تاریخ مختصر دولت قدیم روم: تفاوت میان نسخه‌ها

محمد علی فروغی ملقب به ذکاء الملک؛ ادیب، فیلسوف، سیاستمدار، فعال دوره ی مشروطه و نخست وزیر دوران پهلوی بود. این سیاست مرد از چهره های ادبی و آگاه جامعه نیز بود و همچنین دخالت مستقیم در تغییر سلطنت قاجار داشت. او از از مؤسسین دانشگاه تهران و جزء فرهیختگان معاصر ماست که آثار بسیاری از خود به جای گذاشته است. در تألیفات و ترجمه های فروغی تأثیرپذیری از ادبیات کلاسیک خاصه سعدی انکارناپذیر است، هرچند که تأثر وی از فردوسی و حافظ و نظامی و خیام را هم نمی‌توان نادیده انگاشت، و همین امر و سلامت و روشنی و استحکام در کارهای فروغی باعث می‌شود که خواننده جذب آثار او شود. فروغی در نوشته های خود نه اهل سجع بود و سجع بندی، نه عبارت و عبارت پردازی. او شبیه مکالمه و محاوره ی مرد تربیت شده ی فارس زبان می نوشت و هرگز دنبال به کاربردن الفاظ قلنبه و اصطلاحات غلیظ نمی رفت. انشای  او به قدری ساده و لطیف است که برای کسی که با اصطلاح آشنا باشد، فورا مفهوم و مثل شکرپنیر در ذهن آب می شود.

کتاب پیش رو به عنوان یکی از اثار گرانقدر فروغی، در دوره‌ای نوشته شد که ایران به مناسبات بین‌المللی از چشم انداز مدرن نگاه می‌کرد لذا این نوشتار، کتاب مهمی بود چرا که پیش از آن، کتب مدون درباره ی دیگر کشورها و تاریخ شان محدود به متون مورخان کلی نویس بوده است. مطالب این کتاب در سی فصل آمده است. اصل ماجرای نوشتن این کتاب از آنجا شروع می‌ شود که موتمن‌الملک وزیر معارف و اوقاف برای مدارس «مواد تدریسیه» تهیه می‌ کند و تدریس تاریخ روم هم در فهرست قید می‌ شود و از آنجایی که در این رشته از تاریخ در زبان فارسی کتابی نوشته نشده بود که برای تعلم و تعلیم مدارس مناسب باشد، تالیف و طبع چنین کتابی را به ایشان معطوف می‌ کنند و فروغی در نگارش این تاریخ، کتاب «مسیو سینوس» را اساس قرار می‌ دهد که در این موضوع تالیف کرده بود، اما در مقدمه کتاب هم قید می‌ کند که به اقتضای حوائج مملکتی در بعضی موارد از آن کاسته و برخی مطالب لازمه بر آن افزوده است. البته در مقدمه ی کتاب آن‌ طوری که رسم آن روزگار بوده است، وی فقط به نام مسیوسینوس اشاره می‌ کند و مشخصات دقیق و سال نشر و نام ناشر را نمی‌ آورد.<ref> [https://historylib.com/books/2645 ر.ک: کتابخانه تخصصی تاریخ اسلام و ایران] </ref>