پرش به محتوا

آیات مثنوی معنوی: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'ه‌ی '
جز (جایگزینی متن - 'عهده ی ' به 'عهده‌ی ')
جز (جایگزینی متن - 'ه ی ' به 'ه‌ی ')
خط ۲۸: خط ۲۸:
کتاب مقدّمه‌ای کوتاه در هشت صفحه دارد که زمینه‌ی بحث را از منظر [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و احیانا دیگر عارفان به مانند [[سنایی، مجدود بن آدم|حکیم سنایی غزنوی]] که به نوعی آغازگر شعر عرفانی و صوفیانه است برای مخاطبان خود تمهید می‌کند. مؤلّف محترم در بخشی از این مقدّمه می‌نویسد: «قرآن به عنوان وحی الهی و کتاب آسمانی که تردیدی در آن نیست عالی‌ترین مأخذ برای اهل سلوک و عرفان است. کتابی که اسرار هستی در آن به تمامی وجود دارد و چیزی نیست که در آن نیست، هر چه که هست از «رطب» و «یابس» در آن نهان و برخی هم آشکار است و این برای اهل عرفان نیز به تمامی هویدا و قابل پذیرش است <ref>مقدمه، ص 11</ref>.  
کتاب مقدّمه‌ای کوتاه در هشت صفحه دارد که زمینه‌ی بحث را از منظر [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و احیانا دیگر عارفان به مانند [[سنایی، مجدود بن آدم|حکیم سنایی غزنوی]] که به نوعی آغازگر شعر عرفانی و صوفیانه است برای مخاطبان خود تمهید می‌کند. مؤلّف محترم در بخشی از این مقدّمه می‌نویسد: «قرآن به عنوان وحی الهی و کتاب آسمانی که تردیدی در آن نیست عالی‌ترین مأخذ برای اهل سلوک و عرفان است. کتابی که اسرار هستی در آن به تمامی وجود دارد و چیزی نیست که در آن نیست، هر چه که هست از «رطب» و «یابس» در آن نهان و برخی هم آشکار است و این برای اهل عرفان نیز به تمامی هویدا و قابل پذیرش است <ref>مقدمه، ص 11</ref>.  
[[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] چنانکه مؤلّف کتاب می‌گوید به وجود «راسخان در علم» به عنوان کسانی که تأویل آیات قرآن را می‌دانند باور دارد و بیتی هم در این باره از قول او در مثنوی می‌آورد <ref>مقدمه، ص 14</ref>.
[[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] چنانکه مؤلّف کتاب می‌گوید به وجود «راسخان در علم» به عنوان کسانی که تأویل آیات قرآن را می‌دانند باور دارد و بیتی هم در این باره از قول او در مثنوی می‌آورد <ref>مقدمه، ص 14</ref>.
غیر از مقدّمه که مختصر ولی گویاست، اصل کتاب مربوط می‌شود به اشعار قرآنیِ [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و آیات قرآن که در متن شش دفتر مثنوی به وفور وجود دارد.کاری که در این کتاب چشمگیر است و ظاهراً برای نخستین بار دیده و مشاهده می‌شود آن است که ابیات قرآنی مثنوی را نه به طریق دفاتر ششگانه ی مثنوی، بلکه بر اساس صورتبندی قرآن نوشته و منتشر کرده است. بدین معنا که از سوره ی حمد آغاز کرده و تا سوره ی ناس را طبق فرم فعلیِ قرآن مرتّب نموده است و این کاری خاص و مهم است که مؤلّف برای نخستین بار به این توفیق دست یافته است. تنها سوره ای که در این یکصد و چهارده سوره بدان اشاره نشده فقط سوره ی هشتاد و هشتم است که «غاشیه» نام دارد. این عدم حضور هم از بابت الفاظ آن است ورنه از لحاظ معنایی ابیاتی وجود دارد که می‌تواند ترجمان آن آیات یا الفاظ به طور پیوسته باشد.
غیر از مقدّمه که مختصر ولی گویاست، اصل کتاب مربوط می‌شود به اشعار قرآنیِ [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] و آیات قرآن که در متن شش دفتر مثنوی به وفور وجود دارد.کاری که در این کتاب چشمگیر است و ظاهراً برای نخستین بار دیده و مشاهده می‌شود آن است که ابیات قرآنی مثنوی را نه به طریق دفاتر ششگانه‌ی مثنوی، بلکه بر اساس صورتبندی قرآن نوشته و منتشر کرده است. بدین معنا که از سوره‌ی حمد آغاز کرده و تا سوره‌ی ناس را طبق فرم فعلیِ قرآن مرتّب نموده است و این کاری خاص و مهم است که مؤلّف برای نخستین بار به این توفیق دست یافته است. تنها سوره ای که در این یکصد و چهارده سوره بدان اشاره نشده فقط سوره‌ی هشتاد و هشتم است که «غاشیه» نام دارد. این عدم حضور هم از بابت الفاظ آن است ورنه از لحاظ معنایی ابیاتی وجود دارد که می‌تواند ترجمان آن آیات یا الفاظ به طور پیوسته باشد.


