۱۰۶٬۲۹۲
ویرایش
تقی‌زاده، حسن: تفاوت میان نسخه‌ها
←زادروز و زادگاه
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = تقی‌زاده، حسن | تصویر = NUR18023.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | محل تولد = | کشور تولد = | محل زندگی = | رحلت = | شهادت = | مدفن = | طول عمر = | نام...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
||
| خط ۴۴: | خط ۴۴: | ||
'''سید حسن تقی‌زاده''' (1348-1257ش)، نویسنده و سیاست‌مدار و از شخصیت‌های سیاسی تأثیرگذار در عصر مشروطه است. عزیزالله علی‌زاده، زندگانی او را در ضمن کتاب «زندگی طوفانی: خاطرات حسن تقی‌زاده» به‌تفصیل مورد بررسی قرار داده است. | '''سید حسن تقی‌زاده''' (1348-1257ش)، نویسنده و سیاست‌مدار و از شخصیت‌های سیاسی تأثیرگذار در عصر مشروطه است. عزیزالله علی‌زاده، زندگانی او را در ضمن کتاب «زندگی طوفانی: خاطرات حسن تقی‌زاده» به‌تفصیل مورد بررسی قرار داده است. | ||
== | ==ولادت== | ||
سیّد حسن تقی‌زاده در | سیّد حسن تقی‌زاده در 6 مهر 1257ش، در خانواده‌های روحانی در تبریز به دنیا آمد. پدرش سید تقی اردوبادی، امام جماعت یکی از مساجد تبریز بود. | ||
== | ==تحصیلات== | ||
سید حسن، از هشت‌سالگی تحصیل مقدمات عربی و از چهارده‌سالگی تحصیل علوم عقلی، ریاضیات و نجوم و هیئت را شروع کرد. اصول فقه را نزد میرزا محمود اصولی و حاج میرزا حسن در تبریز فراگرفت. علوم جدید و زبان فرانسوی را دور از چشم پدر و در خفا آموخت. آثاری از شیخ احمد احسایی را نزد یکی از علمای شیخیّه تبریز در نهان می‌خواند. | سید حسن، از هشت‌سالگی تحصیل مقدمات عربی و از چهارده‌سالگی تحصیل علوم عقلی، ریاضیات و نجوم و هیئت را شروع کرد. اصول فقه را نزد میرزا محمود اصولی و حاج میرزا حسن در تبریز فراگرفت. علوم جدید و زبان فرانسوی را دور از چشم پدر و در خفا آموخت. آثاری از [[احسائی، احمد بن زین‌الدین|شیخ احمد احسایی]] را نزد یکی از علمای شیخیّه تبریز در نهان می‌خواند و طریق و روش شیخیه را بهتر از روش علمای عصر خود می‌دانست. در سال 1314ق / 1275ش در سن نوزده سالگی پدر خود را از دست داد. | ||
==مطالعه و تحول== | ==مطالعه و تحول== | ||
در سال 1319ق / 1280ش در تبریز مدرسه تربیت را با دوستان خود آقا سید محمد شبستری، محمدعلی تربیت و حسین عدالت تأسیس کرد که با اصول جدید اداره می‌شد. این مدرسه با مخالفت علما و مردم مذهبی تعطیل شد. تقی‌زاده با همراهی همین دوستان خود کتابفروشی تربیت را تأسیس کرد. این کتابخانه که محل تجمع و بحث و فحص روشنفکران تبریز بود، در جریان انقلاب مشروطه سوزانده شد. | |||
در سال 1320ق /1281ش در اوایل بیست سالگی با مطالعه آثار میرزا عبدالرحیم طالبوف، میرزا ملکم‌خان ناظم الدوله و روزنامه‌های تجددخواه فارسی زبانِ خارج از کشور و نیز کتاب‌های جدید عربی و ترکی که در مصر و عثمانی منتشر می‌شد با اندیشه‌های سیاسی و اجتماعی جدید اروپایی آشنا و به آن علاقه‌مند شد.<ref>ر.ک: آذرنگ، عبدالحسین، ص34-35</ref> | |||
همچنین مجله «گنجینه فنون» با همکاری همین گروه در سال 1320ق / 1281ش منتشر شد که بیش‌تر ترجمه مقالات خارجی بود. انتشار این نشریه بعد از هجده ماه به دلیل سفر تقی‌زاده به خارج از کشور متوقف شد. تقی‌زاده دلیل این مسافرت را شیوع بیماری وبا در ایران می‌داند. او بعد از حدود یک سال و نیم گشت و گذار در قفقاز، عثمانی و مصر و گفت‌وگو با بعضی تجددخواهان و انتشار رساله «تاریخ احوال کنونی ایران یا محاکمات تاریخی» در مصر در سال 1323ق / 1284ش به ایران بازگشت. این زمان اوج تحولات انقلاب مشروطه بود. تقی‌زاده برای آگاهی از اوضاع سیاسی قصد سفر به تهران از طریق باکو را داشت و در باکو به ملاقات عبدالرحیم طالبوف یکی از نویسندگان برجسته تجددخواه رفت که از دوران جوانی تحت تأثیر نوشته‌هایش بود. سپس با کشتی از بادکوبه به رشت رفت و از آن جا راهی تهران شد. در تهران خبردار شد که تجار تبریز او را به عنوان نماینده خود در اولین دوره مجلس شورای ملی انتخاب کرده‌اند و این چنین در تهران ساکن شد. | |||
==مهم‌ترین حوادث زندگی== | ==مهم‌ترین حوادث زندگی== | ||
| خط ۵۷: | خط ۶۱: | ||
==وفات== | ==وفات== | ||
سید حسن تقی‌زاده در | سید حسن تقی‌زاده در اواخر عمر دچار فلجی پا شد و با صندلی چرخ‌دار حرکت می‌کرد. تا آخر عمر فقط با عطیه تقی‌زاده همسر آلمانی خود زندگی کرد و صاحب فرزند نشد و سرانجام در 8 بهمن 1348 در سن 91 سالگی درگذشت و جنازه او از مسجد سپهسالار تشییع و از برابر ساختمان مجلس شورای ملی عبور داده شد و در گورستان ظهیرالدوله در منطقه شمیران و بین امام‌زاده صالح و دربند تهران دفن گردید.<ref>ر.ک: حسنی‌نسب، مرتضی</ref> | ||
==آثار== | ==آثار== | ||