پرش به محتوا

توضيح الأفكار لمعاني تنقيح الأنظار (امیر صنعانی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''توضيح الأفكار لمعاني تنقيح الأنظار'''، اثر ابوابراهیم محمد بن اسماعیل بن صلاح بن محمد، معروف به امیر صنعانی (متوفی 1282ق)، شرحی است بر کتاب «تنقيح الأنظار في تنقيد أحاديث الأبرار» نوشته عزالدین محمد بن ابراهیم وزیر بن علی زیدی حسنی یمنی (متوفی 840ق) که با تحقیق، تعلیقات و حواشی ابوعبدالرحمن صلاح بن محمد بن عویضه، منتشر شده است.
'''توضيح الأفكار لمعاني تنقيح الأنظار'''، اثر [[امیر، محمد بن اسماعیل|ابوابراهیم محمد بن اسماعیل بن صلاح بن محمد]]، معروف به [[امیر، محمد بن اسماعیل|امیر صنعانی]] (متوفی 1282ق)، شرحی است بر کتاب «تنقيح الأنظار في تنقيد أحاديث الأبرار» نوشته [[ابن وزیر، محمد بن ابراهیم|عزالدین محمد بن ابراهیم وزیر بن علی زیدی حسنی یمنی]] (متوفی 840ق) که با تحقیق، تعلیقات و حواشی [[عویضه، صلاح محمد|ابوعبدالرحمن صلاح بن محمد بن عویضه]]، منتشر شده است.


«تنقيح الأنظار» متن مختصری است در زمینه مصطلح الحدیث که شامل مسائل اصلی این علم و بیان آرا و نظرات علماست؛ به‌گونه‌ای‌ که‌ نویسنده آن، هر سخنی را به صاحب آن نسبت می‌دهد و در نقل آن سخنان، دقت روا می‌دارد و اگر در اقوال، نقصی وجود داشته باشد، آن را برمی‌نماید و به آن می‌پردازد و در‌ اغلب‌ موارد، نظری‌ را برمی‌گزیند که با بعضی از سخنانی که نقل کرده، موافقت داشته باشد و گاه، قول وسط‌ را برمی‌گزیند. دو ویژگی مهم این کتاب عبارتند از: ذکر آرا‌ و نظرات‌ دانشمندان‌ زیدیه در کتاب‌های سایر مذاهب و جمع بین اصطلاحات علمای اصول فقه و اصول الحدیث (مصطلح الحدیث) که وجوه ‌‌اتفاق‌ و افتراق اصطلاحات دو گروه را برنموده است<ref>ر.ک: سجادی، رضیه سادات، ص140-141</ref>.
«تنقيح الأنظار» متن مختصری است در زمینه مصطلح الحدیث که شامل مسائل اصلی این علم و بیان آرا و نظرات علماست؛ به‌گونه‌ای‌ که‌ نویسنده آن، هر سخنی را به صاحب آن نسبت می‌دهد و در نقل آن سخنان، دقت روا می‌دارد و اگر در اقوال، نقصی وجود داشته باشد، آن را برمی‌نماید و به آن می‌پردازد و در‌ اغلب‌ موارد، نظری‌ را برمی‌گزیند که با بعضی از سخنانی که نقل کرده، موافقت داشته باشد و گاه، قول وسط‌ را برمی‌گزیند. دو ویژگی مهم این کتاب عبارتند از: ذکر آرا‌ و نظرات‌ دانشمندان‌ زیدیه در کتاب‌های سایر مذاهب و جمع بین اصطلاحات علمای اصول فقه و اصول الحدیث (مصطلح الحدیث) که وجوه ‌‌اتفاق‌ و افتراق اصطلاحات دو گروه را برنموده است<ref>ر.ک: سجادی، رضیه سادات، ص140-141</ref>.


این کتاب ارزشمند، توسط محمد بن اسماعیل‌ امیر‌‌ صنعانی به‌صورت مزجی، در دو جلد شرح شده است، به این شکل که متن اصلی کتاب، داخل پرانتز قرار گرفته و شرح شارح، به دنبال آن آمده است؛ به‌گونه‌ای که اگر توضیحات شارح حذف شود، همان متن اصلی کتاب باقی خواهد ماند. به‌منظور نمونه و آشنایی با نوع شرح، به بخشی از آن اشاره می‌شود: «(و اعتضد) من عضده کنصره أعانه (الإجماعان) إجماع السلف والخلف (عليه) أي علی فضل العلم النبوي (من بعد) أي: من بعد إجماع السلف و يحتمل إجماع الصحابة و القرابة أو إجماع أهل العقل و النقل»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13</ref>.
این کتاب ارزشمند، توسط [[امیر، محمد بن اسماعیل|محمد بن اسماعیل‌ امیر‌‌ صنعانی]] به‌صورت مزجی، در دو جلد شرح شده است، به این شکل که متن اصلی کتاب، داخل پرانتز قرار گرفته و شرح شارح، به دنبال آن آمده است؛ به‌گونه‌ای که اگر توضیحات شارح حذف شود، همان متن اصلی کتاب باقی خواهد ماند. به‌منظور نمونه و آشنایی با نوع شرح، به بخشی از آن اشاره می‌شود: «(و اعتضد) من عضده کنصره أعانه (الإجماعان) إجماع السلف والخلف (عليه) أي علی فضل العلم النبوي (من بعد) أي: من بعد إجماع السلف و يحتمل إجماع الصحابة و القرابة أو إجماع أهل العقل و النقل»<ref>ر.ک: متن کتاب، ص13</ref>.


ازآنجاکه مؤلف «تنقيح الأنظار»، مطالب کتاب خویش را بدون تبویب و فصل‌بندی خاصی ارائه نموده، شارح نیز از او پیروی کرده و مطالب را تبویب و یا فصل‌بندی، نکرده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص9</ref>.
ازآنجاکه مؤلف «تنقيح الأنظار»، مطالب کتاب خویش را بدون تبویب و فصل‌بندی خاصی ارائه نموده، شارح نیز از او پیروی کرده و مطالب را تبویب و یا فصل‌بندی، نکرده است<ref>ر.ک: مقدمه مؤلف، ص9</ref>.