پرش به محتوا

ابوسعید ابوالخیر، پیر دانش و بینش: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'میبدی، ابوالفضل رشیدالدین' به 'میبدی، احمد بن محمد'
جز (جایگزینی متن - 'ی ها ' به 'ی‌ها ')
جز (جایگزینی متن - 'میبدی، ابوالفضل رشیدالدین' به 'میبدی، احمد بن محمد')
خط ۵۴: خط ۵۴:
ابوسعید شیخی است دانشمند و آگاه به مطلب و جریانات تصوّف زمان خود و آنچه که از دیرباز تا آن زمان قابل دین و دانستن بوده است. در بخش کتابشویی در همین کتاب نشانی از کتابخانه‌ی بزرگ او و اینکه وی آنها را در طول زمان خوانده و دانسته است وجود دارد. در همین مقدّمه اشاره‌ای به منابع کهن در توصیف و شناخت ابوسعید وجود دارد کما این که به کتاب [[حالات و سخنان ابوسعید ابوالخیر]] که توسّط یکی از نوادگان او صورت گرفته توجّه داده است و دیگر کتاب [[أسرار التوحيد في مقامات الشيخ أبي سعيد|اسرار التّوحید فی مقامات الشّیخ ابوسعید]] که توسّط تعدادی از اساتید تصحیح و منشتر شده است. در تصحیح این اثر و انشار آن نیز مثل برخی دیگر از آثار مستشرقین پیشتاز بوده و گوی سبقت را از داخلیها ربوده‌اند. برای نخستین بار در این دوران [[والنتین ژوکوفسکی]] شرق شناس شهیر روسی به این امر اهتمام کرد و بعد از آن اساتید برجسته‌ی داخلی پیرو آن و شاید از روی همان نسخه به مطالعه و تصحیح تازه اقدام کرده باشند<ref>مقدّمه، صص 13-12</ref>.
ابوسعید شیخی است دانشمند و آگاه به مطلب و جریانات تصوّف زمان خود و آنچه که از دیرباز تا آن زمان قابل دین و دانستن بوده است. در بخش کتابشویی در همین کتاب نشانی از کتابخانه‌ی بزرگ او و اینکه وی آنها را در طول زمان خوانده و دانسته است وجود دارد. در همین مقدّمه اشاره‌ای به منابع کهن در توصیف و شناخت ابوسعید وجود دارد کما این که به کتاب [[حالات و سخنان ابوسعید ابوالخیر]] که توسّط یکی از نوادگان او صورت گرفته توجّه داده است و دیگر کتاب [[أسرار التوحيد في مقامات الشيخ أبي سعيد|اسرار التّوحید فی مقامات الشّیخ ابوسعید]] که توسّط تعدادی از اساتید تصحیح و منشتر شده است. در تصحیح این اثر و انشار آن نیز مثل برخی دیگر از آثار مستشرقین پیشتاز بوده و گوی سبقت را از داخلیها ربوده‌اند. برای نخستین بار در این دوران [[والنتین ژوکوفسکی]] شرق شناس شهیر روسی به این امر اهتمام کرد و بعد از آن اساتید برجسته‌ی داخلی پیرو آن و شاید از روی همان نسخه به مطالعه و تصحیح تازه اقدام کرده باشند<ref>مقدّمه، صص 13-12</ref>.