== گزارش محتوا==
== گزارش محتوا==
مقدّمه‌ی کتاب با اختصاری که دارد شمایی از دید مؤلّف به قرآن و نیز دیدگاه عرفانی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] را به نمایش در آورده است. در همین مقدّمه اشاراتی به وحیانی بودن، جامعیّت قرآن، وجود ظاهر و باطن، آیات محکم و متشابه و تأویل پذیر بودن آیات متشابه و این که راسخان بر این امر توانا هستند، این که قرآن افراد را در چند موضع به تحدّی و مباره ی فکری و فرهنگی دعوت کرده وجود دارد. نویسنده همسو با [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] نگرشی خاص به قرآن را مدّ نظر قرار می‌دهد و ابیاتی را از قول [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در مثنوی شاهد می‌آورد که قرآن را باید در سلوک انبیاء الهی مدّ نظر قرار داد. به زعم [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در این مقدّمه: <ref>مقدمه، ص 14</ref>.
مقدّمه‌ی کتاب با اختصاری که دارد شمایی از دید مؤلّف به قرآن و نیز دیدگاه عرفانی [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] را به نمایش در آورده است. در همین مقدّمه اشاراتی به وحیانی بودن، جامعیّت قرآن، وجود ظاهر و باطن، آیات محکم و متشابه و تأویل پذیر بودن آیات متشابه و این که راسخان بر این امر توانا هستند، این که قرآن افراد را در چند موضع به تحدّی و مباره‌ی فکری و فرهنگی دعوت کرده وجود دارد. نویسنده همسو با [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] نگرشی خاص به قرآن را مدّ نظر قرار می‌دهد و ابیاتی را از قول [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در مثنوی شاهد می‌آورد که قرآن را باید در سلوک انبیاء الهی مدّ نظر قرار داد. به زعم [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] در این مقدّمه: <ref>مقدمه، ص 14</ref>.
{{شعر}}
{{شعر}}
{{ب|'' چونکه در قرآن حق بگریختی ''|2=''با روان انبیا آمیختی ''}}
{{ب|'' چونکه در قرآن حق بگریختی ''|2=''با روان انبیا آمیختی ''}}
{{ب|'' هست قرآن حالهای انبیا ''|2=''ماهیان بحر پاک کبریا''}}
{{ب|'' هست قرآن حالهای انبیا ''|2=''ماهیان بحر پاک کبریا''}}
{{پایان شعر}}
{{پایان شعر}}
غیر از مقدّمه، تمام کتاب با فهرستی که بر اساس سوره‌های قرآن با شماره‌های مسلسل 1 تا 114 طبق سوره‌های قرآن ترتیب شده است، تنظیم گردیده است. تعداد آیاتی که از هر سوره در متن مثنوی به طور پراکنده وجود داشته در اینجا مرتّب و منظّم شده و در ذیل همان سوره قرار گرفته است. این گونه با شماره‌های قرآن کاملاً منطبق شده و از سوره‌ی حمد یا فاتحة الکتاب تا سوره ی النّاس را در برگرفته است. و این ترتیب و تنظیم امری شاق و ابتکاری است که ظاهرا باید به نام مؤلّف رقم بخورد.
غیر از مقدّمه، تمام کتاب با فهرستی که بر اساس سوره‌های قرآن با شماره‌های مسلسل 1 تا 114 طبق سوره‌های قرآن ترتیب شده است، تنظیم گردیده است. تعداد آیاتی که از هر سوره در متن مثنوی به طور پراکنده وجود داشته در اینجا مرتّب و منظّم شده و در ذیل همان سوره قرار گرفته است. این گونه با شماره‌های قرآن کاملاً منطبق شده و از سوره‌ی حمد یا فاتحة الکتاب تا سوره‌ی النّاس را در برگرفته است. و این ترتیب و تنظیم امری شاق و ابتکاری است که ظاهرا باید به نام مؤلّف رقم بخورد.


==ویژگیها==
==ویژگیها==