ابن‌ مرزوق حفید، ابوعبدالله‌ محمد بن‌ احمد بن‌ محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
جز (جایگزینی متن - '↵↵|' به ' |')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۵۰: خط ۵۰:
اصل‌ ايشان‌ از جنوب‌ افريقيه‌ بود که‌ به‌ تلمسان‌ مهاجرت‌ کردند و در آنجا سکنى‌ گزيدند.
اصل‌ ايشان‌ از جنوب‌ افريقيه‌ بود که‌ به‌ تلمسان‌ مهاجرت‌ کردند و در آنجا سکنى‌ گزيدند.


بيش‌ از 10 نفر از افراد اين‌ خانواده‌ جزو بزرگان‌ علم‌ و ادب‌ و فقه‌ و سياست‌ بودند و بى‌گمان‌ 2 تن‌ از آنان‌: محمد خطيب‌ و محمد حفيد تأثير بسزايى‌ در فرهنگ‌ مغرب‌ اسلامى‌ برجا نهاده‌اند.
بيش‌ از 10 نفر از افراد اين‌ خانواده‌ جزو بزرگان‌ علم‌ و ادب‌ و فقه‌ و سياست‌ بودند و بى‌گمان‌ 2 تن‌ از آنان‌: [[ابن‌ مرزوق، محمد بن‌ احمد|محمد خطيب‌]] و محمد حفيد تأثير بسزايى‌ در فرهنگ‌ مغرب‌ اسلامى‌ برجا نهاده‌اند.


مرزوق‌ که‌ مرازقه‌ بدو منسوبند، در اواخر قرن‌ 5ق‌ در تلمسان‌ اقامت‌ داشت‌ و مردی صالح‌ و ديندار بود.
مرزوق‌ که‌ مرازقه‌ بدو منسوبند، در اواخر قرن‌ 5ق‌ در تلمسان‌ اقامت‌ داشت‌ و مردی صالح‌ و ديندار بود.
خط ۶۷: خط ۶۷:


==تحصیلات، مشایخ==
==تحصیلات، مشایخ==
وی در طى‌ دو سفر حج‌ در سال‌های 790ق‌ و 819ق‌، با گذشتن‌ از شهرهايى‌ چون‌ قسنطينه‌، بجايه‌، تونس‌، اسکندريه‌، قاهره‌، مدينه‌ و مکه‌ نزد مشايخى‌ چون‌ سراج‌الدين‌ ابن‌ ملقن‌، سراج‌الدين‌ بلقينى‌، زين‌الدين‌ عراقى‌، ابن‌ خلدون‌، بهاءالدين‌ دمامينى‌، ابوحيّان‌ نحوی، ابن‌ هشام‌ انصاری، ابن‌ عرفه‌ - که‌ در سفر اول‌ با وی همراه‌ بود - و ديگر بزرگان‌ آن‌ زمان‌ تحصيل‌ علم‌ کرد. جدّ، پدر و عموی وی را نيز مى‌توان‌ از استادان‌ او به‌ شمار آورد.
وی در طى‌ دو سفر حج‌ در سال‌های 790ق‌ و 819ق‌، با گذشتن‌ از شهرهايى‌ چون‌ قسنطينه‌، بجايه‌، تونس‌، اسکندريه‌، قاهره‌، مدينه‌ و مکه‌ نزد مشايخى‌ چون‌ [[ابن ملقن، عمر بن علی|سراج‌الدين‌ ابن‌ ملقن‌،]] [[بلقینی، عمر بن رسلان|سراج‌الدين‌ بلقينى‌]]، [[زين‌الدين‌ عراقى‌]]، [[ابن خلدون، عبدالرحمن بن محمد|ابن‌ خلدون‌]]، بهاءالدين‌ دمامينى‌، [[ابوحیان، محمد بن یوسف|ابوحيّان‌ نحوی]]، [[ابن هشام، عبدالله بن یوسف|ابن‌ هشام‌ انصاری]]، ابن‌ عرفه‌ - که‌ در سفر اول‌ با وی همراه‌ بود - و ديگر بزرگان‌ آن‌ زمان‌ تحصيل‌ علم‌ کرد. جدّ، پدر و عموی وی را نيز مى‌توان‌ از استادان‌ او به‌ شمار آورد.


وی در موسم‌ حج‌ ابن‌ حجر عسقلانى‌ را ملاقات‌ کرد و با او مبادله علمى‌ داشت‌.
وی در موسم‌ حج‌ [[ابن حجر عسقلانی، احمد بن علی|ابن‌ حجر عسقلانى‌]] را ملاقات‌ کرد و با او مبادله علمى‌ داشت‌.


