۴۲۵٬۲۲۵
ویرایش
گلپایگانی، سید محمدرضا: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که Mazizi@noornet.net انجام داده بود واگرد...
جز (جایگزینی متن - 'آيت الله ' به 'آیت‌الله ') |
جز (ویرایش Hbaghizadeh@noornet.net (بحث) به آخرین تغییری که Mazizi@noornet.net انجام داده بود واگرد...) |
||
| خط ۲۳: | خط ۲۳: | ||
|- | |- | ||
|اساتید | |اساتید | ||
|data-type='authorTeachers'|حاج سيد حسن موسوى برادر بزرگ | |data-type='authorTeachers'|حاج سيد حسن موسوى برادر بزرگ آيت الله العظمى آقاى خوانسارى، حاج شيخ محمد باقر گلپايگانى (دايى بزرگوار آيت الله صافى و شوهر خواهر آيت الله گلپايگانى)، آیت الله نائینی، | ||
|- | |- | ||
|برخی آثار | |برخی آثار | ||
| خط ۴۵: | خط ۴۵: | ||
حضرت آیت‌الله | حضرت آیت‌الله گلپایگانى در زادگاه خویش (گلپایگان) پس از خواندن مقدمات به تحصیل علوم دینى پرداخت و در این میان از اساتید خود به‌ویژه دو استاد بزرگش بهره بیشترى برد: | ||
# حاج سید حسن موسوى، برادر بزرگ | # حاج سید حسن موسوى، برادر بزرگ آیت‌الله‌العظمى آقاى خوانسارى؛ | ||
# حاج شیخ محمدباقر گلپایگانى (دایى بزرگوار آیت‌الله | # حاج شیخ محمدباقر گلپایگانى (دایى بزرگوار آیت‌الله صافى و شوهر خواهر آیت‌الله گلپایگانى). | ||
==هجرت به اراک== | ==هجرت به اراک== | ||
شرایط تحصیلى آیت‌الله | شرایط تحصیلى آیت‌الله گلپایگانى به مرحله‌اى رسید که ناگزیر گشت از زادگاه خویش به مرکز علمى بزرگ‌تری هجرت نماید و در آنجا تحصیل کند. در آن ایام مرحوم آیت‌الله‌العظمى حایرى یزدى حوزه‌اى را در اراک از سال 1332ق، تأسیس کرده و آوازه آن در منطقه پیچیده بود. از این جهت آیت‌الله گلپایگانى در سال 1336ق، در 20 سالگى وارد حوزه اراک گردید و علاوه بر استفاده از محضر درس مرحوم ملا محمدتقى گوگدى از دروس آیت‌الله حایرى بهره گرفته و تا سال 1340ق، در آن شهر اقامت گزید. | ||
==هجرت به قم== | ==هجرت به قم== | ||
در سال 1340ق، برابر با فروردین‌ماه 1301ش، آیت‌الله | در سال 1340ق، برابر با فروردین‌ماه 1301ش، آیت‌الله حایرى به جهت زیارت آرامگاه دخت گرامى موسى بن جعفر(ع) به قم مشرف شدند. علما و بزرگان قم از ایشان درخواست کردند که در قم اقامت گزیده و حوزه را به اینجا منتقل سازد. آیت‌الله حایرى بنا گذاشت که در این مورد استخاره‌اى کند. وقتى قرآن را گشود، این آیه آمد: ''' «و ائتونی بأهلکم أجمعین» ''' (یوسف: 93). | ||
آیه مزبور حامل پیام یوسف به پدر و مادر است که همگى از کنعان به‌سوى مصر حرکت کنید. مرحوم حایرى با دیدن این آیه تصمیم بر اقامت گرفت و به‌تدریج فضلا و طلاب از اراک به شهر مقدس قم مهاجرت کردند. آیت‌الله | آیه مزبور حامل پیام یوسف به پدر و مادر است که همگى از کنعان به‌سوى مصر حرکت کنید. مرحوم حایرى با دیدن این آیه تصمیم بر اقامت گرفت و به‌تدریج فضلا و طلاب از اراک به شهر مقدس قم مهاجرت کردند. آیت‌الله گلپایگانى نیز پس از چهار ماه بنا به دعوت مؤسس حوزه علمیه قم وارد این شهر شده و تا پایان عمر، یعنى قریب 74 سال در این شهر مقدس باقى ماند. | ||
