پرش به محتوا

الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده اول: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
(۲۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:NUR64540J1.jpg|بی‌قاب|چپ|خاتمیت|175px]]
[[پرونده:NUR18406J1.jpg|بی‌قاب|چپ|دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي|175px]]


'''خاتمیت''' اثر [[مطهری، مرتضی|مرتضی مطهری]] (1298- 1358ش) پیرامون ختم نبوت و خاتمیت پیامبر اسلام(ص).
'''دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي'''، تألیف فقیه معاصر و رئیس پیشین مجلس اعلای شیعیان لبنان، [[شمس‌الدین، محمدمهدی|محمدمهدى شمس‌الدین]] (۱۳۱۲-۱۳۷۹ش)، با شیوه ترکیبی (اجتماعی و تاریخی) به بررسی مسئله واقعه غدیر خم می‌پردازد و تفاوت اسلام و جاهلیت و چگونگی گذر از «جامعه جاهلی» به «جامعه اسلامی» را توضیح می‌دهد.


کتاب، مشتمل بر ده جلسه سخنرانی [[مطهری، مرتضی|شهید مطهری]] تحت عنوان «خاتمیت» است که در سال 1347ش در حسینیه ارشاد ایراد شده است. این سخنرانی‌ها در زمان حیات استاد، از نوار استخراج شده و در اختیار ایشان قرار داده شده و اصلاحات و اضافاتی بر آن معمول داشته‌اند و منتشر شده است. در حواشی متن این گفتارها (غیر از جلسه اول)، استاد عناوین و گاهی خلاصه‌هایی از مطالب را نگاشته‌اند. مجموعه این عناوین و خلاصه‌ها، فهرست مشروح کتاب قرار گرفته است. عناوین هر یک از سخنرانی‌ها (به جز عنوان جلسه پنجم که از خود استاد است) و نیز تیترهای فرعی کتاب، از همین عناوین و خلاصه‌ها استخراج گردیده است.
[[شمس‌الدین، محمدمهدی|محمدمهدى شمس‌الدین]] بدون مقدمه وارد بحث اصلی شده و در نتیجه، اهداف و چگونگی‌های پیدایش و نگارش کتاب حاضر پنهان مانده است.
نویسنده با تأکید بر اینکه پژوهشگری که می‌خواهد این موضوع را بررسی علمی کند، می‌تواند از دو روش «تاریخی» و «اجتماعی و تاریخی» بهره بگیرد، افزوده است: روش دوم از نظر دستیابی به واقع، نزدیک‌تر و برتر است و به همین جهت در این پژوهش، از آن استفاده می‌کنم.


شایان‌ذکر است که استاد مقاله‌ای تحت عنوان «ختم نبوت» دارند که اول بار در کتاب «محمد(ص) خاتم پیامبران(ع)» درج گردید و سپس به‌صورت رساله‌ای کوچک منتشر شد و اکنون در کتاب «شش مقاله» به چاپ رسیده است. آن مقاله در واقع چکیده ده سخنرانی مذکور است و به‌عبارت‌دیگر این جلسه، مشروح آن مقاله است به‌اضافه مطالبی که در آن مقاله یافت نمی‌شود. با این تفاوت که چون این‌ها سخنرانی است و در جمع عمومی ایراد شده است، از بیان ساده‌تری برخوردار است و گاهی مطالب با مثال‌های متعدد تشریح شده است که مسائل روز نیز به‌تناسب مطرح گردیده است و به‌عبارت‌دیگر، این کتاب و آن مقاله، مکمل یکدیگرند.<span id="mp-more">[[خاتمیت|'''ادامه ...''']]</span>
این اثر مختصر به بررسی چند مبحث مهمّ پرداخته است؛ از جمله: مسئله خلافت و خلافت‌پژوهی، روش پژوهش در باب غدیر، اسلام و «جامعه جاهلی»، اسلام چیست؟ جامعه عربی قبل از اسلام، هدف اسلام، چگونه جامعه دگرگون می‌شود؟ دوره زمانی تحول جامعه، مسئول کیست؟ دو دیدگاه: نیازمندی به نصّ و بی‌نیازی از آن، نظام جانشینی و شرایط پیشوایی در [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]].
 
بر اساس آنچه گذشت، بهره‌گیری از «روش اجتماعی و تاریخی» در مسئله غدیر، پژوهشگران را به این نکته مهمّ می‌رساند که در مسئله امامت، نصّ لازم است و حقّ این است که آن‌قدر ادله روشن و ضمنی در مورد امامت و ولایت [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] وجود دارد که از شماره بیرون است و ظاهرا راز این کثرت و تواتر آن است که پیامبر(ص) خواسته بود که مسیر حکومت اسلامی بعد از خودش، موضوعی قطعی و پذیرفته‌شده در نزد همه مردم شود و در دستیابی به این هدف نیز، به موفقیت بس گسترده‌ای رسید و گواه بر این، سخن زبیر بن بکار است: «كان عامة المهاجرين و جلّ الأنصار لا يشكّون أنّ علياً هو صاحب الأمر بعد رسول‌الله»؛ یعنی: عموم مهاجران و بیشتر انصار تردیدی نداشتند که [[امام علی علیه‌السلام|امام علی(ع)]] صاحب امر (پیشوا) بعد از رسول خدا(ص) است.<span id="mp-more">[[دراسة واعية لقضية الغدير في ضوء المنهج الاجتماعي التاريخي|'''ادامه ...''']]</span>