۱۰۹٬۲۶۹
ویرایش
تصویرگری در غزلیات شمس: تفاوت میان نسخه‌ها
بدون خلاصۀ ویرایش
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۲۵: | خط ۲۵: | ||
| پیش از = | | پیش از = | ||
}} | }} | ||
'''تصویرگری در غزلیات شمس''' تألیف سید حسین | '''تصویرگری در غزلیات شمس''' تألیف [[فاطمی، سید حسین|سید حسین فاطمی]]؛ این کتاب؛ در یک مقدمه و سه بخش(در پنج فصل) تحقیقی است دربارۀ تصویرگری و تخیل هنری در غزلیات [[کلیات شمس تبریزی|دیوان کبیر مولانا]] که به عنوان رسالۀ کارشناسی ارشد زبان و ادبیات فارسی نگارش و در سال ۱۳۵۶ از آن دفاع شده است. از آنجا که اين تحقیق اولین کار علمی و روشمند در موضوع خود است؛ با وجود کاستی‌هایی که دارد از فضل تقلّم بر خوردار می‌باشد. | ||
مقدمه، با تعریف شعر و بررسی خیال که عنصر اصلی آن است آغاز می‌شود. در ادامه، رابطۀ بلاغت اسلامی با واژۀ خیال و سبب پرهیز قدما از آن را توضیح می‌دهد و نشان داده می‌شود که رابطۀ معنوی خیال با امر غیرواقع و دروغ نه تنها علمای بلاغت را از این لفظ می‌رمانده، بلکه فلاسفه نیز تا زمان کانت خیال را ناپسند می‌شمرده‌اند. | مقدمه، با تعریف شعر و بررسی خیال که عنصر اصلی آن است آغاز می‌شود. در ادامه، رابطۀ بلاغت اسلامی با واژۀ خیال و سبب پرهیز قدما از آن را توضیح می‌دهد و نشان داده می‌شود که رابطۀ معنوی خیال با امر غیرواقع و دروغ نه تنها علمای بلاغت را از این لفظ می‌رمانده، بلکه فلاسفه نیز تا زمان کانت خیال را ناپسند می‌شمرده‌اند. | ||
بخش اول، با عنوان «تصویر شعری مولانا به اعتبار مواد سازندۀ آن» شامل سه فصل است. در فصل اول، نخست شیوۀ تصویرگری مولانا به اجمال مطرح گردیده و از قدرت او در ساختن تصاویر تازه و زیبا یاد شده است. پس از آن سخن از تشبیه و تشابه و گسترش آن در شعر مولوی به میان آمده و برای بیان دقیق تشبیهات او، مواد سازندۀ تصویر در تشبیه‌هاتش، در سه دسته ذیل به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است: | بخش اول، با عنوان «تصویر شعری [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] به اعتبار مواد سازندۀ آن» شامل سه فصل است. در فصل اول، نخست شیوۀ تصویرگری [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] به اجمال مطرح گردیده و از قدرت او در ساختن تصاویر تازه و زیبا یاد شده است. پس از آن سخن از تشبیه و تشابه و گسترش آن در شعر [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوی]] به میان آمده و برای بیان دقیق تشبیهات او، مواد سازندۀ تصویر در تشبیه‌هاتش، در سه دسته ذیل به تفصیل مورد بررسی قرار گرفته است: | ||
بخش دوم با عنوان «تصویرهای غزلیات شمس به اعتبار محتوای آن‌ها» دارای دو فصل است. فصل اول اشاره‌ای است به بحث سمبولیسم و همچنین در آن مطالبی چون ارتباط سمبولیسم با عرفان، تعریف سمبولیسم و ظاهر و باطن در عرفان و سخنی در ناگزیری استفاده از رمزها و سمبول‌ها برای بیان معانی عرفانی آمده است. در فصل دوم، بحث | اول آن‌هایی که از طبیعت به معنی عامش گرفته شده، مانند حیوانات، درختان و گل‌ها، کوه و سنگ و غیر اينها؛ | ||
دوم آن‌هایی که درباره انسان و امور انسانی و آنچه به او تعلق دارد می‌باشد، مانند نفس، عشق، عقل؛ دل و غیر اينها؛ سوم آن‌هایی که از زندگی عادی و وسایل زندگی مردم، مثل انواع شغل گرفته شده است. | |||
در فصل دوم، دربارۀ حقیقت، مجاز و استعاره در اشعار [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] مباحثی مطرح گردیده و در فصل سوم از کنایه و ایهام به اختصار یاد شده است. | |||
بخش دوم با عنوان «تصویرهای غزلیات [[شمس تبریزی، محمد|شمس]] به اعتبار محتوای آن‌ها» دارای دو فصل است. | |||
فصل اول اشاره‌ای است به بحث سمبولیسم و همچنین در آن مطالبی چون ارتباط سمبولیسم با عرفان، تعریف سمبولیسم و ظاهر و باطن در عرفان و سخنی در ناگزیری استفاده از رمزها و سمبول‌ها برای بیان معانی عرفانی آمده است. | |||
در فصل دوم، بحث سور رئالیسم در شعر [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولوی]] مورد اشاره قرار گرفته و در آن ارتباط [[مولوی، جلال‌الدین محمد|مولانا]] با سور رئالیسم و نمونۀ اشعار سور رئالیستی او ذکر شده است. | |||
بخش سوم، دربارۀ گستردگی زمینۀ تصویرهای شاعرانه است که اول مواد سازندۀ تصویر و دوم گستردگی تصویرها از جهت محتوا بررسی شده و بخش پایانی، به تکرار و نتیجه‌گیری از مباحث گذشته اختصاص دارد. در آخر فهرست‌های مورد نیاز تهیه و درج شده است.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص392-393</ref> | بخش سوم، دربارۀ گستردگی زمینۀ تصویرهای شاعرانه است که اول مواد سازندۀ تصویر و دوم گستردگی تصویرها از جهت محتوا بررسی شده و بخش پایانی، به تکرار و نتیجه‌گیری از مباحث گذشته اختصاص دارد. در آخر فهرست‌های مورد نیاز تهیه و درج شده است.<ref> ر.ک: عالمی، محمدعلم، ص392-393</ref> | ||