==اساتید== | ==اساتید== | ||
| خط ۶۷: | خط ۶۷: | ||
# آیت الله حایرى مؤسّس حوزه؛ | # آیت الله حایرى مؤسّس حوزه؛ | ||
# آیت الله بروجردى؛ | # آیت الله بروجردى؛ | ||
# آیت‌الله | # آیت‌الله نائینى؛ | ||
# آیت‌الله | # آیت‌الله اصفهانى. | ||
==مرجعیت== | ==مرجعیت== | ||
در جلسه‌اى که پس از درگذشت آیت‌الله | در جلسه‌اى که پس از درگذشت آیت‌الله بروجردى در بیت ایشان تشکیل گردید، آیت‌الله گلپایگانى نیز شرکت داشت و قرار شد زعامت حوزه را با همکارى سایر بزرگان مشترکا برعهده گیرند. | ||
==آثار و خدمات== | ==آثار و خدمات== | ||
حضرت آیت‌الله | حضرت آیت‌الله گلپایگانى در مدت زعامت خود کارهاى ارزشمند فراوانى را انجام داده است. از جمله آثار و خدمات اجتماعى ایشان مى‌توان به این موارد اشاره کرد: | ||
# تأسیس بیمارستان گلپایگانى؛ | # تأسیس بیمارستان گلپایگانى؛ | ||
| خط ۸۸: | خط ۸۸: | ||
آیت‌الله | آیت‌الله گلپایگانى در زندگى خود بسیار منظم بوده و از تمام لحظات عمر خویش بهره مى‌بردند. | ||
ایشان همواره قبل از طلوع فجر از خواب بیدار مى‌شدند و نماز شب مى‌خواندند و پس از نماز صبح تا طلوع آفتاب، آیات مبارک قرآن را تلاوت مى‌نمودند. سپس مقدار کمى استراحت کرده و پس از صرف صبحانه تا نزدیک ظهر به تدریس علوم اهل‌بیت(ع) و پاسخ به استفتائات و ملاقات با مردم مى‌پرداختند. | ایشان همواره قبل از طلوع فجر از خواب بیدار مى‌شدند و نماز شب مى‌خواندند و پس از نماز صبح تا طلوع آفتاب، آیات مبارک قرآن را تلاوت مى‌نمودند. سپس مقدار کمى استراحت کرده و پس از صرف صبحانه تا نزدیک ظهر به تدریس علوم اهل‌بیت(ع) و پاسخ به استفتائات و ملاقات با مردم مى‌پرداختند. | ||
| خط ۱۱۱: | خط ۱۱۱: | ||
حضرت آیت‌الله | حضرت آیت‌الله گلپایگانى با رهبر کبیر انقلاب امام خمینى - قدس‌سره - از دیرباز ارتباطى صمیمى و بسیار نزدیک داشتند. سابقه این روابط به هفتاد سال پیش و محفل درس استاد بزرگوارشان مرحوم آیت‌الله حایرى مى‌رسد. در آنجا بود که این دو بزرگوار با یکدیگر آشنا شده و این آشنایى به صمیمیت و یک‌رنگى مبدل شده و پس از هجرت مرحوم حایرى به قم در 1340ق، ادامه یافت. | ||
در زمان آیت‌الله | در زمان آیت‌الله بروجردى هر دو با هم و در کنار هم به شور و مشورت در امور حوزه و رایزنى در امور مهم پرداختند. با وفات مرحوم آقاى بروجردى و شروع توطئه‌هاى گوناگون رژیم ستم‌شاهى براى محو مظاهر اسلامى، این دو بزرگوار در کنار هم براى ستیز با این برنامه ننگین به‌پا خاستند و جلسات مشورتى بسیار تشکیل دادند. | ||
پس از تبعید امام خمینى به ترکیه، تلگرامى براى ایشان مخابره کردند و مراتب نگرانى خویش را اعلام نمودند. متن این تلگرام چنین بود: | پس از تبعید امام خمینى به ترکیه، تلگرامى براى ایشان مخابره کردند و مراتب نگرانى خویش را اعلام نمودند. متن این تلگرام چنین بود: | ||
| خط ۱۲۶: | خط ۱۲۶: | ||
