شمس‌ قیس‌، محمد بن‌ قیس‌: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'المعجم فی معائیر أشعار العجم' به 'المعجم في معائير أشعار العجم'
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگی‌نامه | عنوان = شمس‌ قیس‌، محمد بن‌ قیس‌ | تصویر = NUR21608.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = | نام‌های دیگر = | لقب = | تخلص = | نسب = | نام پدر = | ولادت = | محل تولد = | کشور تولد = | محل زندگی = | رحلت = | شهادت = | مدفن = | ط...» ایجاد کرد)
 
جز (جایگزینی متن - 'المعجم فی معائیر أشعار العجم' به 'المعجم في معائير أشعار العجم')
 
(۴ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۹: خط ۹:
| تخلص =
| تخلص =
| نسب =
| نسب =
| نام پدر =
| نام پدر =قیس
| ولادت =
| ولادت =زنده تا 628ق
| محل تولد =
| محل تولد =ری
| کشور تولد =
| کشور تولد =
| محل زندگی =
| محل زندگی =ری، ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم
| رحلت =
| رحلت =
| شهادت =
| شهادت =
خط ۴۲: خط ۴۲:
| کد مؤلف = AUTHORCODE21608AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE21608AUTHORCODE
}}
}}
'''شمس‌الدین محمد بن قیس رازی''' (زنده تا 628ق) نامدار به شمس قیس، از مهم‌ترین منتقدین ادبی و ادیب ایرانی و زاده ری، صاحب کتاب «المعجم في معايير أشعار العجم».
'''شمس‌الدین محمد بن قیس رازی''' (زنده تا 628ق) نامدار به شمس قیس، از مهم‌ترین منتقدین ادبی و ادیب ایرانی و زاده ری، صاحب کتاب «[[المعجم في معائير أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]».


==شرح حال==
=شرح حال=
اطلاع زیادی از او در دست نیست. همین‌قدر می‌دانیم که وی صاحب کتاب «المعجم في معايير أشعار العجم» است. از ترجمه حیات و شرح حال او، در هیچ‌یک از کتب تاریخ و تذکره، اطلاعی به ‌دست نیامده، ولی بعضی معلومات از تضاعیف این کتاب و مخصوصا از دیباچه آن، التقاط گردیده که خلاصه آن، از قرار ذیل است:
اطلاع زیادی از او در دست نیست. همین‌قدر می‌دانیم که وی صاحب کتاب «[[المعجم في معائير أشعار العجم|المعجم في معايير أشعار العجم]]» است. از ترجمه حیات و شرح حال او، در هیچ‌یک از کتب تاریخ و تذکره، اطلاعی به ‌دست نیامده، ولی بعضی معلومات از تضاعیف این کتاب و مخصوصا از دیباچه آن، التقاط گردیده که خلاصه آن، از قرار ذیل است:


==زادگاه==
=زادگاه=
او از اهل ری بوده است، چنان‌که در دیباچه کتاب گوید: «سلسله حب الوطن در جنبانید و داعیه مقام ری که مسقط رأس و مقطع سره بود در باطن ظاهر گردانید»<ref>ر.ک: قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، صفحه د</ref>.
او از اهل ری بوده است، چنان‌که در دیباچه کتاب گوید: «سلسله حب الوطن در جنبانید و داعیه مقام ری که مسقط رأس و مقطع سره بود در باطن ظاهر گردانید»<ref>ر.ک: قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، صفحه د</ref>.


==اقامت و مسافرت‌ها==
=اقامت و مسافرت‌ها=
وی مدت‌های طویل در ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم اقامت داشته است؛ چنان‌که در سنه 601ق، تا پنج شش سال بعد، او را در بخارا می‌بینیم و در سنه 614ق، در مرو. در همین سال بود که سلطان علاءالدین محمد بن تکش خوارزمشاه، از خوارزم به قصد فتح ممالک عراق و تسخیر بغداد و قهر و قمع خلیفه الناصرلدین‌الله از خوارزم در حرکت درآمد و چون آوازه خروج مغول به قصد ولایت غربی از همان اوقات در افواه منتشر بوده است، او نیز هجرت نموده و در رکاب سلطان به عراق آمده است<ref>ر.ک: همان، صفحه د - ه</ref>.
وی مدت‌های طویل در ماوراءالنهر و خراسان و خوارزم اقامت داشته است؛ چنان‌که در سنه 601ق، تا پنج شش سال بعد، او را در بخارا می‌بینیم و در سنه 614ق، در مرو. در همین سال بود که سلطان علاءالدین محمد بن تکش خوارزمشاه، از خوارزم به قصد فتح ممالک عراق و تسخیر بغداد و قهر و قمع خلیفه الناصرلدین‌الله از خوارزم در حرکت درآمد و چون آوازه خروج مغول به قصد ولایت غربی از همان اوقات در افواه منتشر بوده است، او نیز هجرت نموده و در رکاب سلطان به عراق آمده است<ref>ر.ک: همان، صفحه د - ه</ref>.


خط ۵۷: خط ۵۷:
وی در حدود سنه 623ق، از عراق به فارس مهاجرت نموده و به خدمت اتابک سعد بن زنگی بن مودود، از اتابکان سلغری فارس، درآمده است و بعداز وفات او در سنه 628ق، زنده بوده است. بعد از این تاریخ، اطلاع دیگری از او در دست نیست<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - و</ref>.
وی در حدود سنه 623ق، از عراق به فارس مهاجرت نموده و به خدمت اتابک سعد بن زنگی بن مودود، از اتابکان سلغری فارس، درآمده است و بعداز وفات او در سنه 628ق، زنده بوده است. بعد از این تاریخ، اطلاع دیگری از او در دست نیست<ref>ر.ک: همان، صفحه ه - و</ref>.


==آثار==
=آثار=
آثار وی، عبارتند از:
آثار وی، عبارتند از:
# المعجم في معايير أشعار العجم؛
# المعجم في معايير أشعار العجم؛
خط ۶۴: خط ۶۴:
# الحدائق العجم<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>.
# الحدائق العجم<ref>ر.ک: همان، صفحه ح</ref>.


==پانویس ==
=پانویس =
<references />
<references />


==منابع مقاله==
=منابع مقاله=
قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، مقدمه «المعجم في معايير أشعار العجم »، تألیف شمس‌الدین محمد بن قیس الرازی، با تصحیح محمد بن عبدالوهاب قزوینی، به همت محمد رمضانی، تهران، مطبعه مجلس، 1314.
قزوینی، محمد بن عبدالوهاب، مقدمه «المعجم في معايير أشعار العجم»، تألیف شمس‌الدین محمد بن قیس الرازی، با تصحیح محمد بن عبدالوهاب قزوینی، به همت محمد رمضانی، تهران، مطبعه مجلس، 1314.


==وابسته‌ها==
=وابسته‌ها=
{{وابسته‌ها}}
{{وابسته‌ها}}
[[فرهنگ عروضی]]
[[فرهنگ عروضی]]


[[المعجم فی معائیر أشعار العجم]]
[[المعجم في معائير أشعار العجم]]


[[در معرفت شعر (گزیده المعجم فی معاییر اشعار العجم)]]
[[در معرفت شعر (گزیده المعجم فی معاییر اشعار العجم)]]
خط ۸۲: خط ۸۲:


[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:زندگی‌نامه]]
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 بهمن 1402]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله نوشته شده در تاریخ بهمن 1402 توسط عباس مکرمی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]]
[[رده:مقاله بازبینی شده در تاریخ بهمن 1402 توسط محسن عزیزی]]