۱۹٬۵۳۸
ویرایش
ابن محيصن، محمد بن عبدالرحمان سهمى: تفاوت میان نسخهها
ابن محيصن، محمد بن عبدالرحمان سهمى (نمایش مبدأ)
نسخهٔ ۹ اکتبر ۲۰۲۳، ساعت ۰۷:۴۰
، ۹ اکتبر ۲۰۲۳بدون خلاصۀ ویرایش
(صفحهای تازه حاوی «{{جعبه اطلاعات زندگینامه | عنوان = ابن محيصن، محمد بن عبدالرحمان سهمى | تصویر = NUR00000.jpg | اندازه تصویر = | توضیح تصویر = | نام کامل = محمد بن عبدالرحمان سهمى؛ | نامهای دیگر = ابن محيصن، محمد بن عبدالرحمان سهمى؛ | لقب = | تخلص =...» ایجاد کرد) |
بدون خلاصۀ ویرایش |
||
| خط ۱۷: | خط ۱۷: | ||
| شهادت = | | شهادت = | ||
| مدفن = مکه (محل وفات)؛ | | مدفن = مکه (محل وفات)؛ | ||
| طول عمر = | | طول عمر = | ||
| نام همسر = | | نام همسر = | ||
| خط ۴۳: | خط ۴۲: | ||
| کد مؤلف = AUTHORCODE00000AUTHORCODE | | کد مؤلف = AUTHORCODE00000AUTHORCODE | ||
}} | }} | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۷: | ||
مصعب زبيری نام او و پدرش عبدالرحمان را با يکديگر خلط کرده است. | مصعب زبيری نام او و پدرش عبدالرحمان را با يکديگر خلط کرده است. | ||
==نسب== | ==نسب== | ||
در مورد نسبت وی به بنى سهم از قريش، اهل نسب او را از اين قبيله شمردهاند، در حالى که در برخى از منابع متأخر، وی از موالى بنى سهم معرفى شده است. | در مورد نسبت وی به بنى سهم از قريش، اهل نسب او را از اين قبيله شمردهاند، در حالى که در برخى از منابع متأخر، وی از موالى بنى سهم معرفى شده است. | ||
==زیستگاه، وفات== | ==زیستگاه، وفات== | ||
زندگى ابن محيصن در هالهای از ابهام قرار دارد، ولى مىدانيم که در مکه مىزيسته و در همانجا وفات يافته است. | زندگى ابن محيصن در هالهای از ابهام قرار دارد، ولى مىدانيم که در مکه مىزيسته و در همانجا وفات يافته است. | ||
==مشایخ، شاگردان== | ==مشایخ، شاگردان== | ||
قرائت را از مجاهد بن جبير، دِرْباس، مولای ابن عباس و سعيد بن جبير به طريق عرض فراگرفت. | قرائت را از مجاهد بن جبير، دِرْباس، مولای ابن عباس و سعيد بن جبير به طريق عرض فراگرفت. | ||
| خط ۷۲: | خط ۶۴: | ||
به گفته ابوطيب اهل کوفه نيز تا حدّ زيادی قرائت خود را بر گرفته از او مىدانند. | به گفته ابوطيب اهل کوفه نيز تا حدّ زيادی قرائت خود را بر گرفته از او مىدانند. | ||
==خصوصیت قرائت== | ==خصوصیت قرائت== | ||
ابن محيصن از نحو آگاهى داشت و استادان او، مجاهد و درباس، و مقريانى چون ابوحاتم، ابوعبيد و ابن مجاهد، تبحر او را در عربيت نيز مورد ستايش قرار دادهاند. اين آگاهى او از نحو طبعاً نمىتوانسته است بر قرائت او بىتأثير باشد و شايد بتوان او را از اولين قاريانى دانست که به قواعد و قياسات نحوی توجه داشتهاند. | ابن محيصن از نحو آگاهى داشت و استادان او، مجاهد و درباس، و مقريانى چون ابوحاتم، ابوعبيد و ابن مجاهد، تبحر او را در عربيت نيز مورد ستايش قرار دادهاند. اين آگاهى او از نحو طبعاً نمىتوانسته است بر قرائت او بىتأثير باشد و شايد بتوان او را از اولين قاريانى دانست که به قواعد و قياسات نحوی توجه داشتهاند. | ||
| خط ۸۳: | خط ۷۳: | ||
بنا بر اعتقاد ابن جزری مهمترين مشکل قرائت ابن محيصن که موجب شده آن را در رديف قرائات شاذ قرار دهند، ناهمخوانى آن با رسمالخط مصحف است. | بنا بر اعتقاد ابن جزری مهمترين مشکل قرائت ابن محيصن که موجب شده آن را در رديف قرائات شاذ قرار دهند، ناهمخوانى آن با رسمالخط مصحف است. | ||
