پرش به محتوا

الأصمعيات: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''دیوان الأصمعيات''' یا «الأصمعیات» یا «اختيار أبي‌سعید عبدالملک بن قریب»، مجموعه اشعار و قصیده‌هایی است که ادیب و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری؛ [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- ‌216ق)، از سروده‌های شاعران گوناگون (جاهلی، مخضرم و اسلامی) برگزیده و در مواردی توضیحاتی ادبی درباره واژگان آن بیان کرده است. این اثر را  ادیب معاصر، [[محمد نبیل طریفی]]، تصحیح و شرح کرده و برای آن مقدمه‌ای ارزشمند نوشته است.
'''دیوان الأصمعيات''' یا «الأصمعیات» یا «اختيار أبي‌سعید عبدالملک بن قریب»، مجموعه اشعار و قصیده‌هایی است که ادیب و واژه‌شناس ممتاز قرن دوم قمری؛ [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|ابوسعید عبدالملک بن قریب اصمعی]] (حدود 123- ‌216ق)، از سروده‌های شاعران گوناگون (جاهلی، مخضرم و اسلامی) برگزیده و در مواردی توضیحاتی ادبی درباره واژگان آن بیان کرده است. این اثر را  ادیب معاصر، [[طریفی، محمد نبیل|محمد نبیل طریفی]]، تصحیح و شرح کرده و برای آن مقدمه‌ای ارزشمند نوشته است.
==نام کتاب==
==نام کتاب==
[[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] خودش نامی بر این اثر نگذاشته ولی شاگردانش، برگزیده‌های استادشان را «الأصمعيات» (اشعاری که اصمعی برگزیده) یا «اختيار الأصمعي» (گزینه‌های شعری اصمعی)، نامیده‌اند.
[[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] خودش نامی بر این اثر نگذاشته ولی شاگردانش، برگزیده‌های استادشان را «الأصمعيات» (اشعاری که اصمعی برگزیده) یا «اختيار الأصمعي» (گزینه‌های شعری اصمعی)، نامیده‌اند.
==اصمعیات و مفضلیات==
==اصمعیات و مفضلیات==
کتاب حاضر، به‌گفته [[شِنقیطی]] جداشده‌ «الأصمعيات» از «المفضلیات» است؛ چه «الأصمعيات» بعد از «المفضلیات» نوشته ادیب و شاعر قرن دوم هجری، [[مفضل بن محمد ضبی]]، (متوفی 168 یا 178ق) و با همان روش پدید آمده و بلکه [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] برگزیده‌های شعری خودش را از آثار شاعران گوناگون به برگزیده‌ها و اختیارات یعنی مختارات [[مفضل بن محمد ضبی]] افزوده است؛ البته عمدی یا سهوی (از سوی شاگردان و ورّاقان) این دو کتاب با هم مخلوط شده است و کاتبان هر دو کتاب را به‌صورت یک کتاب درآورده‌اند، و بعد کسانی کوشیدند که این دو را تفکیک کنند؛ ولی این کار، آسان نیست...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9- 13</ref> [[محمد نبیل طریفی]]، از [[فخرالدین قباوة]] نقل کرده است که: ... انتخاب و اختیارهای مفضل و اصمعی با هم تداخل دارد و راه تفکیک، روشن نیست و شاید در مواردی بتوان تشخیص داد؛ ولی باید افزود که برخی از این قصائد را هر دو برگزیده‌اند پس قاطعانه نظر دادن، دشوار است<ref> همان، ص9- 10</ref>
کتاب حاضر، به‌گفته [[شِنقیطی]] جداشده‌ «الأصمعيات» از «المفضلیات» است؛ چه «الأصمعيات» بعد از «المفضلیات» نوشته ادیب و شاعر قرن دوم هجری، [[مفضل بن محمد ضبی]]، (متوفی 168 یا 178ق) و با همان روش پدید آمده و بلکه [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] برگزیده‌های شعری خودش را از آثار شاعران گوناگون به برگزیده‌ها و اختیارات یعنی مختارات [[مفضل بن محمد ضبی]] افزوده است؛ البته عمدی یا سهوی (از سوی شاگردان و ورّاقان) این دو کتاب با هم مخلوط شده است و کاتبان هر دو کتاب را به‌صورت یک کتاب درآورده‌اند، و بعد کسانی کوشیدند که این دو را تفکیک کنند؛ ولی این کار، آسان نیست...<ref>ر.ک: مقدمه محقق، ص9- 13</ref> [[طریفی، محمد نبیل|محمد نبیل طریفی]]، از [[فخرالدین قباوة]] نقل کرده است که: ... انتخاب و اختیارهای مفضل و اصمعی با هم تداخل دارد و راه تفکیک، روشن نیست و شاید در مواردی بتوان تشخیص داد؛ ولی باید افزود که برخی از این قصائد را هر دو برگزیده‌اند پس قاطعانه نظر دادن، دشوار است<ref> همان، ص9- 10</ref>
[[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] از شاعرهای گوناگونی که پسندیده، اشعار این کتاب را نقل و اسامی آنان را نیز ذکر کرده است<ref> مثلاً ر.ک: متن کتاب، ص19 و 46 و 84</ref>
[[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] از شاعرهای گوناگونی که پسندیده، اشعار این کتاب را نقل و اسامی آنان را نیز ذکر کرده است<ref> مثلاً ر.ک: متن کتاب، ص19 و 46 و 84</ref>
* محقق کتاب نیز اصمعی و آثارش و کتاب حاضر را با دقت معرفی کرده است<ref>مقدمه محقق، ص7- 13</ref> و افزون بر آن، در پاورقی‌ها برای هر قصیده توضیحات ذیل را نیز افزوده‌اند:
* محقق کتاب نیز [[اصمعی، عبدالملک بن قریب|اصمعی]] و آثارش و کتاب حاضر را با دقت معرفی کرده است<ref>مقدمه محقق، ص7- 13</ref> و افزون بر آن، در پاورقی‌ها برای هر قصیده توضیحات ذیل را نیز افزوده‌اند:
# شرح‌حال کوتاه قصیده‌سرا؛
# شرح‌حال کوتاه قصیده‌سرا؛
# توضیح واژگان و عبارات در صورت لزوم؛
# توضیح واژگان و عبارات در صورت لزوم؛