این خورشید فقاهت سرانجام پس از 32 سال مرجعیت و نزدیک به 70 سال تدریس در حوزه علمیه و بعد از 98 سال زندگى پربار و بابرکت در عصر پنج‌شنبه 24 جمادى‌الثانى 1414ق، برابر با 18 آذرماه 1372ش، در بیمارستان شهید رجایى تهران دعوت حق را لبیک گفته و چهره در نقاب خاک کشید و جهانى را به سوگ خود نشانید. | این خورشید فقاهت سرانجام پس از 32 سال مرجعیت و نزدیک به 70 سال تدریس در حوزه علمیه و بعد از 98 سال زندگى پربار و بابرکت در عصر پنج‌شنبه 24 جمادى‌الثانى 1414ق، برابر با 18 آذرماه 1372ش، در بیمارستان شهید رجایى تهران دعوت حق را لبیک گفته و چهره در نقاب خاک کشید و جهانى را به سوگ خود نشانید. | ||
فرداى آن روز پیکر پاک آن اسطوره علم و تقوا در میان اندوه فراوان امت مسلمان در تهران و قم تشییع گردید و بعد از اجراى نماز توسط آیت‌الله | فرداى آن روز پیکر پاک آن اسطوره علم و تقوا در میان اندوه فراوان امت مسلمان در تهران و قم تشییع گردید و بعد از اجراى نماز توسط آیت‌الله صافى در جوار حرم مقدس حضرت معصومه(س) به خاک سپرده شد. | ||
==وصیت‌نامه== | ==وصیت‌نامه== | ||
حضرت آیت‌الله | حضرت آیت‌الله گلپایگانى در بخشى از وصیت‌نامه خود مى‌فرماید: | ||
«در مورد حوزه‌هاى علمیه به حضرات آیات و اساتید محترم و طلاب عزیز تذکرا عرض مى‌نمایم، عظمتى که هم‌اکنون براى حوزه‌هاى علمیه به‌ویژه درخشش چشمگیر جهانى حوزه علمیه قم پس از انقلاب اسلامى ایران حاصل شده و موفقیت‌هایى به دست آمده است که از شرق و غرب، دست نیاز به این مرکز شیعه دراز شده است، نتیجه ارشادات و تبلیغات و زحمات و فداکاری‌ها و تحمل صدمات و مشقات علماى سلف و فقهاى بزرگوارى است که به دست شما سپرده شده است». | «در مورد حوزه‌هاى علمیه به حضرات آیات و اساتید محترم و طلاب عزیز تذکرا عرض مى‌نمایم، عظمتى که هم‌اکنون براى حوزه‌هاى علمیه به‌ویژه درخشش چشمگیر جهانى حوزه علمیه قم پس از انقلاب اسلامى ایران حاصل شده و موفقیت‌هایى به دست آمده است که از شرق و غرب، دست نیاز به این مرکز شیعه دراز شده است، نتیجه ارشادات و تبلیغات و زحمات و فداکاری‌ها و تحمل صدمات و مشقات علماى سلف و فقهاى بزرگوارى است که به دست شما سپرده شده است». | ||
| خط ۱۳۷: | خط ۱۳۷: | ||
«حفظ اصل جمهورى اسلامى را لازم مى‌دانم و بر مسئولین محترم است که از خط مستقیم اسلام منحرف نشوند و سعى کنند روز به روز نظام با اسلام تطبیق بیشتر پیدا کند و دور از هر اختلاف، با اتحاد از این عطیه الهى پاسدارى نمایند و خیر و صلاح و رسیدگى به حال مستمندان را وجهه همت قرار دهند و بر مردم است که در حفظ دستاوردهاى انقلاب اسلامى کوتاهى نکنند و سعى و کوشش خود را در پشتیبانى حاکمیت اهداف قرآن مجید و اعلاى کلمه اسلامى به کار گیرند و رضاى حضرت بقيةالله روحي و أرواح العالمين له الفداء را در اعمال و کردار خود منظور دارند». | «حفظ اصل جمهورى اسلامى را لازم مى‌دانم و بر مسئولین محترم است که از خط مستقیم اسلام منحرف نشوند و سعى کنند روز به روز نظام با اسلام تطبیق بیشتر پیدا کند و دور از هر اختلاف، با اتحاد از این عطیه الهى پاسدارى نمایند و خیر و صلاح و رسیدگى به حال مستمندان را وجهه همت قرار دهند و بر مردم است که در حفظ دستاوردهاى انقلاب اسلامى کوتاهى نکنند و سعى و کوشش خود را در پشتیبانى حاکمیت اهداف قرآن مجید و اعلاى کلمه اسلامى به کار گیرند و رضاى حضرت بقيةالله روحي و أرواح العالمين له الفداء را در اعمال و کردار خود منظور دارند». | ||
