اندیشه‌های سیاسی در اروپای سده‌های میانه: تفاوت میان نسخه‌ها

'''اندیشه‌های سیاسی در اروپای سده‌های میانه''' تألیف جان. بی. مورال؛ مترجم سعید ماخانی؛ محدوده ی تاریخی کتاب حاضر دربرگیرنده ی وقایع میان دو برهه ی تاریخی است: سقوط تمدن رمی - یونانی در غرب از یکسو و جنبش اصلاحات دینی از سوی دیگر. امید که موضوع محوری این نوشتار، حول ظهور، تحول و سقوط آرمان امت عیسوی، و سپس جایگزینی آن با مفهوم سیاسی و ناب تر دولت پیش برود. هدف نویسنده این است که خواننده دریابد، اندیشه‌های سیاسی برای انسان میان سده ای متضمن چه معنایی بوده است.

فصل سوم: مسأله ی اقتدار در امت عیسوی

فصل چهارم: اکتشافات سده ی دوازدهمی

نویسنده در مقدمه ی کتاب خود می نویسد: مسأله ی ایران، یا به عبارتی دقیق تر، انسان ایرانی، چونان مشکله یا دشواری ای که بنا بر ضرورت، و نه به دلخواه و اراده، خود را پدیدار کرده است، چندیست که تا حدی، میانه ی بحث و فحص آکادمیک را گرفته است. بنابر این نگرش، «هیئت کلی» این انسان ایرانی را، چه در جغرافیای ارض مسکون و چه در ساحت اندیشه، ویژگی «در میان بودگی» شکل می دهد. همان ویژگی ای که «منزلگه معنوی» فیلسوف فرانسوی، هانری کربن، شد. این «در میان بودگی» را نه چراغ، که خود آن دشواری می توان دانست. برای شکستن این ساخت ذاتی فرا داده شده، باید اقلیم های تفکر ایرانی را «تک تک گشود و در صورت لزوم شکست، اگر شکستن است که راه به درون و بیرون باز می شود» و باید با خود آن ها از نزدیک مواجه شد. برخلاف جابری که در شاهکار چهارجلدی اش، نقد عقل عربی، در پی «مضمون اندیشه ی عربی» نیست و بیشتر در صدد تحلیل و واکاوی اندیشه ی عربی به مثابه ی «ابزار تولید نظری» است، قصد در اینجا مضمون اندیشه و کنکاش در خود تولید نظری است. بار این فراداده‌های اندیشگی، که به تأسی از فارابی هرکدام شکلی از «اصناف انقیادات ذهن » ایرانی است، « با تمامی وزن خود بر مغز زندگانی» ایرانی سنگینی می کند، اما هرگز تسویه حساب فلسفی با آن ها صورت نگرفته است. اشکال انقیادات ذهب ایرانی، همچون فلسفه، شعر، فقه، عرفان و ... که گاه درهم پیچیده می شوند، حل ناشده، رها شده و آزاد از سنتی انتقادی سرخوشانه هرکدام بر گوشه ای از سریر اندیشه ی دیگران تکیه زدند؛ انسان ایرانی نه تنها در میان این انقیادات ذهنی مانده، که همواره تلاش می کند میان آن ها آشتی برقرار کند؛ اما تصمیم بر این است تا هرکدام از این ها در جایگاه انسان ایرانی امروز، از اعماق آب گل آلود تاریخ ایران به سطح آب آورده شود. ولی در جایگاه انسان امروزی، مشکله این است که چگونه می توان مدرن بود. این پرسش شاید حساسیت زیادی برانگیزد. اما هر برانگیختگی ای باید تا تنقیح مفهوم مدرن کمی صبر کند. مدرن بود در حضور زنده و پاینده ی سنت بسیار مشکل است. پس باید تا آنجا که ممکن است جایی برای نشیمن گاه مدرن باز شود. مدرن بود به معنای هر لحظه نو به نو شدن یا آن گونه که در عرفان گویند، «خلق مدام» یا «تجدد امثال» گذشته، درخود زمان حال است. «ناآرامی و شوریدگی» به عنوان ویژگی آگاهی مدرن که میان دوگانه ای دیگر یعنی سنت و مدرنیته قرار گرفته، تجلی ظاهری، «جدیت، رنج، بردباری و کار عاملی سلبی» است. حرکت تاریخی ایران هرچند رنج این «در میان بودگی» را می کشد، اما نه از نوع «لبس بعد از خلع»، بلکه از نوع «لبس بعد از لبس» بوده است. همه چیز بر هم بار شده، بی آنکه چیزی، به  معنای هگلی، حل و رفع گردد. مدرنیته در این وهل، خودآگاهی به امر فراداده شده است. این عمل مدرن بودن، عملی لاینقطع است. مدرنیته یک هیئت خاص در تاریخ خاصی از - فی المثل غرب- نیست؛ بلکه به معنای پیش گفته هر نوع خودآگاهی یک ملت از خویشتن است...

او سپس ادامه می دهد: تمام آنچه در این مقدمه گفته آمد، اگر به محک جزئیات تاریخ ایران نخورد، هیچ ارزش فلسفی ای ندارد. اینجا سعی شده تاریخ عقل گرایی در فلسفه ی اسلامی مورد بررسی انتقادی قرار گیرد...

اثر پیش رو که بخشی از مقدمه ی آن بیان گردید، دومین ترجمه از سلسله آثار سده‌های میانه است. نویسنده ی آن استاد سابق اندیشه ی سیاسی در مدرسه ی اقتصاد و علوم سیاسی لندن است. او در تلاش است تا تصویری کلی از بنیادهای اندیشه ی سیاسی سده‌های میانه را ارائه دهد. هرچند ممکن است این اثر برای خواننده ی غربی، بسیار مقدماتی باشد، اما برای خواننده ی فارسی زبان بسیار مفید به نظر می رسد چون به موضوعاتی پرداخته که پیش از این به ندرت بدان توجه شده است.<ref> [https://historylib.com/books/2664 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>