۱۴۶٬۰۶۴
ویرایش
A-esmaeili (بحث | مشارکتها) (صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگینامه | عنوان = شمس قیس، محمد بن قیس | تصویر = NUR21608.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = | نامهای دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | محل تولد = | کشور تولد = | محل زندگی = | رحلت = | شهادت = | مدفن = | ط...» ایجاد کرد) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - 'المعجم فی معائیر أشعار العجم' به 'المعجم في معائير أشعار العجم') |
||
| (۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد) | |||
| خط ۹: | خط ۹: | ||
| تخلص = | | تخلص = | ||
| نسب = | | نسب = | ||
| نام پدر = | | نام پدر =قیس | ||
| ولادت = | | ولادت =زنده تا 628ق | ||
| محل تولد = | | محل تولد =ری | ||
| کشور تولد = | | کشور تولد = | ||
| محل زندگی = | | محل زندگی =ری، ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم | ||
| رحلت = | | رحلت = | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| خط ۴۲: | خط ۴۲: | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE21608AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE21608AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
'''شمسالدین محمد بن قیس رازی''' (زنده تا 628ق) نامدار به شمس قیس، از مهمترین منتقدین ادبی و ادیب ایرانی و زاده ری، صاحب کتاب | '''شمسالدین محمد بن قیس رازی''' (زنده تا 628ق) نامدار به شمس قیس، از مهمترین منتقدین ادبی و ادیب ایرانی و زاده ری، صاحب کتاب «[[المعجم في معائير أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]». | ||
=شرح حال= | |||
اطلاع زیادی از او در دست نیست. همینقدر میدانیم که وی صاحب کتاب | اطلاع زیادی از او در دست نیست. همینقدر میدانیم که وی صاحب کتاب «[[المعجم في معائير أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]» است. از ترجمه حیات و شرح حال او، در هیچیک از کتب تاریخ و تذکره، اطلاعی به دست نیامده، ولی بعضی معلومات از تضاعیف این کتاب و مخصوصا از دیباچه آن، التقاط گردیده که خلاصه آن، از قرار ذیل است: | ||
=زادگاه= | |||
او از اهل ری بوده است، چنانکه در دیباچه کتاب گوید: «سلسله حب الوطن در جنبانید و داعیه مقام ری که مسقط رأس و مقطع سره بود در باطن ظاهر گردانید»<ref>ر.ک: قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، صفحه د</ref>. | او از اهل ری بوده است، چنانکه در دیباچه کتاب گوید: «سلسله حب الوطن در جنبانید و داعیه مقام ری که مسقط رأس و مقطع سره بود در باطن ظاهر گردانید»<ref>ر.ک: قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، صفحه د</ref>. | ||
=اقامت و مسافرتها= | |||
وی مدتهای طویل در ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم اقامت داشته است؛ چنانکه در سنه 601ق، تا پنج شش سال بعد، او را در بخارا میبینیم و در سنه 614ق، در مرو. در همین سال بود که سلطان علاءالدین محمد بن تکش خوارزمشاه، از خوارزم به قصد فتح ممالک عراق و تسخیر بغداد و قهر و قمع خلیفه الناصرلدینالله از خوارزم در حرکت درآمد و چون آوازه خروج مغول به قصد ولایت غربی از همان اوقات در افواه منتشر بوده است، او نیز هجرت نموده و در رکاب سلطان به عراق آمده است<ref>ر.ک: همان، صفحه د - ه</ref>. | وی مدتهای طویل در ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم اقامت داشته است؛ چنانکه در سنه 601ق، تا پنج شش سال بعد، او را در بخارا میبینیم و در سنه 614ق، در مرو. در همین سال بود که سلطان علاءالدین محمد بن تکش خوارزمشاه، از خوارزم به قصد فتح ممالک عراق و تسخیر بغداد و قهر و قمع خلیفه الناصرلدینالله از خوارزم در حرکت درآمد و چون آوازه خروج مغول به قصد ولایت غربی از همان اوقات در افواه منتشر بوده است، او نیز هجرت نموده و در رکاب سلطان به عراق آمده است<ref>ر.ک: همان، صفحه د - ه</ref>. | ||
| خط ۵۷: | خط ۵۷: | ||
وی در حدود سنه 623ق، از عراق به فارس مهاجرت نموده و به خدمت اتابک سعد بن زنگی بن مودود، از اتابکان سلغری فارس، درآمده است و بعداز وفات او در سنه 628ق، زنده بوده است. بعد از این تاریخ، اطلاع دیگری از او در دست نیست<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - و</ref>. | وی در حدود سنه 623ق، از عراق به فارس مهاجرت نموده و به خدمت اتابک سعد بن زنگی بن مودود، از اتابکان سلغری فارس، درآمده است و بعداز وفات او در سنه 628ق، زنده بوده است. بعد از این تاریخ، اطلاع دیگری از او در دست نیست<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - و</ref>. | ||
=آثار= | |||
آثار وی، عبارتند از: | آثار وی، عبارتند از: | ||
# المعجم في معايير أشعار العجم؛ | # المعجم في معايير أشعار العجم؛ | ||
| خط ۶۴: | خط ۶۴: | ||
# الحدائق العجم<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>. | # الحدائق العجم<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>. | ||
=پانویس = | |||
<references /> | <references /> | ||
=منابع مقاله= | |||
قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، مقدمه «المعجم في معايير أشعار | قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، مقدمه «المعجم في معايير أشعار العجم»، تألیف شمسالدین محمد بن قیس الرازی، با تصحیح محمد بن عبدالوهاب قزوینی، به همت محمد رمضانی، تهران، مطبعه مجلس، 1314. | ||
=وابستهها= | |||
{{وابستهها}} | {{وابستهها}} | ||
[[فرهنگ عروضی]] | [[فرهنگ عروضی]] | ||
[[المعجم | [[المعجم في معائير أشعار العجم]] | ||
[[در معرفت شعر (گزیده المعجم فی معاییر اشعار العجم)]] | [[در معرفت شعر (گزیده المعجم فی معاییر اشعار العجم)]] | ||
| خط ۸۲: | خط ۸۲: | ||
[[رده:زندگینامه]] | [[رده:زندگینامه]] | ||
[[رده:مقالات بازبینی | [[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]] | ||
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط عباس مکرمی]] | [[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط عباس مکرمی]] | ||
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | [[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]] | ||