==پیام تسلیت رهبر معظم انقلاب حضرت آیت‌الله خامنه‌اى== | |||
بسم الله الرحمن الرحیم | |||
إنا لله و إنا إلیه راجعون | إنا لله و إنا إلیه راجعون | ||
با تأسف و اندوه فراوان، خبر مصیبت‌بار فقدانى بزرگ و جبران‌ناپذیر را دریافت کردم. عالم بزرگ، فقیه نام‌آور، مرجع تقلید عظیم‌الشأن، عبد صالح و تقى نقى زکى، | با تأسف و اندوه فراوان، خبر مصیبت‌بار فقدانى بزرگ و جبران‌ناپذیر را دریافت کردم. عالم بزرگ، فقیه نام‌آور، مرجع تقلید عظیم‌الشأن، عبد صالح و تقى نقى زکى، آیت‌الله‌العظمى آقاى حاج سید محمدرضا گلپایگانى - قدس الله نفسه و أعلى الله مقامه - دار فانى را وداع کردند و پس از عمرى مشحون از حسنات با نامه عملى سرشار از خیرات و مبرات، دعوت معبود را لبیک گفته، به پیشگاه محاسبه الهى شتافتند. | ||
این‌جانب با قلبى متألم و با تضرع و ابتهال از حضرت حق جلت عظمته مسئلت مى‌کنم که این میهمان نیکوکار و مطیع را با «سلامٌ قولاً من ربّ رحیم» استقبال و ضیافت فرموده، به مرتبه والاى لقاء الله نایل فرماید و بهترین پاداش صالحان را به وى ارزانى دارد. این شخصیت والاى علمى کهن‌سال در میان مراجع عظام تقلید، یکى از موفق‌ترین و سعادتمندترین‌ها بودند. | این‌جانب با قلبى متألم و با تضرع و ابتهال از حضرت حق جلت عظمته مسئلت مى‌کنم که این میهمان نیکوکار و مطیع را با «سلامٌ قولاً من ربّ رحیم» استقبال و ضیافت فرموده، به مرتبه والاى لقاء الله نایل فرماید و بهترین پاداش صالحان را به وى ارزانى دارد. این شخصیت والاى علمى کهن‌سال در میان مراجع عظام تقلید، یکى از موفق‌ترین و سعادتمندترین‌ها بودند. | ||
| خط ۱۵۶: | خط ۱۵۴: | ||
این‌جانب مصیبت این فقدان تأسف‌بار را به پیشگاه حضرت بقيةالله الأعظم أرواحنا فداه و به علماى عظام و مراجع تقلید و حوزه‌هاى علمیه و به عموم شیعیان و علاقه‌مندان و مقلدان ایشان و به‌خصوص به بیت شریف و منیع و آقازادگان محترم ایشان تسلیت مى‌گویم و در این شب جمعه رحمت، لطف و تفضل و غفران الهى را براى ایشان مسئلت مى‌نمایم. | این‌جانب مصیبت این فقدان تأسف‌بار را به پیشگاه حضرت بقيةالله الأعظم أرواحنا فداه و به علماى عظام و مراجع تقلید و حوزه‌هاى علمیه و به عموم شیعیان و علاقه‌مندان و مقلدان ایشان و به‌خصوص به بیت شریف و منیع و آقازادگان محترم ایشان تسلیت مى‌گویم و در این شب جمعه رحمت، لطف و تفضل و غفران الهى را براى ایشان مسئلت مى‌نمایم. | ||
سید على خامنه‌اى | |||
24 جمادى‌الثانى 1414 برابر با 18 آذرماه 1372. | 24 جمادى‌الثانى 1414 برابر با 18 آذرماه 1372. | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
