۱۱۱٬۴۸۶
ویرایش
ابن غازی، محمد بن احمد: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۴۳: | خط ۴۳: | ||
}} | }} | ||
''' | '''اِبْن‌ِ غازی، ابوعبدالله محمد بن احمد بن محمد بن محمد بن على ابن غازی عثمانى مکناسى''' (858 -9 جمادی‌‌الاول 919ق/1454-13 ژوئيه 1513م)، فقيه مالکى، مورخ، اديب و عالم حساب. | ||
==ولادت== | |||
== | |||
نسبش به بنى عثمان قبيله‌ای از کتامه در مکناسه الزيتون واقع در مغرب اقصى مى‌رسد. | نسبش به بنى عثمان قبيله‌ای از کتامه در مکناسه الزيتون واقع در مغرب اقصى مى‌رسد. | ||
| خط ۵۸: | خط ۵۰: | ||
برخى از جمله بابا تنبکتى تاريخ تولد او را با استناد به فهرست احمد المنجور 841ق/1437م نوشته‌اند، ولى ابن قاضى با اشاره به نوشته الروض الهتون فى اخبار مکناسه الزيتون تأليف خود ابن غازی، تولدش را در 858ق قيد کرده و مى‌افزايد: اين تاريخ با تاريخ مندرج در کتاب فهرست احمد المنجور مطابقت ندارد و گويا وی از آنچه در کتاب الروض الهتون... آمده، آگاهى نداشته است. | برخى از جمله بابا تنبکتى تاريخ تولد او را با استناد به فهرست احمد المنجور 841ق/1437م نوشته‌اند، ولى ابن قاضى با اشاره به نوشته الروض الهتون فى اخبار مکناسه الزيتون تأليف خود ابن غازی، تولدش را در 858ق قيد کرده و مى‌افزايد: اين تاريخ با تاريخ مندرج در کتاب فهرست احمد المنجور مطابقت ندارد و گويا وی از آنچه در کتاب الروض الهتون... آمده، آگاهى نداشته است. | ||
== تحصیلات == | |||
ابن غازی در مکناسه الزيتون ديده به جهان گشود و در همانجا پرورش يافت و به فراگرفتن علم پرداخت. | ابن غازی در مکناسه الزيتون ديده به جهان گشود و در همانجا پرورش يافت و به فراگرفتن علم پرداخت. | ||
=== اساتید === | |||
==اساتید== | در 891ق به فاس سفر کرد و در آنجا با عده‌ای از استادان خود آشنا گرديد و از دانشمندان و فقهايى مانند: نيجى، [[محمد ابن قاسم قوری]] و ابى عبدالله صغير دانش آموخت. از ادريس بن يخلف بوفرحى صنهاجى ريفى که معاصر وی بود نيز استفاده کرد. | ||
در 891ق به فاس سفر کرد و در آنجا با عده‌ای از استادان خود آشنا گرديد و از دانشمندان و فقهايى مانند: نيجى، محمد ابن قاسم قوری و ابى عبدالله صغير دانش آموخت. از ادريس بن يخلف بوفرحى صنهاجى ريفى که معاصر وی بود نيز استفاده کرد. | |||
| خط ۷۵: | خط ۶۶: | ||
او سرآمد دانشوران روزگار خويش بود و عمر خود را در طلب علم و نوشتن و نشر آن گذرانيد. | او سرآمد دانشوران روزگار خويش بود و عمر خود را در طلب علم و نوشتن و نشر آن گذرانيد. | ||
به فن تدريس آشنا بود، مجالس قرائت قرآن و تفسير تشکيل مى‌داد و در ماه رمضان از صحيح بخاری حديث مى‌گفت. بسياری از جويندگان دانش، از مناطق دور، در مجلس درسش حاضر مى‌شدند و از وی دانش مى‌آموختند که از اين ميان مى‌توان على بن محمد شريف | به فن تدريس آشنا بود، مجالس قرائت قرآن و تفسير تشکيل مى‌داد و در ماه رمضان از صحيح بخاری حديث مى‌گفت. بسياری از جويندگان دانش، از مناطق دور، در مجلس درسش حاضر مى‌شدند و از وی دانش مى‌آموختند که از اين ميان مى‌توان [[على بن محمد شريف تلمسانى]]، ابن عباس صغير، احمد دقون، على بن هارون، عبدالواحد ونشريسى، [[عبدالرحمان بن احمد قصری فاسى]]، حسن بن عثمان تاملى جزولى را نام برد. | ||
