تاريخ يحيى بن معين: تفاوت میان نسخه‌ها

'''تاريخ يحيی بن معين'''، مشتمل بر اخبار و سخنان یحیی بن معین (158-233ق) به روایت ابوالفضل عباس بن حاتم دوری بغدادی (185-271ق)، شاگرد ابن معین است. در ادامه این اثر، کتاب دیگری با عنوان «ملحق بكلام يحيی بن معين» به روایت «ابوخالد یزید بن هیثم بن طهمان» ارائه شده است. مقدمه و تحقیق و پانوشت‌‌های کتاب به قلم عبدالله احمد حسن است.

در ابتدای کتاب، پس از مقدمه‌ای کوتاه از محقق، شرح حال یحیی بن معین و آثار او ذکر شده است<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ج1، ص7-10</ref>‏.

یحیی بن معین، به معنای متعارف امروزین کتابی تألیف نکرده است، بلکه شاگردانش معارفی را که از او شنیده‌اند، تدوین و تألیف کرده‌اند. بیشتر این مباحث در موضوع «جرح و تعدیل» و «علل احادیث» و مباحث مرتبط با آنهاست. کتاب التاريخ نوشته ابوالفضل عباس بن حاتم دوری از آن جمله است<ref>ر.ک: تقی‌الدین، احمد، ص29</ref>‏.

با بررسی کتاب چنین به ‌دست می‌آید که نظام طبقاتی و تنظیم در این اثر بر اساس شهرها انجام شده است و بر این اساس صحابه را از تابعان و راویان پس از آنها جدا ساخته و افزون بر این، به‌گونه‌ای نسبی، افراد پس از صحابه (تابعان و دیگران) را بر اساس شهرها مرتب کرده است. لازم به ذکر است که دوری در این کتاب به‌غیر از نقل آرای استادش، یحیی بن معین، برخی اطلاعات را نیز خود بر کتاب افزوده است؛ ازاین‌رو، وفات یحیی بن معین و احمد بن حنبل (متوفی 241ق) هم در آن گزارش شده است. همچنین به دلیل ملازمت طولانی دوری با یحیی بن معین، آخرین آرای ابن معین بدون اختلاف نقلیات در آن آمده است<ref>ر.ک: رحمان‌ستایش، محمدکاظم، ص128</ref>‏.

در این نسخه از کتاب، 5414 مورد از سخنان و اخبار یحیی بن معین به نقل از عباس بن حاتم دوری در دو جلد ارائه شده است. پس از آن نیز در ملحق کتاب، 407 سخن دیگر به نقل از یزید بن هیثم بن طهمان ذکر شده است.