در ربع اول قرن 2ق ابن محيصن، ابن کثير و حميد بن قيس در عرض يکديگر از قاريان مکه به شمار مىآمدند. ابن مجاهد گرچه با قرائت ابن محيصن آشنا بوده، آن را در قرائات هفتگانه وارد نکرده و شاذ شمرده است. وی در توجيه آن ياد آور شده که ابن محيصن از قرائت استادان خود پيروی نکرده و مردم مکه به قرائت وی، برخلاف قرائت ابن کثير بىرغبت بودهاند. در پى او ابن مهران (د 381ق) به رغم آشنايى با قرائت ابن محيصن آن را حتى در زُمره قرائات دهگانه نيز قرار نداده است. همچنين ابن خالويه و ابن جنى در همان سده، قرائت او را شاذ شمردهاند. با اين حال، در سده 5ق مقريان هنوز به اين قرائت عنايت داشتهاند. | در ربع اول قرن 2ق ابن محيصن، ابن کثير و حميد بن قيس در عرض يکديگر از قاريان مکه به شمار مىآمدند. ابن مجاهد گرچه با قرائت ابن محيصن آشنا بوده، آن را در قرائات هفتگانه وارد نکرده و شاذ شمرده است. وی در توجيه آن ياد آور شده که ابن محيصن از قرائت استادان خود پيروی نکرده و مردم مکه به قرائت وی، برخلاف قرائت ابن کثير بىرغبت بودهاند. در پى او ابن مهران (د 381ق) به رغم آشنايى با قرائت ابن محيصن آن را حتى در زُمره قرائات دهگانه نيز قرار نداده است. همچنين ابن خالويه و ابن جنى در همان سده، قرائت او را شاذ شمردهاند. با اين حال، در سده 5ق مقريان هنوز به اين قرائت عنايت داشتهاند. | ||
==منابع قرائت== | ==منابع قرائت== | ||
مکى بن ابى طالب به طور پراکنده در الکشف به آن پرداخته، و اهوازی نيز آن را در المفردات گرد آورده است. | مکى بن ابى طالب به طور پراکنده در الکشف به آن پرداخته، و اهوازی نيز آن را در المفردات گرد آورده است. | ||
| خط ۹۹: | خط ۸۶: | ||
قرائت ابن محيصن را در اين منابع مىتوان يافت: مختصر فى شواذ القرآن از ابن خالويه (قاهره، 1934م)؛ اتحاف فضلاء البشر از احمد بن محمد بنا که قرائت او به تفصيل در آنها آمده است؛ روضه الحفاظ موسى بن حسين معدل، موجود در کتابخانه نور عثمانيه استانبول و در اسکندريه؛ المبهج سبط خياط، موجود در کتابخانههای فيضالله و اسعد افندی استانبول و مجلد دوم لطائف الاشارات قسطلانى که نسخ آن در مصر مضبوط است. | قرائت ابن محيصن را در اين منابع مىتوان يافت: مختصر فى شواذ القرآن از ابن خالويه (قاهره، 1934م)؛ اتحاف فضلاء البشر از احمد بن محمد بنا که قرائت او به تفصيل در آنها آمده است؛ روضه الحفاظ موسى بن حسين معدل، موجود در کتابخانه نور عثمانيه استانبول و در اسکندريه؛ المبهج سبط خياط، موجود در کتابخانههای فيضالله و اسعد افندی استانبول و مجلد دوم لطائف الاشارات قسطلانى که نسخ آن در مصر مضبوط است. | ||
==ابن محيصن قاری و راوی== | ==ابن محيصن قاری و راوی== | ||
تذکر اين نکته لازم است که برخى از رجاليان چون ابن معين ابن عدی، ابن محيصن قاری را با ابن محيصن مذکور در سند حديثِ «قاربوا و سدّدوا» يکى دانستهاند. ابن مدينى به نقل از سفيان بن عيينه که راوی مستقيم حديث از ابن محيصن بوده، نيز اين نظر را تأييد کرده است. | تذکر اين نکته لازم است که برخى از رجاليان چون ابن معين ابن عدی، ابن محيصن قاری را با ابن محيصن مذکور در سند حديثِ «قاربوا و سدّدوا» يکى دانستهاند. ابن مدينى به نقل از سفيان بن عيينه که راوی مستقيم حديث از ابن محيصن بوده، نيز اين نظر را تأييد کرده است. | ||
در منابع حديثى تصريح شده که نام کامل راوی حديث مزبور، ابوحفص عمر بن عبدالرحمان بن محيصن سهمى است. وی از پدرش عبدالرحمان، عطاء بن رباح و محمد بن مخرمه حديث شنيده و کسانى چون سفيان بن عُيينه و ابن جريج از او روايت کردهاند. | در منابع حديثى تصريح شده که نام کامل راوی حديث مزبور، ابوحفص عمر بن عبدالرحمان بن محيصن سهمى است. وی از پدرش عبدالرحمان، عطاء بن رباح و محمد بن مخرمه حديث شنيده و کسانى چون سفيان بن عُيينه و ابن جريج از او روايت کردهاند. | ||
از نظر رجالى ابن حبان وی را در ثقات آورده، و مسلم حديث او را صحيح دانسته است. | از نظر رجالى ابن حبان وی را در ثقات آورده، و مسلم حديث او را صحيح دانسته است. | ||
<ref>پاکتچى، احمد، ج4، ص590-589</ref>. | ذهبى در العبر به حدس محمد و عمر را برادر شمرده است<ref>پاکتچى، احمد، ج4، ص590-589</ref>. | ||
| | ||
== پانویس== | == پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||
==منابع مقاله== | ==منابع مقاله== | ||
پاکتچى، احمد، دائرهالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | پاکتچى، احمد، دائرهالمعارف بزرگ اسلامی زیر نظر کاظم موسوی بجنوردی، تهران، مرکز دائرهالمعارف بزرگ اسلامی، چاپ دوم، 1377. | ||
==وابستهها== | ==وابستهها== | ||