پرش به محتوا

مسائل الإمام أحمد بن حنبل رواية ابنه أبي‌الفضل صالح: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR66474J1.jpg | عنوان = مسائل الإمام أحمد بن حنبل برواية إبنه أبي الفضل صالح | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = ابن حنبل، احمد بن محمد (نويسنده) دین محمد، فضل الرحمن (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره =...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''مسائل الإمام أحمد بن حنبل رواية ابنه أبي‌الفضل صالح'''، مجموعه‌ای است از مسائل فقهی، رجالی، حدیثی، تفسیری، اعتقادی، اخلاقی و... مطرح‌شده توسط امام احمد بن حنبل (164-241ق)، که از طریق فرزندش، ابوالفضل صالح (203-266ق)، روایت شده و با تحقیق و تعلیقات فضل‌الرحمن دین محمد، منتشر شده است.
'''مسائل الإمام أحمد بن حنبل رواية ابنه أبي‌الفضل صالح'''، مجموعه‌ای است از مسائل فقهی، رجالی، حدیثی، تفسیری، اعتقادی، اخلاقی و... مطرح‌شده توسط [[ابن حنبل، احمد بن محمد|امام احمد بن حنبل]] (164-241ق)، که از طریق فرزندش، [[ابوالفضل صالح]] (203-266ق)، روایت شده و با تحقیق و تعلیقات [[دین محمد، فضل الرحمن|فضل‌الرحمن دین محمد]]، منتشر شده است.


امور متعددی صحت انتساب کتاب به مؤلف را تأیید می‌نماید که از جمله آنها عبارتند از اینکه بسیاری از علما در آثار خویش، این کتاب را جزو آثار او، برشمرده‌اند که قاضی ابویعلی محمد بن حسین فرا در «العدة في أصول الفقه»، از جمله آنها می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص87</ref>.
امور متعددی صحت انتساب کتاب به مؤلف را تأیید می‌نماید که از جمله آنها عبارتند از اینکه بسیاری از علما در آثار خویش، این کتاب را جزو آثار او، برشمرده‌اند که [[ابن فراء، محمد بن حسین|قاضی ابویعلی محمد بن حسین فرا]] در «[[العدة في أصول الفقه (بغدادی حنبلی)|العدة في أصول الفقه]]»، از جمله آنها می‌باشد<ref>ر.ک: مقدمه، ج1، ص87</ref>.


کتاب دربردارنده مجموعا 1756 مسئله است. 1313 عدد از آنها، مسئله فقهی، 114 عدد مسائل مربوط به جرح و تعدیل و معرفة الرجال، 214 مسئله در حدیث و علل آن و شرح معانی مربوط به آن، 39 مسئله در تفسیر، 19 مسئله در عقاید و کلام، 14 مسئله در فقه و حدیث و 43 مسئله در آداب اسلامی و طب و... می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص90</ref>.
کتاب دربردارنده مجموعا 1756 مسئله است. 1313 عدد از آنها، مسئله فقهی، 114 عدد مسائل مربوط به جرح و تعدیل و معرفة الرجال، 214 مسئله در حدیث و علل آن و شرح معانی مربوط به آن، 39 مسئله در تفسیر، 19 مسئله در عقاید و کلام، 14 مسئله در فقه و حدیث و 43 مسئله در آداب اسلامی و طب و... می‌باشد<ref>ر.ک: همان، ص90</ref>.


بدون شک امام احمد در پاسخ به مسائلی که از وی پرسیده شده، از مصادر و منابع متعدد فراوانی بهره برده است که برخی را، صراحتا ذکر نموده و برخی دیگر را با مراجعه به اسانید آن، می‌توان شناخت. وی مجموعا از 81 تن از شیوخ روایت نموده که از مؤلفین در تفسیر، قرائات، حدیث، فقه، رجال، عقاید و کلام و سایر علوم می‌باشند که برخی از ایشان، عبارتند از: وکیع بن جراح بن ملیح رواسی ابوسفیان (حدود 35 نص)، ابومعاویه هشیم بن بشیر بن قاسم واسطی (حدود 31 نص)، محمد بن جعفر هذلی ابوعبدالله بصری معروف به غندر (29 نص)، ابوبکر عبدالرزاق بن همام بن نافع حمیری (21 نص)، یحیی بن سعید بن فروخ قطان بصری (21 نص) و...<ref>ر.ک: همان، ص91</ref>.
بدون شک [[ابن حنبل، احمد بن محمد|امام احمد]] در پاسخ به مسائلی که از وی پرسیده شده، از مصادر و منابع متعدد فراوانی بهره برده است که برخی را، صراحتا ذکر نموده و برخی دیگر را با مراجعه به اسانید آن، می‌توان شناخت. وی مجموعا از 81 تن از شیوخ روایت نموده که از مؤلفین در تفسیر، قرائات، حدیث، فقه، رجال، عقاید و کلام و سایر علوم می‌باشند که برخی از ایشان، عبارتند از: [[وکیع بن جراح|وکیع بن جراح بن ملیح رواسی ابوسفیان]] (حدود 35 نص)، [[ابومعاویه هشیم بن بشیر بن قاسم واسطی]] (حدود 31 نص)، [[محمد بن جعفر هذلی ابوعبدالله بصری]] معروف به غندر (29 نص)، [[صنعانی، عبدالرزاق بن همام|ابوبکر عبدالرزاق بن همام بن نافع حمیری]] (21 نص)، [[یحیی بن سعید بن فروخ قطان بصری]] (21 نص) و...<ref>ر.ک: همان، ص91</ref>.


نکته قابل توجه پیرامون کتاب، آن است که مؤلف در روایت از پدر خویش و نگارش آنها، شیوه و روش یک‌نواختی را مد نظر نداشته و ترتیب خاصی را رعایت نکرده و کتاب بر اساس ابواب فقهی، مرتب نشده است؛ به این صورت که ابتدا مسائل مربوط به باب طهارت را ذکر کند و سپس، به سراغ سایر ابواب، مانند زکات، حج و... برود، بلکه وی حتی مسائل فقهی را از مسائل حدیثی، تفسیری، رجالی و... متمایز نساخته است<ref>ر.ک: همان، ص99</ref>.
نکته قابل توجه پیرامون کتاب، آن است که مؤلف در روایت از پدر خویش و نگارش آنها، شیوه و روش یک‌نواختی را مد نظر نداشته و ترتیب خاصی را رعایت نکرده و کتاب بر اساس ابواب فقهی، مرتب نشده است؛ به این صورت که ابتدا مسائل مربوط به باب طهارت را ذکر کند و سپس، به سراغ سایر ابواب، مانند زکات، حج و... برود، بلکه وی حتی مسائل فقهی را از مسائل حدیثی، تفسیری، رجالی و... متمایز نساخته است<ref>ر.ک: همان، ص99</ref>.