اربعین مرثیه؛ برترین اشعار عاشورایی فارسی: تفاوت میان نسخه‌ها

این سنت تنها به سرایندگان مسلمان عرب منحصر نماند. از میانه ی قرن چهارم هجری، پارسی سرایان که دل در گرو محبت خاندان پیامبر داشتند نیز - حتی اگر بر مذهب شیعه نبودند - به سرایش مدیحه و مرثیه در رثا و منقب آن خاندان و خصوصا واقعه ی عاشورا پرداختن؛ از کسایی مروزی تا سنایی غزنوی و قوامی رازی و سیف فرغانی و عطار و مولوی. با به قدرت رسیدن صفویان و تأسیس دولت فراگیر شیعه و پیرو سیاست صفویان در ترویج آیین های شیعی، سرودن مراثی و مدایح مذهبی در منقب و رثای اهل بیت به خصوص در سوگ عاشورا رونق فراوان یافت و سروده های شاعرانی چون فضولی بغدادی، حیرتی تونی، واعظ قزوینی، صائب تبریزی و سرآمد همه، محتشم کاشانی وترکیب بند  ماندگارش، به تدریج ادبیات عاشورا را به یکی از شاخه های برجسته ی ادبیات فارسی تبدیل کرد؛ روندی که با فراز و نشیب هایی متأثر از مجموعه ی شرایط فرهنگی، اجتماعی و سیاسی ایران، در دوره های بعدی به ویژه در عهد قاجار نیز استمرار یافت. وقوع انقلاب اسلامی - که از بن مایه های اصلی اش فرهنگ عاشورایی و تفسیر مبارزاتی و حماسی از واقعه ی کربلا بود- به نقطه ی عطفی در ادبیات عاشورا مبدل شد که هم از حیث  فرم و هم مضمون و رویکرد، اشعار و مراثی را سمت و سویی تازه بخشید.

==پانويس ==