پرش به محتوا

اختر هوگلی، قاضی محمدصادق خان: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
 
(۷ نسخهٔ میانی ویرایش شده توسط ۲ کاربر نشان داده نشد)
خط ۱۴: خط ۱۴:
| کشور تولد =هند؛
| کشور تولد =هند؛
| محل زندگی = هند؛
| محل زندگی = هند؛
| رحلت = 1275ق‌؛
| رحلت =1275ق‌؛
| شهادت =  
| شهادت =  
| مدفن = لكهنو (محل وفات)؛
| مدفن = لكهنو (محل وفات)؛
| طول عمر = 74؛  
| طول عمر = 74؛  
| نام همسر =  
| نام همسر =  
| فرزندان =  
| فرزندان =  
| خویشاوندان =  
| خویشاوندان =  
| دین = اسلام؛
| دین = اسلام؛
| مذهب =‌  
| مذهب =‌  
| پیشه = نويسنده، شاعر فارسى‌ و اردو؛
| پیشه = نويسنده، شاعر فارسى‌ و اردو؛
| منصب = منشى‌، تحصيلدار؛
| منصب = منشى‌، تحصيلدار؛
| پس از =  
| پس از =  
| پیش از =  
| پیش از =  
خط ۳۳: خط ۳۰:
| مشایخ =  
| مشایخ =  
‌| معاصرین = غازی‌الدين ‌حيدرشاه‌اوده، قمرالدين‌ احمد؛
‌| معاصرین = غازی‌الدين ‌حيدرشاه‌اوده، قمرالدين‌ احمد؛
  ‌ | شاگردان =  
  ‌| شاگردان =  
| اجازه اجتهاد از =  
| اجازه اجتهاد از =  
| درجه علمی = نويسنده، شاعر فارسى‌ و اردو؛
| درجه علمی = نويسنده، شاعر فارسى‌ و اردو؛
خط ۴۵: خط ۴۲:
| کد مؤلف = AUTHORCODE102729AUTHORCODE
| کد مؤلف = AUTHORCODE102729AUTHORCODE
}}
}}
''' اَخْتَر، محمد صادق‌خان‌ ''' (1201- 1275ق‌/1787- 1859م‌)، فرزند قاضى‌ محمد لعل‌، نويسنده‌ و شاعر فارسى‌ و اردو زبان‌ شبه‌ قاره هند.
'''قاضی محمدصادق خان  اَخْتَر هوگلی''' (1201- 1275ق‌/1787- 1859م‌)، فرزند قاضى‌ محمد لعل‌، نويسنده‌ و شاعر فارسى‌ و اردو زبان‌ شبه‌ قاره هند.


==نسب==
==نسب==
خط ۶۱: خط ۵۸:
==مناصب==
==مناصب==


سپس‌ از هوگلى‌ به‌ لكهنو رفت‌ و در آنجا منشى‌ عامل‌ انگليسى‌ لكهنو شد ، اما پس‌ از چندی به‌ هوگلى‌ بازگشت‌. در 1235ق‌ غازی‌الدين ‌حيدرشاه‌اوده ‌(حك 1229-1243ق‌) به ‌فكر تأسيس‌ چاپخانه‌ای با حروف‌ سربى‌ در لكهنو افتاد و شماری از دانشمندان‌ و ماهران‌ فن‌ را به‌ لكهنو دعوت‌ كرد كه‌ اختر نيز از آن‌ جمله‌ بود.
سپس‌ از هوگلى‌ به‌ لكهنو رفت‌ و در آنجا منشى‌ عامل‌ انگليسى‌ لكهنو شد، اما پس‌ از چندی به‌ هوگلى‌ بازگشت‌. در 1235ق‌ غازی‌الدين ‌حيدرشاه‌اوده ‌(حك 1229-1243ق‌) به ‌فكر تأسيس‌ چاپخانه‌ای با حروف‌ سربى‌ در لكهنو افتاد و شماری از دانشمندان‌ و ماهران‌ فن‌ را به‌ لكهنو دعوت‌ كرد كه‌ اختر نيز از آن‌ جمله‌ بود.


