۱۰۲٬۱۰۶
ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
خط ۲۸: | خط ۲۸: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''اندیشه و زبان در مقالات شمس''' تألیف جواد | '''اندیشه و زبان در مقالات شمس''' تألیف [[مرتضایی، جواد|جواد مرتضایی]]؛ این کتاب، با استناد به متن کتاب مقالات [[شمس تبریزی، محمد|شمس]]. سعی کرده است ابعاد و زوایای شخصیت، اندیشه و زبان [[شمس تبریزی، محمد|شمس تبریزی]] را مورد تحقیق و بررسی قرار دهد. | ||
کتاب مشتمل بر مقدمه و پنج فصل است. عناوین فصلها عبارت است از: شرح حال و زندگانی | کتاب مشتمل بر مقدمه و پنج فصل است. عناوین فصلها عبارت است از: شرح حال و زندگانی [[شمس تبریزی، محمد|شمس]]؛ مقالات، زبان و بلاغت آن؛ اهم موضوعات و دیدگاههای [[شمس تبریزی، محمد|شمس]] در مقالات؛ نخوت درویشی [[شمس تبریزی، محمد|شمس]]؛ و برخی از واژگان نادر و اصطلاحات عرفانی. | ||
در فصل اول، با استفاده از سخنان خود شمس در مقالات و منابع دست اول دیگر از قبیل مثنوی ولد نامه، رساله سپهسالار و مناقب العارفین | در فصل اول، با استفاده از سخنان خود [[شمس تبریزی، محمد|شمس]] در مقالات و منابع دست اول دیگر از قبیل مثنوی ولد نامه، رساله سپهسالار و [[مناقب العارفين|مناقب العارفین افلاکی]]، زندگینامه و شرح حالی از [[شمس تبریزی، محمد|شمس]] تدوین نموده است. در این شرح حال، نام و نسب [[شمس تبریزی، محمد|شمس]]، دوران کودکی و نوجوانی او، شیخ او، دیدارش با [[مولوی، جلالالدین محمد|مولانا]]، غروب و طلوع شمس، بی قراری [[مولوی، جلالالدین محمد|مولانا]] در فقدان او و آثارش بیان شده است. | ||
فصل دوم، به بررسی ویژگیهای بلاغی و دستوری جالب توجه زبان شمس در مقالات اختصاص دارد. در بررسی ویژگیهای دستوری، از ویژگیهای صرفی و نحوی و در بررسی ویژگیهای بلاغی از کاربرد تشبیه، تمثیل، استعاره، و نکات معانی و بدیعی با نمونه مثالهایی؛ یاد کرده است. همچنین به جنبههای آشنایی زدایی و رمزگرایی زبان او با رویکرد به تأویل و تفسیر آیات و احادیث نیز پرداخته است. | فصل دوم، به بررسی ویژگیهای بلاغی و دستوری جالب توجه زبان شمس در مقالات اختصاص دارد. در بررسی ویژگیهای دستوری، از ویژگیهای صرفی و نحوی و در بررسی ویژگیهای بلاغی از کاربرد تشبیه، تمثیل، استعاره، و نکات معانی و بدیعی با نمونه مثالهایی؛ یاد کرده است. همچنین به جنبههای آشنایی زدایی و رمزگرایی زبان او با رویکرد به تأویل و تفسیر آیات و احادیث نیز پرداخته است. | ||
در فصل سوم به تحلیل مهمترین موضوعات مطرح شده در مقالات نظر داشته است؛ به عبارت دیگر به دغدغههای فکری شمس که او بیشتر به آن توجه داشته و از آنها سخن گفته، پرداخته است؛ مانند موضوعات تقید به آداب شرع، شیخ و مرید، لطف و قهر، انسان، علم و فلسفه، مال و ثروت، طنز و انتقاد، شوخی و لطیفه و مانند اینها. | در فصل سوم به تحلیل مهمترین موضوعات مطرح شده در مقالات نظر داشته است؛ به عبارت دیگر به دغدغههای فکری [[شمس تبریزی، محمد|شمس]] که او بیشتر به آن توجه داشته و از آنها سخن گفته، پرداخته است؛ مانند موضوعات تقید به آداب شرع، شیخ و مرید، لطف و قهر، انسان، علم و فلسفه، مال و ثروت، طنز و انتقاد، شوخی و لطیفه و مانند اینها. | ||
فصل چهارم، به بیان نخوت درویشی شمس، مانند خودستاییها، تعریضها، و تهکّمهایش به برخی از عارفان برجسته و نامدار اختصاص دارد و نمونههایی از تعریضات وی به سنایی، ابن عربی، | فصل چهارم، به بیان نخوت درویشی شمس، مانند خودستاییها، تعریضها، و تهکّمهایش به برخی از عارفان برجسته و نامدار اختصاص دارد و نمونههایی از تعریضات وی به [[سنایی، مجدود بن آدم|سنایی]]، [[ابن عربی، محمد بن علی|ابن عربی]]، [[افلاطون]]، [[غزالی، محمد بن محمد|محمد غزالی]] و [[فخر رازی، محمد بن عمر|فخر رازی]] ذکر شده است. | ||
در فصل پنجم، نوادر لغات و ترکیبات متن مقالات را بررسی نموده است. بخشی از این لغات کم کاربرد در فرهنگها نیامده است و نگارنده به پیروی از مصحح مقالات(محمدعلی موحد) معناهایی برای آنها در نظر گرفته است. در این فصل به بررسی و تحلیل کوتاه دربارۀ دیدگاههای شمس راجع به بعضی از اصطلاحات عرفانی، شرعی، کلامی، مانند: جبر،ذکر، رضا، روح، سماع، مرگ، مستی و ولایت پرداخته است. | در فصل پنجم، نوادر لغات و ترکیبات متن مقالات را بررسی نموده است. بخشی از این لغات کم کاربرد در فرهنگها نیامده است و نگارنده به پیروی از مصحح مقالات([[موحد، محمدعلی|محمدعلی موحد]]) معناهایی برای آنها در نظر گرفته است. در این فصل به بررسی و تحلیل کوتاه دربارۀ دیدگاههای شمس راجع به بعضی از اصطلاحات عرفانی، شرعی، کلامی، مانند: جبر،ذکر، رضا، روح، سماع، مرگ، مستی و ولایت پرداخته است. | ||
یادداشتهای هر فصل در پایان همان فصل ذکر شده و فهرستهای منابع و مآخذ و نمایه اعلام، اماکن و کتابها در پایان کتاب درج شدهاست.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص424-425</ref> | یادداشتهای هر فصل در پایان همان فصل ذکر شده و فهرستهای منابع و مآخذ و نمایه اعلام، اماکن و کتابها در پایان کتاب درج شدهاست.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص424-425</ref> |