۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
المقدمات من كتاب نص النصوص في شرح فصوص الحكم: تفاوت میان نسخه‌ها
المقدمات من كتاب نص النصوص في شرح فصوص الحكم (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۸ نوامبر ۲۰۱۶، ساعت ۱۸:۴۴
، ۸ نوامبر ۲۰۱۶جایگزینی متن - 'ابن عربى' به 'ابن عربى'
جز (جایگزینی متن - ' ،' به '،') |
جز (جایگزینی متن - 'ابن عربى' به 'ابن عربى') |
||
| خط ۸۷: | خط ۸۷: | ||
وى، سپس از علل و عواملى كه او را بر نوشتن اين كتاب برانگيخته، ياد كرده و حكمت تبويب كتاب و ترتيب مباحث آن را بيان نموده و در آخر به كتمان علوم الهى و اسرار ربانى از نااهلان، سفارش كرده است. | وى، سپس از علل و عواملى كه او را بر نوشتن اين كتاب برانگيخته، ياد كرده و حكمت تبويب كتاب و ترتيب مباحث آن را بيان نموده و در آخر به كتمان علوم الهى و اسرار ربانى از نااهلان، سفارش كرده است. | ||
تمهيدات سه‌گانه، بسيار غنى هستند، زيرا كه آنها مباحث اساسى «فلسفه نبوى» و به‌ويژه بحث «خيال مطلق» را به مثابه جايگاه ادراك خيالى جهانى طرح مى‌كنند كه بدون آن از نظر وجودى نمى‌توان مكاشفات پيامبر و مكاشفات به‌طور كلى و همين‌طور واقعه‌اى را كه در جريان آن پيامبر، كتاب «فصوص» را به ابن عربى إعطاء كرد، به‌درستى فهميد. سپس بحث اساسى ولايت، به‌طور مبسوطى طرح خواهد شد. اين تمهيدات سه‌گانه، بر حول محور فضيلت ابن عربى و فضيلت اولياء به‌طور كلى كه سلسله مراتب معنوى باطنى را تشكيل مى‌دهند، بسط پيدا مى‌كند. | تمهيدات سه‌گانه، بسيار غنى هستند، زيرا كه آنها مباحث اساسى «فلسفه نبوى» و به‌ويژه بحث «خيال مطلق» را به مثابه جايگاه ادراك خيالى جهانى طرح مى‌كنند كه بدون آن از نظر وجودى نمى‌توان مكاشفات پيامبر و مكاشفات به‌طور كلى و همين‌طور واقعه‌اى را كه در جريان آن پيامبر، كتاب «فصوص» را به [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] إعطاء كرد، به‌درستى فهميد. سپس بحث اساسى ولايت، به‌طور مبسوطى طرح خواهد شد. اين تمهيدات سه‌گانه، بر حول محور فضيلت [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] و فضيلت اولياء به‌طور كلى كه سلسله مراتب معنوى باطنى را تشكيل مى‌دهند، بسط پيدا مى‌كند. | ||
در تمهيد نخست، فضيلت پيامبر از ديدگاه سه‌گانه زير مورد بحث قرار مى‌گيرد: | در تمهيد نخست، فضيلت پيامبر از ديدگاه سه‌گانه زير مورد بحث قرار مى‌گيرد: | ||
| خط ۹۳: | خط ۹۳: | ||
#از ديدگاه مقولات يا ابعاد فهم (ضرورت، امكان و امتناع)؛ | #از ديدگاه مقولات يا ابعاد فهم (ضرورت، امكان و امتناع)؛ | ||
# از ديدگاه مراتب وجودى (وجود الهى، عالم و انسان)؛ | # از ديدگاه مراتب وجودى (وجود الهى، عالم و انسان)؛ | ||
# از ديدگاه فضيلت دو كتاب (كتابى كه توسط روح الأمين الهام شد و كتابى كه پيامبر در رؤيا به ابن عربى إلقاء كرد). | # از ديدگاه فضيلت دو كتاب (كتابى كه توسط روح الأمين الهام شد و كتابى كه پيامبر در رؤيا به [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] إلقاء كرد). | ||
بر اين سه فصل، تكمله‌اى نيز در باره معراج اضافه شده است كه معراج روحانى و رمز «قاب قوسين» را توضيح مى‌دهد. | بر اين سه فصل، تكمله‌اى نيز در باره معراج اضافه شده است كه معراج روحانى و رمز «قاب قوسين» را توضيح مى‌دهد. | ||
