و با نظمی نوین گزارش شده است. | در آغاز کتاب، گزارش کوتاهی از زندگی [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]]، دوران امامت ایشان، سفر اجباری ایشان به خراسان، پذیرش ولایت عهدی مأمون، عظمت علمی و عملی ایشان، شمار احادیثی که از ایشان نقل شده، و شهادت و زیارت آن بزرگوار ارائه میگردد. متن اصلی کتاب را حکمتهای به یادگار مانده از آن حضرت تشکیل می‌دهد که در فصل‌های متعدد و با نظمی نوین گزارش شده است. | ||
حکمت نامه رضوی از یک درآمد، هشت بخش و ۴۵ فصل تشکیل شده است که عناوین بخش‌های آن عبارت اند از: حکمتهای عقلی و علمی، حکمتهای عقیدتی، حکمتهای اعتقادی ـ سیاسی، حکمتهای عبادی، حکمتهای اخلاقی و عملی، حکمتهای بهداشتی و پزشکی، حکمتهای جامع و حکمتهای گوناگون. | حکمت نامه رضوی از یک درآمد، هشت بخش و ۴۵ فصل تشکیل شده است که عناوین بخش‌های آن عبارت اند از: حکمتهای عقلی و علمی، حکمتهای عقیدتی، حکمتهای اعتقادی ـ سیاسی، حکمتهای عبادی، حکمتهای اخلاقی و عملی، حکمتهای بهداشتی و پزشکی، حکمتهای جامع و حکمتهای گوناگون. | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
در فصل دوم ، ره نمودهايی در باره ارزش علم و حكمت، نقش آشنايی با علوم و معارف پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) در تقويت بنيان‌های نظام اسلامی، آداب و آفات تعليم و تعلّم ، نشانه‌های علم و معرفت، ناپسندی اظهار نظر بدون علم و همزيستی با مردم نادان مطرح میشود. | در فصل دوم ، ره نمودهايی در باره ارزش علم و حكمت، نقش آشنايی با علوم و معارف پيامبر(ص) و اهل بيت(ع) در تقويت بنيان‌های نظام اسلامی، آداب و آفات تعليم و تعلّم ، نشانه‌های علم و معرفت، ناپسندی اظهار نظر بدون علم و همزيستی با مردم نادان مطرح میشود. | ||
بخش دوم: ره نمودهای اعتقادی. در اين بخش، ره نمودهای حكيمانه امام رضا(ع) در باره باورهای دينی در ده فصل گزارش میگردد: | بخش دوم: ره نمودهای اعتقادی. در اين بخش، ره نمودهای حكيمانه [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در باره باورهای دينی در ده فصل گزارش میگردد: | ||
فصل اوّل به مباحثِ كلّی مرتبط با باورهای دينی اختصاص دارد ، مانند: تعريف ايمان، فرق ايمان و اسلام، چيزهايی كه ايمان به آنها ضروری است، درجات ايمان، آثار ايمان و نشانه‌های مؤمن، حقوق مؤمن و آفات ايمان. | فصل اوّل به مباحثِ كلّی مرتبط با باورهای دينی اختصاص دارد ، مانند: تعريف ايمان، فرق ايمان و اسلام، چيزهايی كه ايمان به آنها ضروری است، درجات ايمان، آثار ايمان و نشانه‌های مؤمن، حقوق مؤمن و آفات ايمان. | ||
| خط ۵۳: | خط ۵۳: | ||
در فصل چهارم ، مباحثی در باره نبوّت عامّه گزارش میشود ، مانند: حكمت نبوّت، علّت اختلاف معجزات انبيا، عصمت پيامبران، تعداد پيامبران و پيامبران اولوا العزم. | در فصل چهارم ، مباحثی در باره نبوّت عامّه گزارش میشود ، مانند: حكمت نبوّت، علّت اختلاف معجزات انبيا، عصمت پيامبران، تعداد پيامبران و پيامبران اولوا العزم. | ||
