پرش به محتوا

ابن‌ عطا آدمی، احمد بن‌ محمد: تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۱۰۰: خط ۱۰۰:


اين‌ دوره‌ از زندگى‌ ابن‌ عطا که‌ آخرين‌ سال‌های عمر اوست‌ دوران‌ مصاحبت‌ او با پيران‌ بزرگ‌ صوفيه‌، دوستى‌ نزديک‌ با حلاج‌ و مآلاً جان‌ نهادن‌ بر سر دفاع‌ از عقيده او بوده‌ است‌.
اين‌ دوره‌ از زندگى‌ ابن‌ عطا که‌ آخرين‌ سال‌های عمر اوست‌ دوران‌ مصاحبت‌ او با پيران‌ بزرگ‌ صوفيه‌، دوستى‌ نزديک‌ با حلاج‌ و مآلاً جان‌ نهادن‌ بر سر دفاع‌ از عقيده او بوده‌ است‌.
==پيروان‌ وی در طريقت‌==  
==پيروان‌ وی در طريقت‌==  


به‌ نظر مى‌رسد که‌ سير و سلوک‌ ابن‌ عطا، بيش‌ از آنکه‌ حاصل‌ تعليم‌ گرفتن‌ از استادی باشد، نتيجه تفکرات‌ و تأملات‌ خود وی در دوره «غلبه‌» بوده‌ است‌، با اين‌همه‌ روابط او با بزرگان‌ صوفيه آن‌ عصر اين‌ گمان‌ را به‌ خاطر القاء مى‌کند که‌ وی از شاگردان‌ و مريدان‌ آنان‌ باشد، چنانکه‌ برخى‌ ابن‌ عطا را مريد جنيد دانسته‌اند، مريدی که‌ بعدها درپى‌ مناظره‌ای از او کناره‌ گرفت‌ و جنيد نيز که‌ رنجيده‌ خاطر شده‌ بود، او را نفرين‌ کرد.
به‌ نظر مى‌رسد که‌ سير و سلوک‌ ابن‌ عطا، بيش‌ از آنکه‌ حاصل‌ تعليم‌ گرفتن‌ از استادی باشد، نتيجه تفکرات‌ و تأملات‌ خود وی در دوره «غلبه‌» بوده‌ است‌، با اين‌همه‌ روابط او با بزرگان‌ صوفيه آن‌ عصر اين‌ گمان‌ را به‌ خاطر القاء مى‌کند که‌ وی از شاگردان‌ و مريدان‌ آنان‌ باشد، چنانکه‌ برخى‌ ابن‌ عطا را مريد جنيد دانسته‌اند، مريدی که‌ بعدها درپى‌ مناظره‌ای از او کناره‌ گرفت‌ و جنيد نيز که‌ رنجيده‌ خاطر شده‌ بود، او را نفرين‌ کرد.


از سوی ديگر قشيری او را از «اقران‌» جنيد به‌ شمار آورده‌  و ابن‌ ملقّن‌ از حضور ابن‌ عطا بر بالين‌ جنيد در واپسين‌ دم‌ حيات‌ او سخن‌ گفته‌، چنانکه‌ آخرين‌ کلماتى‌ که‌ جنيد بر زبان‌ رانده‌ خطاب‌ به‌ ابن‌ عطا بوده‌ است‌.
از سوی ديگر قشيری او را از «اقران‌» جنيد به‌ شمار آورده‌  و [[ابن ملقن، عمر بن علی|ابن‌ ملقّن‌]] از حضور ابن‌ عطا بر بالين‌ جنيد در واپسين‌ دم‌ حيات‌ او سخن‌ گفته‌، چنانکه‌ آخرين‌ کلماتى‌ که‌ جنيد بر زبان‌ رانده‌ خطاب‌ به‌ ابن‌ عطا بوده‌ است‌.


کسانى‌ چون‌ سلمى‌، ابن‌ ملقّن‌ و شعرانى‌ تنها به‌ مصاحبت‌ جنيد با ابن‌ عطا اشاره‌ کرده‌اند و از ارتباط آنان‌ به‌ عنوان‌ مريد و مراد سخنى‌ نگفته‌اند. اما هم‌ اينان‌ و هم‌ کسانى‌ که‌ به‌ ارتباط مريد و مرادی اين‌ دو اشاره‌ کرده‌اند، مناظرات‌ عرفانى‌ ميان‌ آنان‌ را به‌ تفصيل‌ بيان‌ داشته‌اند و از آنجا که‌ اينگونه‌ مناظرات‌ معمولاً جز ميان‌ دو شيخ‌ هم‌ طراز صورت‌ نمى‌گرفته‌، مى‌توان‌ گفت‌ که‌ مصاحبت‌ جنيد با ابن‌ عطا همچون‌ مصاحبت‌ دو عارف‌ هم‌ سنگ‌ و هم‌ طراز بوده‌ است‌.
کسانى‌ چون‌ سلمى‌، ابن‌ ملقّن‌ و شعرانى‌ تنها به‌ مصاحبت‌ جنيد با ابن‌ عطا اشاره‌ کرده‌اند و از ارتباط آنان‌ به‌ عنوان‌ مريد و مراد سخنى‌ نگفته‌اند. اما هم‌ اينان‌ و هم‌ کسانى‌ که‌ به‌ ارتباط مريد و مرادی اين‌ دو اشاره‌ کرده‌اند، مناظرات‌ عرفانى‌ ميان‌ آنان‌ را به‌ تفصيل‌ بيان‌ داشته‌اند و از آنجا که‌ اينگونه‌ مناظرات‌ معمولاً جز ميان‌ دو شيخ‌ هم‌ طراز صورت‌ نمى‌گرفته‌، مى‌توان‌ گفت‌ که‌ مصاحبت‌ جنيد با ابن‌ عطا همچون‌ مصاحبت‌ دو عارف‌ هم‌ سنگ‌ و هم‌ طراز بوده‌ است‌.