پرش به محتوا

الرياض الأنيقة في شرح أسماء خير الخليقة: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - ' (ص)' به '(ص)')
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''رياض الأنيقة في شرح أسماء خير الخليقة'''، اثر جلال‌الدین سیوطی (متوفی 911ق)، کتابی است در شرح اسامی شریف و مبارک پیامبر(ص) که با تحقیق ابوهاجر محمد سعید بن بسیونی زغلول منتشر شده است.
'''رياض الأنيقة في شرح أسماء خير الخليقة'''، اثر [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|جلال‌الدین سیوطی]] (متوفی 911ق)، کتابی است در شرح اسامی شریف و مبارک پیامبر(ص) که با تحقیق [[زغلول‌، ابو هاجر محمدسعید|ابوهاجر محمد سعید بن بسیونی زغلول]] منتشر شده است.


سیوطی در اثر حاضر، به شرح نام‌های مبارک پیامبر(ص) پرداخته است. در واقع، وی این کتاب را پس از کتاب و شرحی که در این زمینه نوشته، ترتیب داده و در آن، به ‌تفصیل و تحریر مطالب گذشته پرداخته و به گفته خود در مقدمه، فوایدی که باعث شادی صاحبان فهم می‌گردد را در آن، گنجانده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص12</ref>.
[[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در اثر حاضر، به شرح نام‌های مبارک پیامبر(ص) پرداخته است. در واقع، وی این کتاب را پس از کتاب و شرحی که در این زمینه نوشته، ترتیب داده و در آن، به ‌تفصیل و تحریر مطالب گذشته پرداخته و به گفته خود در مقدمه، فوایدی که باعث شادی صاحبان فهم می‌گردد را در آن، گنجانده است<ref>ر.ک: مقدمه، ص12</ref>.


یکی از ویژگی‌های کتاب آن است که سیوطی در آن، به دلیل پرهیز از طولانی شدن مطلب، غالبا اقدام به حذف سلسله اسانید روایات نموده است<ref>ر.ک: همان</ref>.
یکی از ویژگی‌های کتاب آن است که [[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] در آن، به دلیل پرهیز از طولانی شدن مطلب، غالبا اقدام به حذف سلسله اسانید روایات نموده است<ref>ر.ک: همان</ref>.


سیوطی مقدمه کتاب را به سه فصل، اختصاص داده است. در فصل نخست، به شرح این موضوع پرداخته شده است که بنا بر فرموده علما، کثرت نام‌ها حکایت از عظمت و بزرگی مسمی داشته و این امر، نشان‌دهنده شدت عنایت و اهتمام ویژه، به او می‌باشد و به همین دلیل است که در گفتار اعراب، بیشترین اسامی، به اموری است که بیشترین محاوله و اعتنا به آنها صورت گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>.
[[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] مقدمه کتاب را به سه فصل، اختصاص داده است. در فصل نخست، به شرح این موضوع پرداخته شده است که بنا بر فرموده علما، کثرت نام‌ها حکایت از عظمت و بزرگی مسمی داشته و این امر، نشان‌دهنده شدت عنایت و اهتمام ویژه، به او می‌باشد و به همین دلیل است که در گفتار اعراب، بیشترین اسامی، به اموری است که بیشترین محاوله و اعتنا به آنها صورت گرفته است<ref>ر.ک: همان، ص14</ref>.