تمهيد دوم، از فضيلت ابن عربى بر مشايخ متقدم و متأخر، كيفيت وصول كتاب «فصوص الحكم» و فضيلت كتابى كه به فيضان الهى از او صادر شد؛ يعنى كتاب «الفتوحات المكية» بحث مى‌كند. در واقع مسئله اصلى، توضيح فضيلت شيخ أكبر است وگرنه عمل إعطاء كتاب «فصوص» از سوى پيامبر همچون عملى لغو و باطل جلوه خواهد كرد، زيرا كه وضع الشىء فى غير موضعه، مؤدى به كفر و زندقه مى‌تواند باشد و بديهى است كه صدور چنين عملى از سوى پيامبر، غير ممكن است. | تمهيد دوم، از فضيلت [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] بر مشايخ متقدم و متأخر، كيفيت وصول كتاب «فصوص الحكم» و فضيلت كتابى كه به فيضان الهى از او صادر شد؛ يعنى كتاب «الفتوحات المكية» بحث مى‌كند. در واقع مسئله اصلى، توضيح فضيلت شيخ أكبر است وگرنه عمل إعطاء كتاب «فصوص» از سوى پيامبر همچون عملى لغو و باطل جلوه خواهد كرد، زيرا كه وضع الشىء فى غير موضعه، مؤدى به كفر و زندقه مى‌تواند باشد و بديهى است كه صدور چنين عملى از سوى پيامبر، غير ممكن است. | ||
مؤلف با تأكيد بر فضيلت ابن | مؤلف با تأكيد بر فضيلت [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]]، توضيح مى‌دهد كه شيخ، بيش از هركس ديگر از اولياء و كاملان زمان خود و حتى از زمان پيامبر تاكنون، استحقاق دريافت چنين كتابى را داشته است. | ||
سه وجه كه ذيل تمهيد دوم مطرح شده‌اند، عبارتند از: | سه وجه كه ذيل تمهيد دوم مطرح شده‌اند، عبارتند از: | ||
| خط ۱۱۵: | خط ۱۱۵: | ||
سه قاعده اول اين تمهيد، به بيان امامت و نبوت برابر نظريه شيعه امامى مى‌پردازد. | سه قاعده اول اين تمهيد، به بيان امامت و نبوت برابر نظريه شيعه امامى مى‌پردازد. | ||
اين سه قاعده، مفهوم نبوت مطلق و مقيد و ولايت مطلق و مقيد را مورد بحث قرار داده و مشكل «خاتم ولايت» را باز مى‌كند كه حيدر آملى را على‌رغم اعتقادى كه به ابن عربى دارد، در معارضه و مقابله با او قرار مى‌دهد. دو خاتم ولايت نمى‌توانند از سويى عيسى - كه پيامبر است - و از سوى ديگر ابن عربى باشند. خاتم ولايت، برابر مفهوم نبوت فقط امامت محمديه مى‌تواند باشد. خاتم ولايت مطلق، امام اول و خاتم ولايت محمديه، امام دوازدهم است. | اين سه قاعده، مفهوم نبوت مطلق و مقيد و ولايت مطلق و مقيد را مورد بحث قرار داده و مشكل «خاتم ولايت» را باز مى‌كند كه حيدر آملى را على‌رغم اعتقادى كه به [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] دارد، در معارضه و مقابله با او قرار مى‌دهد. دو خاتم ولايت نمى‌توانند از سويى عيسى - كه پيامبر است - و از سوى ديگر [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] باشند. خاتم ولايت، برابر مفهوم نبوت فقط امامت محمديه مى‌تواند باشد. خاتم ولايت مطلق، امام اول و خاتم ولايت محمديه، امام دوازدهم است. | ||
