۱٬۹۳۴
ویرایش
تاریخ اندیشههای سیاسی در ایران و اسلام (حقوقی) (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۱۷ مارس ۲۰۲۴، ساعت ۱۳:۲۷
، ۱۷ مارس ۲۰۲۴بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر = NUR00000J1.jpg | عنوان = تاریخ اندیشههای سیاسی در ایران و اسلام | عنوانهای دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = حقوقی، عسکر (مؤلف) |زبان | زبان = فارسی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر = هیرمند | مکان نشر = تهران | سال نش...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۷: | خط ۲۷: | ||
}} | }} | ||
''' تاریخ اندیشههای سیاسی در ایران و اسلام'''، تألیف عسکر حقوقی (1299-1380ش)، | ''' تاریخ اندیشههای سیاسی در ایران و اسلام'''، تألیف عسکر حقوقی (1299-1380ش)، روش سیاسی اسلام در زمان پیامبر اکرم(ص) و تغییرات و تحولات جهان اسلام پس از آنحضرت و همچنین دلایل ایجاد فرق مذهبی و اندیشه شعوبیگری را مورد بررسی قرار داده است. | ||
نویسنده در مقدمه خویش بر کتاب، پژوهش و تحقیق در آرای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی اسلام را جهت جلوگیری از حاکمیت نابخردان بر انسانها و سوقدادن برنامههای سیاسی به عمل بر اساس آزادی و مساوات، که اساس اجتماعی دستورهای اسلام است، ذکر میکند. او متذکر میشود که با رحلت پیامبر(ص)، دولت اسلامی دگرگون شد و شکلی متفاوت با آن دولت در جوامع اسلامی به وجود آمد. حاصل آن اختلافات، خلافت اموی و عباسی است، که همواره با تغییراتی در جهان اسلام روبهرو بوده است و در این کتاب، این تحولات و تغییرات بررسی شده است. | نویسنده در مقدمه خویش بر کتاب، پژوهش و تحقیق در آرای سیاسی و اجتماعی و اقتصادی اسلام را جهت جلوگیری از حاکمیت نابخردان بر انسانها و سوقدادن برنامههای سیاسی به عمل بر اساس آزادی و مساوات، که اساس اجتماعی دستورهای اسلام است، ذکر میکند. او متذکر میشود که با رحلت پیامبر(ص)، دولت اسلامی دگرگون شد و شکلی متفاوت با آن دولت در جوامع اسلامی به وجود آمد. حاصل آن اختلافات، خلافت اموی و عباسی است، که همواره با تغییراتی در جهان اسلام روبهرو بوده است و در این کتاب، این تحولات و تغییرات بررسی شده است. | ||
| خط ۳۳: | خط ۳۳: | ||
در فصل اول و دوم، ضمن اشاره به چگونگی پیدایی پیامبر آخرالزمان و دوره نبوت و نسب و خاندان و رحلت آنحضرت، مبانی اسلام را بر اساس توحید، اصول مساوات و الغای برتری نسبی و الغای امتیازات طبقاتی و غرور جاهلی، و محوریت فضیلت را بر اساس دین، ایمان، جهاد، تقوا و عدالت ذکر میکند. وی متذکر میشود که این اصول، باعث جلب توجه مردم به حقیقت دین و اسلام شد. | در فصل اول و دوم، ضمن اشاره به چگونگی پیدایی پیامبر آخرالزمان و دوره نبوت و نسب و خاندان و رحلت آنحضرت، مبانی اسلام را بر اساس توحید، اصول مساوات و الغای برتری نسبی و الغای امتیازات طبقاتی و غرور جاهلی، و محوریت فضیلت را بر اساس دین، ایمان، جهاد، تقوا و عدالت ذکر میکند. وی متذکر میشود که این اصول، باعث جلب توجه مردم به حقیقت دین و اسلام شد. | ||
در فصل سوم با عنوان «سیاست اجتماعی اسلام»، بنیاد و | در فصل سوم با عنوان «سیاست اجتماعی اسلام»، بنیاد و اساس اجتماعی اسلام در مفهوم «امت» بررسی میشود. نویسنده حکومت واحد جهانی را برای امت واحد اسلامی ترسیم کرده، همکاری و همیاری قاطبه مسلمانان در راه بهدست آوردن وسایل معاش و رفاه در جامعه واحد را قابل تحقق دانسته است. | ||