==تصوف==
==تصوف==
حفيد که‌ در تصوف‌ دستى‌ داشته‌ و «احزاب‌» ابوالحسن‌ شاذلى‌ را روايت‌ کرده‌ است‌، از دست‌ پدر و عمويش‌ خرقه‌ پوشيد.  
حفيد که‌ در تصوف‌ دستى‌ داشته‌ و «احزاب‌» [[شاذلی، ابوالحسن|ابوالحسن‌ شاذلى‌]] را روايت‌ کرده‌ است‌، از دست‌ پدر و عمويش‌ خرقه‌ پوشيد.  


==شاگردان==
==شاگردان==
خط ۸۴: خط ۸۴:
او صاحب‌ تأليفاتى‌ متعدد بوده‌ که‌ برخى‌ از آن‌ها به‌ صورت‌ خطى‌ در کتابخانه‌های جهان‌ مضبوط است‌، از آن‌ جمله‌اند:
او صاحب‌ تأليفاتى‌ متعدد بوده‌ که‌ برخى‌ از آن‌ها به‌ صورت‌ خطى‌ در کتابخانه‌های جهان‌ مضبوط است‌، از آن‌ جمله‌اند:


# اظهار صدق‌ الموده فى‌ شرح‌ البرده،که‌ نسخ‌ فراوانى‌ از آن‌ در کتابخانه‌های مختلف‌ وجود دارد. قابل‌ ذکر است‌ که‌ در برخى‌ فهارس‌، اين‌ اثر به‌ جد مؤلف‌ (ابن‌ مرزوق‌ خطيب‌) نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌، اما با توجه‌ به‌ گفته محمد عابد فاسى‌ در معرفى‌ نسخه‌ای از آن‌ که‌ در جامع‌ قرويين‌ فاس‌، به‌ شماره 100 ،1نگهداری مى‌شود، زمان‌ فارغ‌ از تأليف‌ اين‌ اثر به‌ گفته خود مؤلف‌، 810ق‌ بوده‌ که‌ با دوره زندگى‌ خطيب‌ سازگاری ندارد؛
# اظهار صدق‌ الموده فى‌ شرح‌ البرده،که‌ نسخ‌ فراوانى‌ از آن‌ در کتابخانه‌های مختلف‌ وجود دارد. قابل‌ ذکر است‌ که‌ در برخى‌ فهارس‌، اين‌ اثر به‌ جد مؤلف‌ ([[ابن‌ مرزوق، محمد بن‌ احمد|ابن‌ مرزوق‌ خطيب‌]]) نسبت‌ داده‌ شده‌ است‌، اما با توجه‌ به‌ گفته محمد عابد فاسى‌ در معرفى‌ نسخه‌ای از آن‌ که‌ در جامع‌ قرويين‌ فاس‌، به‌ شماره 100 ،1نگهداری مى‌شود، زمان‌ فارغ‌ از تأليف‌ اين‌ اثر به‌ گفته خود مؤلف‌، 810ق‌ بوده‌ که‌ با دوره زندگى‌ خطيب‌ سازگاری ندارد؛
# روضة الاعلام‌ بعلم‌ انواع‌ الحديث‌ السام‌، منظومه‌ای در حديث‌، الهام‌ گرفته‌ شده‌ از الفيه ابن‌ ليون‌ و عراقى‌ که‌ در کتابخانه اسکوريال‌ موجود است‌؛
# روضة الاعلام‌ بعلم‌ انواع‌ الحديث‌ السام‌، منظومه‌ای در حديث‌، الهام‌ گرفته‌ شده‌ از الفيه ابن‌ ليون‌ و عراقى‌ که‌ در کتابخانه اسکوريال‌ موجود است‌؛
# المفاتيح‌ المرزوقيه لحل‌ الاقفال‌ و استخراج‌ خبايا الخزرجيه، که‌ شرحى‌ است‌ بر خزرجيه ابى‌ الجيش‌ و نسخه‌هايى‌ از آن‌ در کتابخانه‌های اسکوريال‌ ، جامع‌ زيتونه تونس‌، ازهريه‌ و دارالکتب‌ مصر؛
# المفاتيح‌ المرزوقيه لحل‌ الاقفال‌ و استخراج‌ خبايا الخزرجيه، که‌ شرحى‌ است‌ بر خزرجيه ابى‌ الجيش‌ و نسخه‌هايى‌ از آن‌ در کتابخانه‌های اسکوريال‌ ، جامع‌ زيتونه تونس‌، ازهريه‌ و دارالکتب‌ مصر؛