در فصل دوم، لیستی از اسامی شریف پیامبر(ص) در سه بخش: «نام‌هایی که در قرآن به ‌صریح اسم ذکر شده است، مانند: محمد، احمد، الأحسن، أذن خیر و...»، «نام‌هایی که به صیغه فعل وارد شده است، مانند: الآمر، الناهی، التالی، الحاکم، الذاکر و...» و «نام‌هایی که در روایات و کتاب‌های قدیمی وارد شده است، مانند: اجیر، احید، احاد، اخوماخ، الأتقی، الأبر، الأبیض، الأنفر، الأصدق و...»، در اختیار خواننده قرار گرفته و در آخر، به چهار کنیه ایشان نیز اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص35-38</ref>.
در فصل دوم، لیستی از اسامی شریف پیامبر(ص) در سه بخش: «نام‌هایی که در قرآن به ‌صریح اسم ذکر شده است، مانند: محمد، احمد، الأحسن، أذن خیر و...»، «نام‌هایی که به صیغه فعل وارد شده است، مانند: الآمر، الناهی، التالی، الحاکم، الذاکر و...» و «نام‌هایی که در روایات و کتاب‌های قدیمی وارد شده است، مانند: اجیر، احید، احاد، اخوماخ، الأتقی، الأبر، الأبیض، الأنفر، الأصدق و...»، در اختیار خواننده قرار گرفته و در آخر، به چهار کنیه ایشان نیز اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص35-38</ref>.
خط ۳۷: خط ۳۷:
در فصل سوم نیز به دیدگاه قاضی عیاض و سایر علما پیرامون اسامی پیامبر(ص)، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.
در فصل سوم نیز به دیدگاه قاضی عیاض و سایر علما پیرامون اسامی پیامبر(ص)، اشاره شده است<ref>ر.ک: همان، ص39</ref>.


سیوطی اسامی شریف پیامبر(ص) را به‌ترتیب حروف الفبا ذکر نموده و در هر مورد، ضمن اشاره به آیات و روایاتی که در این زمینه وارد شده، به توضیح و تشریح اسامی، پرداخته است؛ به‌عنوان مثال، پیرامون نام شریف «احمد»، به آیه مبارکه 6 سوره صف: «وَ إِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيمَ يا بَنِي‌إِسْرَائِيلَ إِنِي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيكمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَينَ يدَي مِنَ التَّوْرَاةِ وَ مُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ» (و هنگامی که عیسی بن مریم به بنی‌اسرائیل گفت: من همانا رسول خدا به‌سوی شما هستم و به حقانیت کتاب تورات که مقابل من است تصدیق می‌کنم و نیز (شما را) مژده می‌دهم که بعد از من رسول بزرگواری که نامش (در انجیل من) احمد است بیاید، اشاره گردیده و در ادامه اقوال مطرح‌شده در توضیح آن، بیان شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص51-58</ref>.
[[سیوطی، عبدالرحمن بن ابی‌بکر|سیوطی]] اسامی شریف پیامبر(ص) را به‌ترتیب حروف الفبا ذکر نموده و در هر مورد، ضمن اشاره به آیات و روایاتی که در این زمینه وارد شده، به توضیح و تشریح اسامی، پرداخته است؛ به‌عنوان مثال، پیرامون نام شریف «احمد»، به آیه مبارکه 6 سوره صف: «وَ إِذْ قَالَ عِيسَى ابْنُ مَرْيمَ يا بَنِي‌إِسْرَائِيلَ إِنِي رَسُولُ اللَّهِ إِلَيكمْ مُصَدِّقًا لِمَا بَينَ يدَي مِنَ التَّوْرَاةِ وَ مُبَشِّرًا بِرَسُولٍ يأْتِي مِنْ بَعْدِي اسْمُهُ أَحْمَدُ» (و هنگامی که عیسی بن مریم به بنی‌اسرائیل گفت: من همانا رسول خدا به‌سوی شما هستم و به حقانیت کتاب تورات که مقابل من است تصدیق می‌کنم و نیز (شما را) مژده می‌دهم که بعد از من رسول بزرگواری که نامش (در انجیل من) احمد است بیاید، اشاره گردیده و در ادامه اقوال مطرح‌شده در توضیح آن، بیان شده است<ref>ر.ک: متن کتاب، ص51-58</ref>.


در انتهای کتاب، فصلی به شرح کنیه‌های پیامبر(ص) که معروف‌ترین آنها، ابوالقاسم می‌باشد، اختصاص یافته است<ref>ر.ک: همان، ص271</ref>.
در انتهای کتاب، فصلی به شرح کنیه‌های پیامبر(ص) که معروف‌ترین آنها، ابوالقاسم می‌باشد، اختصاص یافته است<ref>ر.ک: همان، ص271</ref>.