حيدر آملى در «جامع الاسرار» به تفصيل، اين مسئله را مورد بحث قرار داده و دليلى را كه در آنجا ذكر كرده، در اينجا با بسط بيشتر و با نقل قول‌هاى فراوان مى‌آورد. دليل اين امر آن است كه تمامى حكمت نبوى و ولوى و بنابراين، تمامى «حكمت تاريخ»، به اين بحث منوط و وابسته است. | حيدر آملى در «جامع الاسرار» به تفصيل، اين مسئله را مورد بحث قرار داده و دليلى را كه در آنجا ذكر كرده، در اينجا با بسط بيشتر و با نقل قول‌هاى فراوان مى‌آورد. دليل اين امر آن است كه تمامى حكمت نبوى و ولوى و بنابراين، تمامى «حكمت تاريخ»، به اين بحث منوط و وابسته است. | ||
| خط ۱۲۳: | خط ۱۲۳: | ||
در بخش اركان، نخستين ركن به بحث توحيد و حقايق و انواع آن مربوط مى‌شود و به تعيين توحيد ذاتى، توحيد عينى و توحيد حقى مى‌پردازد. | در بخش اركان، نخستين ركن به بحث توحيد و حقايق و انواع آن مربوط مى‌شود و به تعيين توحيد ذاتى، توحيد عينى و توحيد حقى مى‌پردازد. | ||
اين نخستين ركن، سه «بحث» را شامل مى‌شود. اين بحث‌ها، تعاريف، انواع و اقسام توحيد را در مطابقت كامل با آراء ابن عربى مورد بحث قرار مى‌دهد و برخى بدفهمى‌ها را روشن مى‌نمايد. | اين نخستين ركن، سه «بحث» را شامل مى‌شود. اين بحث‌ها، تعاريف، انواع و اقسام توحيد را در مطابقت كامل با آراء [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] مورد بحث قرار مى‌دهد و برخى بدفهمى‌ها را روشن مى‌نمايد. | ||
ركن دوم، به بحث در وجود مطلق و تحقيق آن مربوط مى‌شود. در اين ركن، اطلاق، بداهت وجود، وحدت، ظهور و كثرت وجود توضيح داده مى‌شود. در اين ركن توضيح داده مى‌شود كه چگونه وجود از تمامى جهات، واحد و واجب و عدم آن ممتنع است. | ركن دوم، به بحث در وجود مطلق و تحقيق آن مربوط مى‌شود. در اين ركن، اطلاق، بداهت وجود، وحدت، ظهور و كثرت وجود توضيح داده مى‌شود. در اين ركن توضيح داده مى‌شود كه چگونه وجود از تمامى جهات، واحد و واجب و عدم آن ممتنع است. | ||
| خط ۱۳۴: | خط ۱۳۴: | ||
در آغاز كتاب، پيشگفتارى به قلم هانرى كربن و ترجمه حسن ره‌آورد قرار گرفته، سپس ديباچه‌اى مشتمل بر «شرح اثر ابن عربى توسط حيدر آملى»، «سبب تحرير شرح»، «طرح مقدمات» و «دست‌نوشته‌ها» به قلم هانرى كربن و ترجمه جواد طباطبايى و پس از آن، مقدمه عثمان يحيى به زبان عربى در مورد نسخه‌شناسى فصوص و شروح آن گنجانده شده است. | در آغاز كتاب، پيشگفتارى به قلم هانرى كربن و ترجمه حسن ره‌آورد قرار گرفته، سپس ديباچه‌اى مشتمل بر «شرح اثر [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربى]] توسط حيدر آملى»، «سبب تحرير شرح»، «طرح مقدمات» و «دست‌نوشته‌ها» به قلم هانرى كربن و ترجمه جواد طباطبايى و پس از آن، مقدمه عثمان يحيى به زبان عربى در مورد نسخه‌شناسى فصوص و شروح آن گنجانده شده است. | ||
مصححين، اين تحقيق را در دو جلد در نظر گرفته بودند كه در جلد دوم به فهرست‌هاى فنّى اقدام كنند؛ ازاين‌رو، در اين جلد از كتاب كه مورد بحث ماست، تنها فهرست مطالب در پايان درج شده است. | مصححين، اين تحقيق را در دو جلد در نظر گرفته بودند كه در جلد دوم به فهرست‌هاى فنّى اقدام كنند؛ ازاين‌رو، در اين جلد از كتاب كه مورد بحث ماست، تنها فهرست مطالب در پايان درج شده است. | ||