پرش به محتوا

ابن‌ کثیر، ابومعبد عبدالله‌ بن‌ كثیر: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۴۸: خط ۴۸:


كنیه‌های‌ دیگری‌ نیز برای‌ او یاد كرده‌اند.
كنیه‌های‌ دیگری‌ نیز برای‌ او یاد كرده‌اند.
مردم‌ مكه‌ به‌ عطر فروش‌ داری‌ یا دارانى‌ (منسوب‌ به‌ ناحیه دارین‌) مى‌گفتند و نسبت‌ «داری‌» ابن‌ كثیر از آن‌ روست‌ كه‌ وی‌ لااقل‌ مدتى‌ این‌ شغل‌ را داشته‌ است‌. اینكه‌ گفته‌ شده‌ ابن‌ كثیر به‌ بنى‌ عبدالدارِ لَخم یا بنى‌ عبدالدار قریش‌ منسوب‌ بوده‌، نادرست‌ است‌، بلكه‌ وی‌ كه‌ با عمرو بن‌ علقمه كنانى‌ نسبت‌ ولاء داشت‌ و از نسل‌ ایرانیانى‌ بود كه‌ به‌ یمن‌ مهاجرت‌ كرده‌ بودند.
مردم‌ مكه‌ به‌ عطر فروش‌ داری‌ یا دارانى‌ (منسوب‌ به‌ ناحیه دارین‌) مى‌گفتند و نسبت‌ «داری‌» ابن‌ كثیر از آن‌ روست‌ كه‌ وی‌ لااقل‌ مدتى‌ این‌ شغل‌ را داشته‌ است‌. اینكه‌ گفته‌ شده‌ ابن‌ كثیر به‌ بنى‌ عبدالدارِ لَخم یا بنى‌ عبدالدار قریش‌ منسوب‌ بوده‌، نادرست‌ است‌، بلكه‌ وی‌ كه‌ با عمرو بن‌ علقمه كنانى‌ نسبت‌ ولاء داشت‌ و از نسل‌ ایرانیانى‌ بود كه‌ به‌ یمن‌ مهاجرت‌ كرده‌ بودند.
اهوازی‌ بر اساس‌ منبعى‌ نامعلوم‌ نسبت‌ پدر او را به‌ شكل‌ «كثیر بن‌ عمرو بن‌ عبدالله‌ بن‌ زاذان‌ بن‌ فیروزان‌ بن‌ هرمز» ثبت‌ كرده‌ است‌.
اهوازی‌ بر اساس‌ منبعى‌ نامعلوم‌ نسبت‌ پدر او را به‌ شكل‌ «كثیر بن‌ عمرو بن‌ عبدالله‌ بن‌ زاذان‌ بن‌ فیروزان‌ بن‌ هرمز» ثبت‌ كرده‌ است‌.


==ولادت، وفات==
==ولادت، وفات==
خط ۵۷: خط ۵۸:


برخى‌ از اهل‌ قرائت‌ در سده‌های‌ 8 و 9ق‌ به‌ اقامت‌ كوتاه‌ وی‌ در عراق‌ اشاره‌ كرده‌اند.
برخى‌ از اهل‌ قرائت‌ در سده‌های‌ 8 و 9ق‌ به‌ اقامت‌ كوتاه‌ وی‌ در عراق‌ اشاره‌ كرده‌اند.


==خلط ابن کثیر قاری با دو فرد دیگر==
==خلط ابن کثیر قاری با دو فرد دیگر==
خط ۶۴: خط ۶۴:


نظر به‌ اشتراك‌ این‌ 3 تن‌ از حیث‌ زمان‌ و مكان‌ تشخیص‌ هویت‌ عبدالله‌ ابن‌ كثیر در اسنادی‌ كه‌ فاقد قرینه‌ باشد، مشكل‌ است‌ و با توجه‌ به‌ اینكه‌ حدیث‌ ابن‌ كثیر قریشى‌ به‌ صراحت‌ در كتب‌ حدیث‌ وارده‌ شده‌، اینكه‌ ابن‌ كثیر قاری‌ به‌ روایت‌ حدیث‌ پرداخته‌ باشد، مورد تردید قرار مى‌گیرد، هرچند ابن‌ سعد با عبارتى‌ مختصر و مبهم‌ روایت‌ احادیثى‌ را به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌ است‌. بنابراین‌ مى‌توان‌ احتمال‌ داد كه‌ عبدالله‌ بن‌ كثیر، شیخ ‌ابن ‌ابى‌نجیح‌ و راوی‌ ابوالمنهال‌ در سند حدیث‌ «سلف‌» همان‌ ابن‌ كثیر قریشى‌ باشد. از این‌ رو ذهبى‌ متقاعد شده‌ است‌ كه‌ ابن‌ كثیر قاری‌ در كتب‌ حدیث‌ روایتى‌ ندارد. با این‌ ترتیب‌ توثیق‌ وی‌ توسط ابن‌ سعد، ابن‌ مدینى، ابن‌ معین و شاید نسائى‌  ثمره چندانى‌ نخواهد داشت‌.
نظر به‌ اشتراك‌ این‌ 3 تن‌ از حیث‌ زمان‌ و مكان‌ تشخیص‌ هویت‌ عبدالله‌ ابن‌ كثیر در اسنادی‌ كه‌ فاقد قرینه‌ باشد، مشكل‌ است‌ و با توجه‌ به‌ اینكه‌ حدیث‌ ابن‌ كثیر قریشى‌ به‌ صراحت‌ در كتب‌ حدیث‌ وارده‌ شده‌، اینكه‌ ابن‌ كثیر قاری‌ به‌ روایت‌ حدیث‌ پرداخته‌ باشد، مورد تردید قرار مى‌گیرد، هرچند ابن‌ سعد با عبارتى‌ مختصر و مبهم‌ روایت‌ احادیثى‌ را به‌ وی‌ نسبت‌ داده‌ است‌. بنابراین‌ مى‌توان‌ احتمال‌ داد كه‌ عبدالله‌ بن‌ كثیر، شیخ ‌ابن ‌ابى‌نجیح‌ و راوی‌ ابوالمنهال‌ در سند حدیث‌ «سلف‌» همان‌ ابن‌ كثیر قریشى‌ باشد. از این‌ رو ذهبى‌ متقاعد شده‌ است‌ كه‌ ابن‌ كثیر قاری‌ در كتب‌ حدیث‌ روایتى‌ ندارد. با این‌ ترتیب‌ توثیق‌ وی‌ توسط ابن‌ سعد، ابن‌ مدینى، ابن‌ معین و شاید نسائى‌  ثمره چندانى‌ نخواهد داشت‌.


