پرش به محتوا

الگو:صفحهٔ اصلی/مقالهٔ برگزیده دوم: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱: خط ۱:
[[پرونده:NUR13493J1.jpg|بی‌قاب|چپ|امامت و غیبت از دیدگاه علم کلام|175px]]
[[پرونده:NUR00786.jpg|بی‌قاب|چپ|امام جعفر صادق علیه‌السلام|175px]]


'''امامت و غيبت از ديدگاه علم كلام'''، ترجمه‌اى است از كتاب «المقنع في الغيبة» اثر [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌ ‎مرتضى]] علم الهدى (355- 436ق) در اثبات امامت و مسأله غيبت امام مهدى(عج) از راه براهین كلامى شيعه كه به اهتمام واحد تحقيقات مسجد جمكران صورت گرفته است.
'''ابوعبدالله جعفر بن محمد بن على بن الحسین بن على بن ابى‌طالب  علیهم‌السلام''' (83-148ق)، معروف به امام جعفر صادق علیه‌السلام، رئیس مذهب جعفری و ششمین پیشوای شیعیان جهان است.  


تولد آن حضرت بنابر صحیح‌ترین روایات به نقل از [[الإرشاد في معرفة حجج الله على العباد|ارشاد]] [[شيخ مفيد|شیخ مفید]]، در سال 83ق در مدینه بوده است. امام صادق علیه‌السلام بنا به نقل برخی منابع، در 17 ربیع الاول سال 80 هجری  و به نقل منابع دیگر، در سال 83 هجری در زمان عبدالملک بن مروان  دیده به دنیا گشودند. مادر آن حضرت ام فروه دختر قاسم بن محمد بن ابى‌بکر بود.


اثر به درخواست يكى از وزيران زمان [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌ ‎مرتضى]](ره) مبنى بر تبيين مفهوم غيبت تدوين شده است و از آن‌جا كه در اوّل كتاب و نيز در بخش‌هاى ديگر آن به آثار «شافي» و «تنزيه الأنبياء» ارجاع داده شده، مى‌توان دريافت اين اثر بعد از آن دو، به رشته تحرير در آمده است.
روایات و نصوصى که دلالت بر امامت آن حضرت دارد بسیار است. لقب آن حضرت صادق(ع) بود، زیرا هرگز جز سخن درست نفرمود. رسول‌الله(ص) درباره او خبر داد که «کلمه حق و پیک صدق است». او را فاضل و طاهر و صابر نیز مى‌خواندند ولى اشهر القاب او که تاریخ ثبت کرده است همان صادق است. امام صادق(ع) حدود 12 سال در کنار جدش [[امام سجاد(ع)|امام زین‌العابدین(ع)]] و 19 سال بعد از رحلت آن حضرت با پدرش امام محمد باقر(ع) به سر برد و بعد از پدر بزرگوارش مدت 34 سال امامت مسلمانان را عهده‌دار بود.


روش كلى كتاب عقلانى است و مصنّف از منابع شهود ونقل استفاده نكرده است و به‌صورت استدلالى و به‌شيوه متكلمان شيعه، بحث‌هاى خود را مطرح نموده است و ديگر اين‌كه [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌ ‎مرتضى]](ره) براى اوّلين بار، اين روش كتابت و اسلوب خاص در طرح مسائل و شبهات را به طريقه سؤال و جواب (فان قيل- قلنا) بكار برد و در آن با برهان قوى و منطقى اشكالات مخالفين را جواب داده است.
فقه شیعه امامیه که به فقه جعفرى مشهور است، منسوب به حضرت صادق(ع) است. زیرا قسمت عمده احکام فقه اسلامى بر طبق مذهب شیعه امامیه از آن حضرت است و آن اندازه که از آن حضرت نقل شده است از هیچ‌یک از اهل‌بیت(ع) نقل نگردیده است.اصحاب حدیث، اسامى راویان ثقه را که از او روایت کرده‌اند به 4000 شخص بالغ دانسته‌اند. در نیمه اول قرن دوم هجرى فقهاى طراز اولى مانند [[ابن حیون، نعمان بن محمد|ابوحنیفه]] و امام مالک بن انس و اوزاعى و محدثان بزرگى مانند سفیان ثورى و شعبة بن الحجاج و سلیمان بن مهران اعمش ظهور کردند. در این دوره است که فقه اسلامى به معنى امروزى آن تولد یافته و رو به رشد نهاده است و نیز این دوره عصر شکوفایى حدیث و ظهور مسائل و مباحث کلامى مهم در بصره و کوفه بوده است. حضرت صادق(ع) در این دوره در محیط مدینه که محل ظهور تابعین و محدثان و راویان و فقهاى بزرگ بود رشد کرد اما منبع علم او در فقه نه «تابعان» و نه «محدثان» و نه «فقها»ى آن عصر بودند، بلکه او تنها از یک طریق که اعلا و اوثق و اتقن طرق بود نقل مى‌کرد. وى از پدرش امام محمد باقر(ع) و او از پدرش على بن الحسین(ع) و او از پدرش حسین بن على(ع) و او از پدرش على بن ابى‌طالب(ع) و او هم از رسول(ص) خدا نقل مى‌نمود. این طریق عالى در صورتى است که ما با اهل سنت مماشات کنیم و به زبان و اصطلاح ایشان سخن بگوییم و گر نه بر طبق مبانى اعتقادى شیعه امامیه علوم ائمه اثنی‌عشر(ع) علم لدنى و از جانب خداست و این ائمه بزرگوار در مواردى که روایتى از آباء طاهرین خود نداشته باشند، خود منبع فیاض مستقیم احکام الهى هستند و حاجتى به «حدثنا» و نظائر آن ندارند.<span id="mp-more">[[امام جعفر صادق علیه‌السلام|'''ادامه ...''']]</span>
 
كتاب [[علم‌الهدی، علی بن حسین|سيد‌ ‎مرتضى]](ره) نخست در بخش اوّل درباره امامت و عصمت بحث مى‌كند. سپس ديدگاه فرقه‌هایى از قبيل كيسانيّه، ناووسيّه، و واقفيّه درباره مهدى منتظر را بيان مى‌كند، در ادامه سبب غيبت امام مهدى(عج) مى‌آيد و مؤلف معتقد است كه بر ما لازم نيست كه سبب غيبت آن حضرت را به شكل معين و مشخص بيان كنيم، بلكه براى دانستن نيكو بودن غيبت او، همين مقدار كافى است كه بدانيم او معصوم است و كسى است كه هيچ كار ناشايسته‌اى انجام نمى‌دهد. همچنين ايشان سبب مخفى بودن امام زمان(عج) از دشمنان و دوستانش را ذكر و بين اين دو فرق قائل است. و در ادامه به اقامه حدود الهى در زمان غيبت اشاره مى‌شود و بخش دوم كه تكمله‌اى است كه بعد از اتمام المقنع بر آن افزوده شده، در آن از كيفيّت ارتباط امام غايب(ع) با دوستان خود در دوران غيبت و نيز از چگونگى رفتار شیعیان با او، چگونگى آگاهى امام به زمان ظهور و عدم امكان جاى گزينى براى امام بحث نموده است.<span id="mp-more">[[امامت و غیبت از دیدگاه علم کلام|'''ادامه ...''']]</span>