وی در دربار غازی‌الدين‌ حيدر، لقب‌ ملك‌ الشعرايى‌ يافت‌ و به‌ تأليف‌ و تصنيف‌ مأمور شد.
وی در دربار غازی‌الدين‌ حيدر، لقب‌ ملك‌ الشعرايى‌ يافت‌ و به‌ تأليف‌ و تصنيف‌ مأمور شد.
خط ۸۳: خط ۸۰:
وی از معاصران‌ خود گله‌ داشت‌ كه‌ قدر او را نمى‌شناختند.
وی از معاصران‌ خود گله‌ داشت‌ كه‌ قدر او را نمى‌شناختند.


اسدالله‌ خان‌ غالب‌ دهلوی كلام‌ فارسى‌ اختر را ناقص‌ و مغاير با معيارها و اسلوب‌های شعر قديم‌ دانسته‌ است‌. به‌ قول‌ او شيوه كلام‌ اختر فارسى‌ نيست‌، بلكه‌ هندی است‌. ممكن‌ است‌ بدگويى‌ غالب‌ از آن‌ روی بوده‌ باشد كه‌ اختر از شاگردان‌ قتيل‌ بوده‌، و غالب‌ با قتيل‌ مناقشات‌ ادبى‌ و شعری داشته‌ است‌. با وجود اين‌ اختر به‌ بلندی مقام‌ غالب‌ در شعر و سخن‌ معترف‌ بوده‌  و در آفتاب‌ عالمتاب‌ ازو به‌ نيكى‌ ياد كرده‌ است‌.
اسدالله‌ خان‌ غالب‌ دهلوی كلام‌ فارسى‌ اختر را ناقص‌ و مغاير با معيارها و اسلوب‌های شعر قديم‌ دانسته‌ است‌. به‌ قول‌ او شيوه كلام‌ اختر فارسى‌ نيست‌، بلكه‌ هندی است‌. ممكن‌ است‌ بدگويى‌ غالب‌ از آن‌ روی بوده‌ باشد كه‌ اختر از شاگردان‌ قتيل‌ بوده‌، و غالب‌ با قتيل‌ مناقشات‌ ادبى‌ و شعری داشته‌ است‌. با وجود اين‌ اختر به‌ بلندی مقام‌ غالب‌ در شعر و سخن‌ معترف‌ بوده‌و در آفتاب‌ عالمتاب‌ ازو به‌ نيكى‌ ياد كرده‌ است‌.


==آثار==
==آثار==
خط ۹۰: خط ۸۷:
1.آفتاب‌ عالمتاب‌،
1.آفتاب‌ عالمتاب‌،


تذكره 264 ،4شاعر فارسى‌ گوی است‌ كه‌ از لحاظ شمار تراجم‌ شعرا يكى‌ از پر حجم‌ترين‌ تذكره‌هاست‌.
تذكره 264،4شاعر فارسى‌ گوی است‌ كه‌ از لحاظ شمار تراجم‌ شعرا يكى‌ از پر حجم‌ترين‌ تذكره‌هاست‌.


اختر در 1238ق‌ تأليف‌ آن‌ را آغاز كرده‌، و در رمضان‌ 1269 به‌ پايان‌ رسانيده‌ است‌، و به‌ قول‌ صبا تا آن‌ زمان‌ «به‌ اين‌ جامعيت‌ و نظافت‌ و بلاغت‌ كتابى‌ در اين‌ فن‌ زيب‌ تأليف‌ نيافته‌» بود.
اختر در 1238ق‌ تأليف‌ آن‌ را آغاز كرده‌، و در رمضان‌ 1269 به‌ پايان‌ رسانيده‌ است‌، و به‌ قول‌ صبا تا آن‌ زمان‌ «به‌ اين‌ جامعيت‌ و نظافت‌ و بلاغت‌ كتابى‌ در اين‌ فن‌ زيب‌ تأليف‌ نيافته‌» بود.
خط ۱۶۳: خط ۱۶۰:
==منابع مقاله==
==منابع مقاله==


نوشاهى‌‌، عارف‌، دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ه‌المعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.
نوشاهى‌‌، عارف‌، دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائر‌ةالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377.




خط ۱۷۳: خط ۱۷۰:


[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:زندگی‌نامه]]  
[[رده:مقالات بازبینی نشده2]]
[[رده:مقالات بازبینی شده2 آذر 1402]]
[[رده:فاقد کد پدیدآور]]