در فصل پنجم ، سخنانی كه از امام رضا(ع) در باره انبيای الهی نقل شده ، گزارش می‌شوند. اين فصل با مباحث مرتبط با آدم(ع) و شجره ممنوعه آغاز میگردد و در ادامه، ازدواج او و چگونگی تناسل طبقه دوم انسان ها بيان میشود. سپس به پاره ای از اخبار مربوط به نبوّت نوح، ابراهيم، يوسف، اسماعيل صادق الوعد، موسی و عيسی - كه درودهای خدا بر همه آنان باد - اشاره میگردد. | در فصل پنجم ، سخنانی كه از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در باره انبيای الهی نقل شده ، گزارش می‌شوند. اين فصل با مباحث مرتبط با آدم(ع) و شجره ممنوعه آغاز میگردد و در ادامه، ازدواج او و چگونگی تناسل طبقه دوم انسان ها بيان میشود. سپس به پاره ای از اخبار مربوط به نبوّت نوح، ابراهيم، يوسف، اسماعيل صادق الوعد، موسی و عيسی - كه درودهای خدا بر همه آنان باد - اشاره میگردد. | ||
موضوع فصل ششم ، نبوّت خاتم پيامبران است. در اين فصل ، مباحثی مانند: استدلال‌های امام رضا(ع) در باره نبوّت خاتم انبيا(ص) ، شاهد نبوّت ايشان، شكافته شدن ماه به اعجاز ايشان ، و نيز ويژگی ها و سنّت‌های ايشان مطرح میشود. | موضوع فصل ششم ، نبوّت خاتم پيامبران است. در اين فصل ، مباحثی مانند: استدلال‌های [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در باره نبوّت خاتم انبيا(ص) ، شاهد نبوّت ايشان، شكافته شدن ماه به اعجاز ايشان ، و نيز ويژگی ها و سنّت‌های ايشان مطرح میشود. | ||
فصل هفتم در باره مباحث قرآنی است و با سخنان امام(ع) در باره اعجاز قرآن و فضايل و خصايص اين كتاب آسمانی آغاز میشود و با مسائلی مانند: حدوث قرآن، اوّلين و آخرين سوره ای كه بر پيامبر(ص) نازل شد، و تحريم جدال در قرآن ادامه می‌يابد. سپس تفسير ۷۸ آيه از آيات قرآن كه از امام رضا(ع) نقل شده ، ارائه میگردد. پايان بخش اين فصل ، مطالبی در باره قرآنْ درمانی است. گفتنی است مباحث مرتبط با تلاوت قرآن در فصل ششم از بخش «حكمت‌های عبادی» خواهد آمد. | فصل هفتم در باره مباحث قرآنی است و با سخنان امام(ع) در باره اعجاز قرآن و فضايل و خصايص اين كتاب آسمانی آغاز میشود و با مسائلی مانند: حدوث قرآن، اوّلين و آخرين سوره ای كه بر پيامبر(ص) نازل شد، و تحريم جدال در قرآن ادامه می‌يابد. سپس تفسير ۷۸ آيه از آيات قرآن كه از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نقل شده ، ارائه میگردد. پايان بخش اين فصل ، مطالبی در باره قرآنْ درمانی است. گفتنی است مباحث مرتبط با تلاوت قرآن در فصل ششم از بخش «حكمت‌های عبادی» خواهد آمد. | ||
در فصل هشتم ، مباحثی در باره مرگ مطرح میشود، مانند: فرشته مرگ، مرگ همه موجودات زنده حتّی ملك الموت، تأكيد بر آماده شدن برای مرگ، توصيف مرگ، سؤال قبر، و آنچه موجب پيشگيری از عذاب قبر میگردد. | در فصل هشتم ، مباحثی در باره مرگ مطرح میشود، مانند: فرشته مرگ، مرگ همه موجودات زنده حتّی ملك الموت، تأكيد بر آماده شدن برای مرگ، توصيف مرگ، سؤال قبر، و آنچه موجب پيشگيری از عذاب قبر میگردد. | ||
| خط ۷۷: | خط ۷۷: | ||
در فصل پنجم به پاره ای از فضايل امام حسن(ع) و امام حسين(ع) اشاره شده است. | در فصل پنجم به پاره ای از فضايل امام حسن(ع) و امام حسين(ع) اشاره شده است. | ||
موضوع فصل ششم، امامت امام رضا(ع) است. در اين فصل با گزارش هايی در باره ادلّه امامت آن امام پس از پدر بزرگوارش آغاز میشود، سپس با مباحث مختلفی مانند: مبارزه ايشان با جريان انحرافی واقفيّه، فضايل و مناقب ايشان، و كسانی كه مورد دعا و يا نفرين ايشان قرار گرفته اند، ادامه می‌يابد. همچنين مسئله سفر اجباری ايشان به خراسان و پذيرفتن ولايت عهدی مأمون در اين فصل مطرح میگردد. | موضوع فصل ششم، امامت [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] است. در اين فصل با گزارش هايی در باره ادلّه امامت آن امام پس از پدر بزرگوارش آغاز میشود، سپس با مباحث مختلفی مانند: مبارزه ايشان با جريان انحرافی واقفيّه، فضايل و مناقب ايشان، و كسانی كه مورد دعا و يا نفرين ايشان قرار گرفته اند، ادامه می‌يابد. همچنين مسئله سفر اجباری ايشان به خراسان و پذيرفتن ولايت عهدی مأمون در اين فصل مطرح میگردد. | ||