# «نامداران راحل، زندگی‌نامه چهل تن از مشاهیر شیعه»، کریم جوانشیر، انتشارات سالار (عضو شرکت تعاونی ناشران و نویسندگان استان آذربایجان شرقی)، ص401-416، اسفندماه 1375. | # «نامداران راحل، زندگی‌نامه چهل تن از مشاهیر شیعه»، کریم جوانشیر، انتشارات سالار (عضو شرکت تعاونی ناشران و نویسندگان استان آذربایجان شرقی)، ص401-416، اسفندماه 1375. | ||
# «گلشن ابرار»، جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم(ع)وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، ج2، ص945، نشر معروف، قم، 1379. | # «گلشن ابرار»، جمعی از پژوهشگران حوزه علمیه قم زیر نظر پژوهشکده باقرالعلوم(ع)وابسته به سازمان تبلیغات اسلامی، ج2، ص945، نشر معروف، قم، 1379. | ||
# «زندگی‌نامه | # «زندگی‌نامه آیت‌الله‌العظمی سید محمدرضا گلپایگانی به روایت اسناد»، محمدمهدی امامی، تهران، مرکز اسناد انقلاب اسلامی، 1382. | ||
| خط ۲۲۷: | خط ۲۰۸: | ||
[[مناسک الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | [[مناسک الحج]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
[[سئوال و جواب پيرامون مسائل حج: مطابق با فتاوي حضرت | [[سئوال و جواب پيرامون مسائل حج: مطابق با فتاوي حضرت آية الله العظمي آقاي حاج سيد محمد رضا گلپايگاني]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
[[حضرت | [[حضرت آيت الله العظمي حاج سيد محمد رضا گلپايگاني]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
[[مجمع المسائل (گلپايگاني)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | [[مجمع المسائل (گلپايگاني)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
| خط ۲۴۱: | خط ۲۲۲: | ||
[[احکام بانوان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | [[احکام بانوان]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
[[بيانات مرجع عاليقدر حضرت | [[بيانات مرجع عاليقدر حضرت آيت الله العظمي گلپايگاني مدظله العالي خطاب به طلاب محترم حوزه علميه قم در مسجد اعظم قم]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
[[نعمت ولایت اهل بیت علیهم السلام: پیام... حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی به کنگره غدیر سال 1410هـ.ق لندن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | [[نعمت ولایت اهل بیت علیهم السلام: پیام... حضرت آیت الله العظمی گلپایگانی به کنگره غدیر سال 1410هـ.ق لندن]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
| خط ۲۵۱: | خط ۲۳۲: | ||
[[الکلام في قاعدتي التجاوز و الفراغ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محاضر | [[الکلام في قاعدتي التجاوز و الفراغ]] / نوع اثر: کتاب / نقش: محاضر | ||
[[متن وصيتنامه فقيه اهل بيت | [[متن وصيتنامه فقيه اهل بيت آيت الله العظمي حاج سيد محمد رضا گلپايگاني]] / نوع اثر: جزوه / نقش: نويسنده | ||
[[التعلیقات علی العروة الوثقی (گلپایگانی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | [[التعلیقات علی العروة الوثقی (گلپایگانی)]] / نوع اثر: کتاب / نقش: نويسنده | ||
[[رده:زندگی‌نامه]] | [[رده:زندگی‌نامه]] | ||