خاطرات تهران و بیروت: تفاوت میان نسخه‌ها

'''خاطرات تهران و بیروت''' تألیف جان اسکیلز ایوری، مترجم سیده ضحی حسینی نصر و حسن فتاحی؛ کتاب پیش رو خاطرات اقامت پروفسور جان اسکیلز ایوری در تهران و بیروت است که یکی از ماندگارترین خاطرات درباره‌ی خاورمیانه است. این کتاب خاطرات سه نسل را نشان می‌دهد.

ایران سرزمین کهن و بااصالت است و طی چندین هزار سال پیشینیه‌ی تمدنی اش همواره مورد توجه دیگر اقوام و ملل بوده است. ایران میراث برجای مانده از سلسله‌های بزرگ حکومت‌های پیش و پس از اسلام است که تنوعی از مذاهب و اقوام را در خود جای داده. ایران پهناور، زمان‌هایی از فاتحان بوده و زمان‌هایی را در شکست گذرانده است. در گذر از تاریخ چند هزار ساله‌ی این سرزمین همواره افرادی از ملل دیگر حضور داشته‌اند و به همین جهت بسیاری از اندیشمندان بر این باورند که ایران علاوه بر مرز جغرافیایی مرزهای وسیع تر فرهنگی نیز دارد و از آن با نام «ایران فرهنگی» یاد می‌کنند. برخی از افرادی که به ایران سفر کرده‌اند یا مدتی را در این سرزمین زیسته اند، خاطرات شان را از حضور در ایران منتشر کرده‌اند.  تعدادی از این افراد و خاطرات شان جایگاهی ویژه دارند و کتاب حاضر یکی از آن آثار شاخص است. این کتاب اثری ممتاز و متمایز است که به قلم مردی صاحب قریحه‌ی نوشتن و تفکر شفاف، نگاشته شده. جان ایوری اگرچه در ایران کمتر شناخته شده است، از متفکران طراز اول جهان معاصر به شمار می‌رود. او استاد مدعو شیمی فیزیک نظری دانشگاه کپنهاگ است و تخصص اش شیمی کوانتومی. در کنار فعالیت‌ها و تألیفات علمی، پروفسور ایوری یکی از فعال ترین دانشمندان صلح جهانی و از سرشناس ترین چهره‌های خلع سلاح هسته‌ای جهانی است. او یکی از اعضای اصلی انجمنی متشکل از دانشمندان صاحب نام حامی صلح پایدار و خلع سلاح جهانی است که به سال 1995 موفق به دریافت جایزه‌ی نوبل شد. این کتاب دو روایتگر برجسته دارد. راوی اول پروفسور جان ایوری است که کتاب را یک دهه قبل نوشته و راوی دوم مادر بافراست، دانا و توانای اوست که یادداشت هایش از ایران آن زمان بی کم و کاست به شکل نقل قول‌های طولانی در کتاب به چشم می‌خورد. تمام یادداشت‌های مادر پروفسور ایوری، مارگارت، به بیش از هفتاد سال قبل تعلق دارد و تصویری متفاوت از جامعه‌ی ایران را توصیف می‌کند. او روایتی به دور از یک سو نگری دارد و به برهه‌ای از تاریخ معاصر ایران که در آن حضور مستقیم داشته با عینکی سلیم و ظریف نگاه کرده است. علاوه بر این علاقه‌ی قلبی او به فرهنگ و تمدن ایران و به طور کلی خاورمیانه تصویری دلپذیر را برای خواننده‌ی ایرانی ترسیم می‌کند که در کمتر آثار نویسندگان غربی معاصر دیده می‌شود. او در کنار کاستی‌های ایران آن زمان که برآمده از دوره‌ی بی رونق قاجار بود، اصالت تمدن کهن ایران را هم با صراحت بیان می‌کند. این نگاه نه فقط در نویسنده بلکه در دیدگاه پدر و مادرش هم که با مقامات عالی رتبه‌ی ایران آن زمان در ارتباط بودند، مشهود است.  <ref> [https://historylib.com/books/2671 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>