ابن غازی دارای منطقى قوی، بيانى شيرين و روان، خلقى نيکو و محضری پربار بود، نزد خواص و عوام عزت و احترام داشت و سخنورترين فرد زمان خود بود. | ابن غازی دارای منطقى قوی، بيانى شيرين و روان، خلقى نيکو و محضری پربار بود، نزد خواص و عوام عزت و احترام داشت و سخنورترين فرد زمان خود بود. | ||
| خط ۸۳: | خط ۷۴: | ||
وی برای جهاد و مراقبت و محافظت ثغور اسلامى بارها به مرابطه پرداخت و به همين منظور در اواخر عمر به قصر کتامه [شهری در جزيره الخضراء اندلس] رفت، در آنجا مريض شد و به فاس بازگشت و تا پايان عمر خود در همانجا توطن اختيار کرد. | وی برای جهاد و مراقبت و محافظت ثغور اسلامى بارها به مرابطه پرداخت و به همين منظور در اواخر عمر به قصر کتامه [شهری در جزيره الخضراء اندلس] رفت، در آنجا مريض شد و به فاس بازگشت و تا پايان عمر خود در همانجا توطن اختيار کرد. | ||
==وفات== | |||
ابن غازی تا پايان عمر خود در فاس توطن اختيار کرد و پس از درگذشت در الکغادين‌ِ فاس مقابل قبر استادش [[محمد قوری]] به خاک سپرده شد. | |||
هم اکنون مدفن او در فاس به «باب الحمراء» شهرت دارد. | هم اکنون مدفن او در فاس به «باب الحمراء» شهرت دارد. | ||
يکى از شاگردان وی به نام شقرون بن ابى جمعه وهرنى قصيده‌ای زيبا و طولانى در رثا و سوگ او سروده است. | يکى از شاگردان وی به نام شقرون بن ابى جمعه وهرنى قصيده‌ای زيبا و طولانى در رثا و سوگ او سروده است. | ||
==آثار== | ==آثار== | ||
| خط ۹۶: | خط ۸۶: | ||
اين آثار از ابن غازی به چاپ رسيده است: | اين آثار از ابن غازی به چاپ رسيده است: | ||
1. بُغيه الطلاّب فى شرح منيه الحُسّاب، | 1.بُغيه الطلاّب فى شرح منيه الحُسّاب، که شرح منظومه خود ابن غازی در علم حساب است؛ | ||
2.الروض الهتون فى اخبار مکناسه الزيتون؛ | |||
2. الروض الهتون فى اخبار مکناسه الزيتون؛ | |||
اين کتاب مهم ترين و سودمندترين کتاب ابن غازی است که جزئى از آن توسط هودا به فرانسه ترجمه شده و در «مجله آسيايى» چاپ شده است؛ | اين کتاب مهم ترين و سودمندترين کتاب ابن غازی است که جزئى از آن توسط هودا به فرانسه ترجمه شده و در «مجله آسيايى» چاپ شده است؛ | ||
3. الفهرسه المبارکه، موسوم به التعلّل برسم (رسوم) الاسناد بعد انتقال اهل المنزل و الناد، | 3.الفهرسه المبارکه، موسوم به التعلّل برسم (رسوم) الاسناد بعد انتقال اهل المنزل و الناد، | ||
که در 1399ق/1979م به کوشش محمد زاهى در دارالبيضاء به چاپ رسيده است؛ | که در 1399ق/1979م به کوشش محمد زاهى در دارالبيضاء به چاپ رسيده است؛ | ||
4. کليات فقهيه على مذهب المالکيه يا کليات فى الفقه، | 4.کليات فقهيه على مذهب المالکيه يا کليات فى الفقه، | ||
<ref>ديانت، ابوالحسن، ج4، ص349- 348</ref>. | در فاس چاپ سنگى شده است.<ref>ديانت، ابوالحسن، ج4، ص349- 348</ref>. | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||