به اعتقاد نویسنده، در سیاست مدنی اسلام، فرمان خداوند حاکم و نافذ بر روابط افراد است؛ چراکه سعادت انسانی را تأمین میکند و از امتیاز طبقاتی در آن جامعه خبری نیست. در این حکومت، مبارزه با فقر و انفاق در راه خدا سفارش شده و خمس و زکات و خراج و جزیه و کفارات و الغای بردگی و اعطای حقوق به زنان و اعلام تساوی خلقت زن و مرد، از برنامههای حقوقی و اجتماعی این حکومت واحد جهانی است. | به اعتقاد نویسنده، در سیاست مدنی اسلام، فرمان خداوند حاکم و نافذ بر روابط افراد است؛ چراکه سعادت انسانی را تأمین میکند و از امتیاز طبقاتی در آن جامعه خبری نیست. در این حکومت، مبارزه با فقر و انفاق در راه خدا سفارش شده و خمس و زکات و خراج و جزیه و کفارات و الغای بردگی و اعطای حقوق به زنان و اعلام تساوی خلقت زن و مرد، از برنامههای حقوقی و اجتماعی این حکومت واحد جهانی است. | ||
.<ref>حقیقت، سید صادق، | |||
در فصل چهارم با عنوان «علل سیاسی و اجتماعی نشر اسلام»، مؤلف بحث ایمان و تقوا و مساوات و عدالت و رفع تبعیض را در حکومت اسلامی مطرح میکند و میگوید که این مسائل برای ملل دیگر جالب و مطلوب جلوهگر میشد و آنها را به دین نو میکشاند، و لذا اسلام در سرزمینهایی چون ایران و عراق و مصر و شام و فلسطین نشر پیدا کرد. | |||
نویسنده در فصل پنجم با عنوان «مدافعان واقعی اصول اسلامی»، ضمن اشاره به عدول خلفای بعد از پیامبر(ص) از اصول اساسی اسلام نظیر مساوات، عدالت، ایمان و تقوا که مانع گسترش و نشر دین گردید، ائمه اطهار(ع) را مدافعان واقعی شریعت نبی اکرم(ص) معرفی میکند. | |||
در فصل ششم با عنوان «شیوه حکومت پیغمبر(ص)»، روش سیاسی اسلام در نوع حکومت را بر اساس مشورت ذکر شده و ریاست حکومت را از آن امام و جانشین پیامبر(ص) دانسته، و به اختلاف شیعه و اهل سنت در مسئله جانشینی پیامبر(ص) اشاره شده است. نویسنده انتخاب و عزل جانشین پیامبر(ص) را با مراجعه به آرای مسلمانان، از اصول اندیشه اهل سنت و معتقدان به خلافت ذکر میکند. او در ادامه فصل، از شیوه حکومت عمر، ابوبکر و عثمان انتقاد کرده و آنها را موجب تضعیف شریعت و اختلافات دو فرقه شیعه و سنی ذکر میکند، و پایبندی علی(ع) به قوانین شریعت را در حکومت خویش یادآور میشود. | |||
وی در بخشهای بعدی کتاب، با تفصیل بیشتری شیوه حکومتی سه خلیفه و انحرافات و اشکالات حکومت آنان را یادآور شده، به شکلگیری حکومت بنیامیه و عملکرد سیاسی آنان و تشکیلات حکومت اسلامی در دوره امویان اشاره نموده است. ضمناً در این فصول، از فرق مذهبی شیعه، سنی، خوارج، مرجئه، قدریه و مجبره بحث شده و نویسنده به توضیح آنها پرداخته است. | |||
در فصل آخر کتب، نویسنده به بررسی «نهضت شعوبیه» پرداخته است. به عقیده او مظالم بیحد و حصر امویان نسبت به مسلمانان عرب و غیرعرب، بویژه ایرانیان، با تحقیر آنان، و هرزگی و بیبندوباری امویان، و از طرف دیگر به دلیل تسلط معنوی ایرانیان علم و دانش و تمدن، ایرانیان متفکر و غیور اساس خلافت اموی را درهم کوبیدند و عباسیان را به خلافت رساندند و نهضت شعوبیه را بنیان گذاشتند. هدف آنان، امحای کامل سیاست عربی در جوامع اسلامی، تحریک حس ملی ایرانیان و بیدار کردن آنان برای مقابله با تازیان و استقلال وطن بود.<ref>حقیقت، سید صادق، ص122-124</ref> | |||
==پانویس== | ==پانویس== | ||