==اساتید==
==اساتید==
خط ۷۱: خط ۷۰:


استفاده ابن‌ كثیر از ابن‌ سائب‌ به‌ رغم‌ اینكه‌ مورد تردید ابوالعلاء همدانى‌ قرار گرفته‌، با توجه‌ به‌ وفات‌ ابن‌ سائب‌ در مكه‌ در فاصله 64 - 68ق‌ معقول‌ است‌. اگر چه‌ گفته‌ شده‌ است‌ ابن‌ كثیر در قرائت‌ تابع‌ نقل‌ و مخالف رأی‌ بود، ولى‌ در هر حال‌ برای‌ ترجیح‌ یك‌ قرائت‌ در موارد اختلاف‌، عاملى‌ بجز روایت‌ نیز دخیل‌ خواهد بود. حتى‌ موارد فراوان‌ مخالفت‌ وی‌ با قرائت‌ مهم‌ترین‌ استادش‌ مجاهد  نشان‌ مى‌دهد كه‌ او در پیروی‌ از روایت‌ افراط نكرده‌ است‌.
استفاده ابن‌ كثیر از ابن‌ سائب‌ به‌ رغم‌ اینكه‌ مورد تردید ابوالعلاء همدانى‌ قرار گرفته‌، با توجه‌ به‌ وفات‌ ابن‌ سائب‌ در مكه‌ در فاصله 64 - 68ق‌ معقول‌ است‌. اگر چه‌ گفته‌ شده‌ است‌ ابن‌ كثیر در قرائت‌ تابع‌ نقل‌ و مخالف رأی‌ بود، ولى‌ در هر حال‌ برای‌ ترجیح‌ یك‌ قرائت‌ در موارد اختلاف‌، عاملى‌ بجز روایت‌ نیز دخیل‌ خواهد بود. حتى‌ موارد فراوان‌ مخالفت‌ وی‌ با قرائت‌ مهم‌ترین‌ استادش‌ مجاهد  نشان‌ مى‌دهد كه‌ او در پیروی‌ از روایت‌ افراط نكرده‌ است‌.
== اصول‌ حاكم‌ بر قرائت‌ ابن‌ كثیر==
== اصول‌ حاكم‌ بر قرائت‌ ابن‌ كثیر==


خط ۹۵: خط ۹۲:
ابن‌ جزری فهرستى‌ ازشاگردان‌ ابن‌ كثیر را ارائه‌ كرده‌است‌.
ابن‌ جزری فهرستى‌ ازشاگردان‌ ابن‌ كثیر را ارائه‌ كرده‌است‌.


همچنین‌ نووی و مزی‌ فهرستى‌ از مشایخ‌ و راویان‌ وی‌ به‌ دست‌ داده‌اند كه‌ آثار خلط بین‌ ابن‌ كثیر قاری‌ و دیگران‌ در آن‌ها مشهود است‌.
همچنین‌ [[نووی، یحیی بن شرف|نووی]] و مزی‌ فهرستى‌ از مشایخ‌ و راویان‌ وی‌ به‌ دست‌ داده‌اند كه‌ آثار خلط بین‌ ابن‌ كثیر قاری‌ و دیگران‌ در آن‌ها مشهود است‌.


قرائت‌ او در كلیه آثاری‌ كه‌ از سده 2ق‌ درباره قرائات‌ نوشته‌ شده‌، انعكاس‌ یافته‌ است‌.
قرائت‌ او در كلیه آثاری‌ كه‌ از سده 2ق‌ درباره قرائات‌ نوشته‌ شده‌، انعكاس‌ یافته‌ است‌.


== موارد شاذ قرائت‌==
== موارد شاذ قرائت‌==