پرش به محتوا

آشنایی با علوم قرآنی (رکنی یزدی): تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - '= ' به '='
جز (جایگزینی متن - ')ر' به ') ر')
جز (جایگزینی متن - '= ' به '=')
 
خط ۳: خط ۳:
| عنوان =آشنایی با علوم قرآنی
| عنوان =آشنایی با علوم قرآنی
| عنوان‌های دیگر =
| عنوان‌های دیگر =
| پدیدآوران =  
| پدیدآوران =
[[رکنی یزدی، محمد مهدی]] (نویسنده)
[[رکنی یزدی، محمد مهدی]] (نویسنده)
| زبان =فارسی
| زبان =فارسی
خط ۹: خط ۹:
| موضوع =
| موضوع =
قرآن - علوم قرآنی
قرآن - علوم قرآنی
| ناشر =  
| ناشر =
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
سازمان مطالعه و تدوین کتب علوم انسانی دانشگاه‌ها (سمت)، مرکز تحقيق و توسعه علوم انسانی
| مکان نشر =تهران - ایران
| مکان نشر =تهران - ایران
| سال نشر = 1379 ش  
| سال نشر =1379 ش  
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02894AUTOMATIONCODE
| کد اتوماسیون =AUTOMATIONCODE02894AUTOMATIONCODE
| چاپ =1
| چاپ =1
خط ۲۷: خط ۲۷:
'''آشنايى با علوم قرآنى''' تألیف [[محمد مهدى ركنى يزدى]] پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه کتاب برای دانشجویان دانشگاه‌ها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همین جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.
'''آشنايى با علوم قرآنى''' تألیف [[محمد مهدى ركنى يزدى]] پيرامون برخى از مسائل علوم قرآنى نوشته شده است و از آنجا كه کتاب برای دانشجویان دانشگاه‌ها تهيه شده مطالب آن به صورت خلاصه و گذرا بيان شده و از همین جهت نام آن آشنايى با علوم قرآن گذاشته شده است.


== ساختار ==
==ساختار ==
وى مطالب را در یک پیشگفتار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref> و ده فصل ارائه نموده است، کتاب علاوه بر داشتن نمایه آیات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=191&viewType=html ر.ک: همان، ص191]</ref>، کسان و جایها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=200&viewType=html ر.ک: همان، ص200]</ref>، دارای فهرست موضوعی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=207&viewType=html ر.ک: همان، ص207]</ref> و کتابنامه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=216&viewType=html ر.ک: همان، ص216]</ref> است که صفحات پایانی این کتاب را تشکیل می‌دهد.
وى مطالب را در یک پیشگفتار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref> و ده فصل ارائه نموده است، کتاب علاوه بر داشتن نمایه آیات<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=191&viewType=html ر.ک: همان، ص191]</ref>، کسان و جایها<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=200&viewType=html ر.ک: همان، ص200]</ref>، دارای فهرست موضوعی<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=207&viewType=html ر.ک: همان، ص207]</ref> و کتابنامه<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=216&viewType=html ر.ک: همان، ص216]</ref> است که صفحات پایانی این کتاب را تشکیل می‌دهد.


