ادبیات ایران در دوره‌ی قاجار (نثر): تفاوت میان نسخه‌ها

فصل دوازده: طنزنویسی و روزنامه های طنزنویس

بیش از دو سده از روی کار آمدن دولت قاجار در ایران گذشته است، ولی هنوز در کتب و مطالعات مربوط به تاریخ ادبیات ایران، ادبیات دوره ی قاجار، بخشی از ادبیات دوره ی معاصر ایران شمرده می شود. به نظر نگارنده، زمان آن فرا رسیده است که ادبیات دوره ی قاجار در مطالعات تاریخ ادبی ایران بخش جداگانه ای به شمار آید؛ زیرا تدریس ادبیات دوره ی معاصر ایران (نظم و نثر) در دانشگاه ها، در دوره ی کارشناسی، اغلب با این مشکل روبه روست که استادان و دانشجویان فرصت کافی برای پرداختن به سه مقطع ادبیات دوره ی قاجار، پهلوی، و پس از انقلاب اسلامی را در چهار واحد درسی نظم و نثر ندارند. بنابراین، پیشنهاد می شود که در سرفصل دروس دوره های تخصصی ارشد و دکترای گرایش ادبیات معاصر، سه مقطع ادبیات قاجار، پهلوی و پس از انقلاب اسلامی به طور جداگانه منظور شود. با رویکرد به موارد فوق، انگیزه ی نگارش این کتاب فراهم آمد. در این کتاب رخدادهای تاریخی دوره ی قاجار به عنوان یکی از مهم ترین دوره های تاریخی جامعه ی ایران به طور اجمال مورد بحث قرار گرفته است. تحولات ادبی (شعر و نثر) دوره ی قاجار معلول تغییرات و تحولات اوضاع سیاسی و اجتماعی ایران است که آن نیز برآیند اوضاع سیاسی و اجتماعی جهان در این دوره است. دوران سلطنت هفت پادشاهی که طی این یک سده و نیم از حکومت قاجار بر تخت سلطنتی ایران تکیه زدند، مقطعی جدید در حیات سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و ادبی کشور ما بود. در ارتباط با روند نثر دوره ی قاجار، به عنوان مقدمه، عوامل و شرایط دگرگونی نثر فارسی در این دوره بررسی می شود؛ سپس در طی فصل های مختلف، محققان و پژوهشگران محترم می توانند از کمیت و کیفیت فرایند آثار نثری دوره ی قاجار آگاهی یابند. پیش از بررسی آثار و گونه های نثر، مقدمه ای کوتاه در تعریف و توضیح گونه ی نثر مورد نظر مانند طنز، نمایشنامه و دیگر انواع نثر ذکر می شود. از آن جایی که هدف از این کتاب معرفی آثار نثری و نویسندگان دوره ی قاجار است شاهد مثال ها و نمونه ی نثرهایی از آثار به جا مانده از نویسندگان و رجال این دوره بیان می شود.<ref> [https://www.historylib.com/books/2347 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>