پرش به محتوا

بر الوالدین: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحه‌ای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات کتاب | تصویر =NUR126385J1.jpg | عنوان = بر الوالدین | عنوان‌های دیگر = | پدیدآورندگان | پدیدآوران = بخاری، محمد بن اسماعیل (نويسنده) شرقاوی، عبدالعاطی محیی (محقق) |زبان | زبان = عربی | کد کنگره = | موضوع = |ناشر | ناشر = مکتبة الاما...» ایجاد کرد)
 
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۵: خط ۲۵:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''برّ الوالدین'''، از آثار محدث‌ مشهور قرن سوم قمری، [[محمد بن اسماعيل بخاری]] (199-256ق)، فضیلت نیکی به پدر و مادر و اهمیت آن را با ذکر روایات متعدد بیان می‌کند و از «عقوق» آنان پرهیز می‌دهد. برخی از روایات این کتاب در موضوعات دیگر مانند فتنه است. پژوهشگر معاصر، [[عبدالعاطی محیی شرقاوی (ابویعقوب ازهری)]] این اثر را تصحیح کرده و برایش مقدمه نوشته و حاشیه‌هایی بر آن افزوده است.
'''برّ الوالدین'''، از آثار محدث‌ مشهور قرن سوم قمری، [[بخاری، محمد بن اسماعیل|محمد بن اسماعيل بخاری]] (199-256ق)، فضیلت نیکی به پدر و مادر و اهمیت آن را با ذکر روایات متعدد بیان می‌کند و از «عقوق» آنان پرهیز می‌دهد. برخی از روایات این کتاب در موضوعات دیگر مانند فتنه است. پژوهشگر معاصر، [[عبدالعاطی محیی شرقاوی (ابویعقوب ازهری)]] این اثر را تصحیح کرده و برایش مقدمه نوشته و حاشیه‌هایی بر آن افزوده است.
==هدف و روش==
==هدف و روش==
* این کتاب، از آثار [[بخاری]] است؛ ولی تألیف به معنای نگارش او نیست و تعبیر «تألیف» در ابتدای کتاب تسامح است و یا معنای لغوی مراد است. پدیدآور مقدمه‌ای ندارد و هیچ توضیحی درباره هدف و ویژگی‌های این اثر در دست نیست؛ جز اینکه ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز مهلبی از ابوبکر محمد بن احمد بن دلویه دقاق و او این روایات را از بخاری نقل کرده است<ref>همان، ص33</ref>
* این کتاب، از آثار [[بخاری، محمد بن اسماعیل|بخاری]] است؛ ولی تألیف به معنای نگارش او نیست و تعبیر «تألیف» در ابتدای کتاب تسامح است و یا معنای لغوی مراد است. پدیدآور مقدمه‌ای ندارد و هیچ توضیحی درباره هدف و ویژگی‌های این اثر در دست نیست؛ جز اینکه ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز مهلبی از ابوبکر محمد بن احمد بن دلویه دقاق و او این روایات را از [[بخاری، محمد بن اسماعیل|بخاری]] نقل کرده است<ref>همان، ص33</ref>