تصريح آن امام بر امامت فرزند بزرگوارش امام جواد(ع) و نماز خواندن ايشان بر جنازه پدر نيز در اين فصل، گزارش شده است. | تصريح آن امام بر امامت فرزند بزرگوارش امام جواد(ع) و نماز خواندن ايشان بر جنازه پدر نيز در اين فصل، گزارش شده است. | ||
| خط ۱۰۷: | خط ۱۰۷: | ||
فصل نهم ، ره نمودهايی در باره ياد خدا و اذكاری مانند: تهليل، تسبيح، تحميد، حوقله (لا حول و لا قوّة إلّا باللَّه) ، استعاذه، استغفار و صلوات بر محمّد و خاندان ايشان است. همچنين ره نمودهايی در باره ياد خدا در شروع نوشتار ، و هنگام ترس و وحشت، و هشدار نسبت به موانع ذكر ، ارائه میگردد. | فصل نهم ، ره نمودهايی در باره ياد خدا و اذكاری مانند: تهليل، تسبيح، تحميد، حوقله (لا حول و لا قوّة إلّا باللَّه) ، استعاذه، استغفار و صلوات بر محمّد و خاندان ايشان است. همچنين ره نمودهايی در باره ياد خدا در شروع نوشتار ، و هنگام ترس و وحشت، و هشدار نسبت به موانع ذكر ، ارائه میگردد. | ||
در فصل دهم ، زيارت قبر انبيا، اوصيای آنان و صالحان توصيه شده و به طور خاص، زيارت پيامبر(ص) ، اهل بيت(ع) ، امام علی(ع) ، امام حسين(ع) ، امام كاظم(ع) ، و حضرت معصومه | در فصل دهم ، زيارت قبر انبيا، اوصيای آنان و صالحان توصيه شده و به طور خاص، زيارت پيامبر(ص) ، اهل بيت(ع) ، امام علی(ع) ، امام حسين(ع) ، امام كاظم(ع) ، و حضرت معصومه عليها‌السلام مورد تأكيد قرار گرفته است. | ||
بخش پنجم: ره نمودهای اخلاقی و عملی. در اين بخش ، ره نمودهای حكيمانه امام رضا(ع) در زمينه زيبايی ها و زشتی‌های اخلاقی و عملی در سه فصل ارائه میشود: | بخش پنجم: ره نمودهای اخلاقی و عملی. در اين بخش ، ره نمودهای حكيمانه [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در زمينه زيبايی ها و زشتی‌های اخلاقی و عملی در سه فصل ارائه میشود: | ||
فصل اوّل به تبيين مكارم اخلاق و محاسن اعمال اختصاص دارد كه با حُسن خلق آغاز میشود. | فصل اوّل به تبيين مكارم اخلاق و محاسن اعمال اختصاص دارد كه با حُسن خلق آغاز میشود. | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
فصل دوم ، ويژه تبيين نقش استفاده از ميوه ها و برخی از خوردنی ها و آشاميدنی ها در پيشگيری و يا درمان شماری از بيماری هاست. | فصل دوم ، ويژه تبيين نقش استفاده از ميوه ها و برخی از خوردنی ها و آشاميدنی ها در پيشگيری و يا درمان شماری از بيماری هاست. | ||
فصل سوم به ره نمودهايی اختصاص دارد كه از امام رضا(ع) در زمينه مسائل پزشكی نقل شده است. اين فصل با تأكيد بر اين كه در نظام آفرينش، همه بيماری ها قابل درمان اند، آغاز میشود و در ادامه اموری كه موجب پيشگيری و يا درمان شماری از بيماری می‌شوند مطرح میگردد. | فصل سوم به ره نمودهايی اختصاص دارد كه از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] در زمينه مسائل پزشكی نقل شده است. اين فصل با تأكيد بر اين كه در نظام آفرينش، همه بيماری ها قابل درمان اند، آغاز میشود و در ادامه اموری كه موجب پيشگيری و يا درمان شماری از بيماری می‌شوند مطرح میگردد. | ||