غیر از دو اثر قدیمی‌مذکور نوشته‌ها ی دیگر هم در راه شناساندن ابوسعید وجود داشته که نویسنده، [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] یکایک آنها را دیده و در مقدّمه‌ی خود به آن متذکرّر بوده است، به مانند: [[ابوسعید نامه]] از [[سیّد محمّد دامادی|سید محمد دامادی]]، و یا برخی از نوشته‌های استاد [[زرین‌کوب، عبدالحسین|عبدالحسین زرین‌کوب]] به مانند ارزش میراث صوفیه و [[جستجو در تصوّف ایران|جستجو در تصوف ایران]]. همینطور اشاره به اشارات [[شیمل، آنه‌ ماری|آن ماری شیمل]] کرده است و از همه مهمتر کتاب [[ابوسعید ابوالخیر، حقیقت و افسانه]] از پروفسور [[فریتس مایر]]. امّا غیر از اینها در مجموعه تذکره‌ها و آثار عرفانی و صوفیانه‌ی قدیم نیز مطالبی پراکنده وجود دارد که نویسنده برای این پژوهش هیچ کدام را از دست نداده و در پژوهش خود نقطه‌ی ابهامی‌باقی نگذاشته است. آثار منظوم [[عطار]]، [[حکیم سنایی]]، تفسیر [[میبدی، ابوالفضل رشیدالدین|رشیدالدین میبدی]]، نوشته‌های امام [[غزالی، محمد بن محمد|محمد غزالی]]، [[تلبیس ابلیس]] [[ابن جوزی]]، [[كشف المحجوب (تصنیف)|کشف المحجوب]] [[هجویری، علی بن عثمان|هجویری]]، نوشته‌ها ی [[خواجه عبدالله انصاری]]، نکته‌های [[عین القضاة همدانی]] و [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]] و دیگران<ref>مقدّمه، صص 15-13</ref>.
غیر از دو اثر قدیمی‌مذکور نوشته‌ها ی دیگر هم در راه شناساندن ابوسعید وجود داشته که نویسنده، [[محمدی وایقانی، کاظم|کاظم محمّدی]] یکایک آنها را دیده و در مقدّمه‌ی خود به آن متذکرّر بوده است، به مانند: [[ابوسعید نامه]] از [[سیّد محمّد دامادی|سید محمد دامادی]]، و یا برخی از نوشته‌های استاد [[زرین‌کوب، عبدالحسین|عبدالحسین زرین‌کوب]] به مانند ارزش میراث صوفیه و [[جستجو در تصوّف ایران|جستجو در تصوف ایران]]. همینطور اشاره به اشارات [[شیمل، آنه‌ ماری|آن ماری شیمل]] کرده است و از همه مهمتر کتاب [[ابوسعید ابوالخیر، حقیقت و افسانه]] از پروفسور [[فریتس مایر]]. امّا غیر از اینها در مجموعه تذکره‌ها و آثار عرفانی و صوفیانه‌ی قدیم نیز مطالبی پراکنده وجود دارد که نویسنده برای این پژوهش هیچ کدام را از دست نداده و در پژوهش خود نقطه‌ی ابهامی‌باقی نگذاشته است. آثار منظوم [[عطار]]، [[حکیم سنایی]]، تفسیر [[میبدی، احمد بن محمد|رشیدالدین میبدی]]، نوشته‌های امام [[غزالی، محمد بن محمد|محمد غزالی]]، [[تلبیس ابلیس]] [[ابن جوزی]]، [[كشف المحجوب (تصنیف)|کشف المحجوب]] [[هجویری، علی بن عثمان|هجویری]]، نوشته‌ها ی [[خواجه عبدالله انصاری]]، نکته‌های [[عین القضاة همدانی]] و [[قشیری، عبدالکریم بن هوازن|ابوالقاسم قشیری]] و دیگران<ref>مقدّمه، صص 15-13</ref>.


در فصل ابوسعید و خانواده اطلاعاتی در خصوص زندگی صوری شیخ ارائه می‌دهد. ولادت او در اوّل ماه محرّم سال 357 هجری بوده و زادگاه او که با خوانشهای متفاوت در منابع دیده شده مهنه نام داشته که امروزه در ترکمنستان است. پدر او معروف به ابوالخیر و مشهور به بابو بوالخیر به عطاری اشتغال داشته است و وضع مالی خوبی هم برای او نوشته‌اند. گرایش صوفیانه‌ی خانواده‌ی ابوسعید وی را از همان کودکی به شریعت و طریقت مشتاق کرده و با فکر کودکانه اندیشه‌های بلند صوفیانه را مرور می‌کرده تا آن شد که شد. از مادر ابوسعید هیچ گزارشی وجود ندارد ولی اینقدر هست که محرّک اصلی ابوسعید در همان کودکی که به مجالس عرفانی راه یابد همین مادر بوده است<ref>متن، ص 20</ref>. داستانی در منابع از عشق و ارادتش به الله در همان دوران کودکی وجود دارد که اتاق خود را سرشار از نام الله می‌کند<ref>متن، ص 21</ref>.
در فصل ابوسعید و خانواده اطلاعاتی در خصوص زندگی صوری شیخ ارائه می‌دهد. ولادت او در اوّل ماه محرّم سال 357 هجری بوده و زادگاه او که با خوانشهای متفاوت در منابع دیده شده مهنه نام داشته که امروزه در ترکمنستان است. پدر او معروف به ابوالخیر و مشهور به بابو بوالخیر به عطاری اشتغال داشته است و وضع مالی خوبی هم برای او نوشته‌اند. گرایش صوفیانه‌ی خانواده‌ی ابوسعید وی را از همان کودکی به شریعت و طریقت مشتاق کرده و با فکر کودکانه اندیشه‌های بلند صوفیانه را مرور می‌کرده تا آن شد که شد. از مادر ابوسعید هیچ گزارشی وجود ندارد ولی اینقدر هست که محرّک اصلی ابوسعید در همان کودکی که به مجالس عرفانی راه یابد همین مادر بوده است<ref>متن، ص 20</ref>. داستانی در منابع از عشق و ارادتش به الله در همان دوران کودکی وجود دارد که اتاق خود را سرشار از نام الله می‌کند<ref>متن، ص 21</ref>.