== گزارش محتوا ==
==گزارش محتوا ==
در پیشگفتار کتاب به بررسی تاریخ قرآن، علوم قرآنی و نیز ضرورت شناخت قرآن پرداخته است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref>
در پیشگفتار کتاب به بررسی تاریخ قرآن، علوم قرآنی و نیز ضرورت شناخت قرآن پرداخته است.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=3&viewType=html ر.ک: رکنی یزدی، محمد مهدی، ص3]</ref>
در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام سخن گفته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ص7]</ref>، در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=27&viewType=html ر.ک: همان، ص27]</ref>. در فصل سوم دربارۀ قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref> آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌هارا بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند. مسالۀ کتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=57&viewType=html ر.ک: همان، ص57]</ref> و در این رابطه ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده، سپس نوشت افزارهایى را كه در آن زمان بر روى آن کتابت می‌كردند نام مى‌برد، و در ادامه كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص) را نام برده و شخصيت‌هایى كه داراى مصحف مى‌باشند معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پایان این فصل‌ سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=69&viewType=html ر.ک: همان، ص69]</ref>. در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=83&viewType=html ر.ک: همان، ص83]</ref> و در فصل ششم اسامى و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=89&viewType=html ر.ک: همان، ص89]</ref>. در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا این دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=95&viewType=html ر.ک: همان، ص95]</ref>. در فصل هشتم، موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه، فايدۀ وجود آيات متشابه را ذكر نموده است. از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=114&viewType=html ر.ک: همان، ص114]</ref> در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=126&viewType=html ر.ک: همان، ص 126]</ref>. در فصل آخر (فصل دهم) به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت، اشارات علمى، اعجاز عددى...مورد بحث قرار گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=153&viewType=html ر.ک: همان، ص153]</ref>.
در فصل اول پيرامون معناى وحى و تفاوت آن با الهام سخن گفته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=7&viewType=html ر.ک: همان، ص7]</ref>، در فصل دوم نزول قرآن را در دو بحث:اسباب نزول و گستردگى معنى آيات قرآن بررسى كرده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=27&viewType=html ر.ک: همان، ص27]</ref>. در فصل سوم دربارۀ قرائت قرآن و قاريان مشهور بحث نموده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=36&viewType=html ر.ک: همان، ص36]</ref> آنگاه عوامل اختلاف قرائت‌هارا بيان و در ادامه آداب تلاوت قرائت قرآن را ذكر مى‌كند. مسالۀ کتابت قرآن را در فصل چهارم مورد بررسى قرار داده<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=57&viewType=html ر.ک: همان، ص57]</ref> و در این رابطه ابتدا وضعيت خط در عربستان تجزيه و تحليل شده، سپس نوشت افزارهایى را كه در آن زمان بر روى آن کتابت می‌كردند نام مى‌برد، و در ادامه كاتبان وحى در زمان پيامبر(ص) را نام برده و شخصيت‌هایى كه داراى مصحف مى‌باشند معرفى و پيرامون مصحف آنها نكاتى را متذكر مى‌شود در پایان این فصل‌ سرگذشت مصحف عثمانى كه معروف به مصحف امام است بيان شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=69&viewType=html ر.ک: همان، ص69]</ref>. در فصل پنجم دربارۀ متواتر بودن قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=83&viewType=html ر.ک: همان، ص83]</ref> و در فصل ششم اسامى و اوصاف آن را توضيح مى‌دهد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=89&viewType=html ر.ک: همان، ص89]</ref>. در فصل هفتم مسالۀ ترتيب آيات و سوره‌ها را بحث مى‌كند كه آيا این دو توقيفى هستند و يا اينكه به اجتهاد صحابه انجام شده است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=95&viewType=html ر.ک: همان، ص95]</ref>. در فصل هشتم، موضوع محكم و متشابه را با استفاده از آيات قرآنى بيان مى‌كند و پس از تعريف محكم و متشابه، فايدۀ وجود آيات متشابه را ذكر نموده است. از آنجا كه قرآن نيازمند به تفسير مى‌باشد<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=114&viewType=html ر.ک: همان، ص114]</ref> در فصل نهم ضرورت آن مورد بحث قرار گرفته و وضعيت آن را در برخى از زمانها بررسى و بعضى از تفاسير را همراه با روش آن معرفى مى‌كند<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=126&viewType=html ر.ک: همان، ص 126]</ref>. در فصل آخر (فصل دهم) به مسالۀ اعجاز قرآن پرداخته و برخى از وجوه اعجاز قرآن همچون فصاحت و بلاغت، اشارات علمى، اعجاز عددى...مورد بحث قرار گرفته است<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2894?sectionNumber=2&pageNumber=153&viewType=html ر.ک: همان، ص153]</ref>.