==ساختار و محتوا==
==ساختار و محتوا==
این اثر، هیچ تقسیم‌بندی خاصی ندارد. در این کتاب، تعداد 76 روایت بدون هیچ شرح و توضیحی آمده است. برخی از روایات، نیز درباره نیکی به والدین نیست؛ بلکه درباره صله رحم یا قطع رحم یا در خصوص زنان و... است؛ مثلا آخرین روایت این است: قال النبي(ص): «ما ترکت بعدی فتنة أضرّ علی الرجال من النساء»<ref> ر.ک: همان، ص87</ref>
این اثر، هیچ تقسیم‌بندی خاصی ندارد. در این کتاب، تعداد 76 روایت بدون هیچ شرح و توضیحی آمده است. برخی از روایات، نیز درباره نیکی به والدین نیست؛ بلکه درباره صله رحم یا قطع رحم یا در خصوص زنان و... است؛ مثلا آخرین روایت این است: قال النبي(ص): «ما ترکت بعدی فتنة أضرّ علی الرجال من النساء»<ref> ر.ک: همان، ص87</ref>
معنای این روایت نیازمند توضیح و تحلیل بر اساس آیات و روایات دیگر است؛ ولی نویسنده، روایت را فقط نقل کرده است.
معنای این روایت نیازمند توضیح و تحلیل بر اساس آیات و روایات دیگر است؛ ولی نویسنده، روایت را فقط نقل کرده است.
==نمونه مباحث==
==نمونه مباحث==
* ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز مهلبی از ابوبکر محمد بن احمد بن دلویه دقاق در سال 328ق نقل کرده است که ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بخاری جعفی گفت: ابوالولید هشام بن عبدالملک از شعبه از ولید بن عیزار نقل کرده است: شنیدم ابوعمرو شیبانی می‌گوید: صاحب این خانه -و با دستش به خانه عبدالله بن مسعود اشاره کرد- گفت: از پیامبر(ص) پرسیدم کدام عمل در نزد خدای متعال محبوبتر است؟ آنحضرت فرمود: نماز در وقتش، گفتم: بعدش چه؟ فرمود: نیکی به پدر و مادر گفتم: بعدش چه؟ فرمود: جهاد در راه خدا. اینها را پیامبر(ص) گفت و اگر از او زیادتر می‌خواستم، می‌افزود<ref>همان، ص35</ref>
* ابویعلی حمزة بن عبدالعزیز مهلبی از ابوبکر محمد بن احمد بن دلویه دقاق در سال 328ق نقل کرده است که [[بخاری، محمد بن اسماعیل|ابوعبدالله محمد بن اسماعیل بخاری جعفی]] گفت: ابوالولید هشام بن عبدالملک از شعبه از ولید بن عیزار نقل کرده است: شنیدم ابوعمرو شیبانی می‌گوید: صاحب این خانه -و با دستش به خانه عبدالله بن مسعود اشاره کرد- گفت: از پیامبر(ص) پرسیدم کدام عمل در نزد خدای متعال محبوبتر است؟ آنحضرت فرمود: نماز در وقتش، گفتم: بعدش چه؟ فرمود: نیکی به پدر و مادر گفتم: بعدش چه؟ فرمود: جهاد در راه خدا. اینها را پیامبر(ص) گفت و اگر از او زیادتر می‌خواستم، می‌افزود<ref>همان، ص35</ref>
* ابونعیم از سفیان از عطاء بن سائب از پدرش از عبدالله بن عمرو نقل کرده است: مردی به نزد پیامبر(ص) آمد و با او بیعت کرد که به همراه او هجرت کند و والدینش را که گریه می‌کردند، رها کرد. پیامبر(ص) فرمود: به سوی آنها برگرد و همان‌طور که آنان را گریاندی، بخندان<ref>همان، ص43 </ref>
* ابونعیم از سفیان از عطاء بن سائب از پدرش از عبدالله بن عمرو نقل کرده است: مردی به نزد پیامبر(ص) آمد و با او بیعت کرد که به همراه او هجرت کند و والدینش را که گریه می‌کردند، رها کرد. پیامبر(ص) فرمود: به سوی آنها برگرد و همان‌طور که آنان را گریاندی، بخندان<ref>همان، ص43 </ref>
* عبدالله بن صالح با دو طریق از ابن عباس روایت کرده است که پیامبر فرمود: «اذا نظر الوالد إلی الولد فسرّه کان للولد عتقُ نسمةٍ.» <ref>همان، ص52</ref> یعنی: اگر پدری به فرزندش نگاه کند و آن فرزند او را شاد کند، ثواب آزاد کردن یک برده برای فرزند خواهد بود.
* عبدالله بن صالح با دو طریق از ابن عباس روایت کرده است که پیامبر فرمود: «اذا نظر الوالد إلی الولد فسرّه کان للولد عتقُ نسمةٍ.» <ref>همان، ص52</ref> یعنی: اگر پدری به فرزندش نگاه کند و آن فرزند او را شاد کند، ثواب آزاد کردن یک برده برای فرزند خواهد بود.