در فصل چهارم ، رساله ذهبيّه منسوب به امام رضا(ع) به طور كامل گزارش شده است و در ادامه ضمن تحليلی كوتاه ، به نقدهايی در باره انتساب اين رساله به آن امام ، پرداخته شده است. | در فصل چهارم ، رساله ذهبيّه منسوب به [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] به طور كامل گزارش شده است و در ادامه ضمن تحليلی كوتاه ، به نقدهايی در باره انتساب اين رساله به آن امام ، پرداخته شده است. | ||
بخش هفتم: ره نمودهای جامع. در اين بخش ، احاديثی كه مباحث متنوّعی در آنها مطرح گرديده ، در هشت فصل گزارش می‌شوند. شايان ذكر است به دليل بلند بودن متن بيشتر احاديث اين بخش ، تلاش شده است تا با به كارگيری قريب دويست عنوان فرعی ، در حدّ امكان ، بازيابی مطالب آنها تسهيل گردد. | بخش هفتم: ره نمودهای جامع. در اين بخش ، احاديثی كه مباحث متنوّعی در آنها مطرح گرديده ، در هشت فصل گزارش می‌شوند. شايان ذكر است به دليل بلند بودن متن بيشتر احاديث اين بخش ، تلاش شده است تا با به كارگيری قريب دويست عنوان فرعی ، در حدّ امكان ، بازيابی مطالب آنها تسهيل گردد. | ||
در فصل اوّل ، يكی از نوشتارهای منسوب به امام رضا(ع) با عنوان «محض الاسلام (اسلام ناب)» نقل شده است. بر اساس آنچه شيخ صدوق رحمه اللّه در كتاب عيون أخبار الرضا(ع) آورده، مأمون از امام رضا(ع) درخواست كرد كه اسلام ناب را در نوشته ای برای او خلاصه كند و امام(ع) در پاسخ، رساله محض اسلام را نوشت. | در فصل اوّل ، يكی از نوشتارهای منسوب به [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] با عنوان «محض الاسلام (اسلام ناب)» نقل شده است. بر اساس آنچه شيخ صدوق رحمه اللّه در كتاب عيون أخبار الرضا(ع) آورده، مأمون از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] درخواست كرد كه اسلام ناب را در نوشته ای برای او خلاصه كند و امام(ع) در پاسخ، رساله محض اسلام را نوشت. | ||
فصل دوم در باره حكمت شماری از احكام فقهی است كه محمّد بن سنان از امام رضا(ع) نقل كرده است. | فصل دوم در باره حكمت شماری از احكام فقهی است كه محمّد بن سنان از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نقل كرده است. | ||
فصل سوم ، به آنچه فضل بن شاذان (شادان) در باره حكمت عقايد و احكام ، از امام رضا(ع) نقل كرده است ، اختصاص دارد. | فصل سوم ، به آنچه [[ابن شاذان، فضل بن شاذان|فضل بن شاذان]] (شادان) در باره حكمت عقايد و احكام ، از [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] نقل كرده است ، اختصاص دارد. | ||
در فصل چهارم تا هشتم اين بخش ، مناظره‌های امام رضا(ع) با رؤسای اديان و مكتب‌های مختلف، و نيز پاسخ‌های ايشان در مجلس فقها و متكلّمان گزارش میگردد. | در فصل چهارم تا هشتم اين بخش ، مناظره‌های [[امام رضا علیه‌السلام|امام رضا(ع)]] با رؤسای اديان و مكتب‌های مختلف، و نيز پاسخ‌های ايشان در مجلس فقها و متكلّمان گزارش میگردد. | ||
بخش هشتم: ره نمودهای گوناگون. سخنان حكيمانه ای كه در قالب بخش ها و فصول گذشته قابل ارائه نبوده، در بخش هشتم حكمت نامه رضوی تحت عنوان «ره نمودهای گوناگون» تقديم علاقه مندان آشنايی با معارف اهل بيت(ع) می‌شوند<ref>ر.ک: مقدمه (درآمد)، ج1، ص13-21</ref>. | بخش هشتم: ره نمودهای گوناگون. سخنان حكيمانه ای كه در قالب بخش ها و فصول گذشته قابل ارائه نبوده، در بخش هشتم حكمت نامه رضوی تحت عنوان «ره نمودهای گوناگون» تقديم علاقه مندان آشنايی با معارف اهل بيت(ع) می‌شوند<ref>ر.ک: مقدمه (درآمد)، ج1، ص13-21</ref>. | ||