پرش به محتوا

الرسالة (شافعی): تفاوت میان نسخه‌ها

بدون خلاصۀ ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش
برچسب: واگردانی دستی
بدون خلاصۀ ویرایش
خط ۲۶: خط ۲۶:
| پیش از =  
| پیش از =  
}}
}}
'''الرسالة'''، تألیف محمد بن ادریس شافعی (150-204ق)، اولین کتابی است که در «اصول فقه» به رشته تحریر درآمده است. تحقیق و مراجعات کتاب به قلم محمد نبیل غنایم و عبدالصبور شاهین به انجام رسیده است.
'''الرسالة'''، تألیف [[شافعی، محمد بن ادریس|محمد بن ادریس شافعی]] (150-204ق)، اولین کتابی است که در «اصول فقه» به رشته تحریر درآمده است. تحقیق و مراجعات کتاب به قلم [[غ‍ن‍ای‍م‌، م‍ح‍م‍د ن‍ب‍ی‍ل‌|محمد نبیل غنایم]] و [[شاهین، عبدالصبور|عبدالصبور شاهین]] به انجام رسیده است.


کتاب، مشتمل بر دو مقدمه و 57 فقره است که 24 فقره آن در جلد اول و مابقی در جلد دوم ارائه شده است.
کتاب، مشتمل بر دو مقدمه و 57 فقره است که 24 فقره آن در جلد اول و مابقی در جلد دوم ارائه شده است.


این کتاب با نام «[[الرسالة]]» در سال 2009م نیز با تحقیق و پاورقی عبداللطیف همیم و قاهر یاسین فحل در بیروت منتشر شده است. محتوای آن در مقاله کتاب‌شناسی نسخه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است و در این مقاله چند نکته اضافه می‌شود:
این کتاب با نام «[[الرسالة]]» در سال 2009م نیز با تحقیق و پاورقی [[عبداللطیف همیم]] و قاهر یاسین فحل در بیروت منتشر شده است. محتوای آن در مقاله کتاب‌شناسی نسخه مذکور مورد بررسی قرار گرفته است و در این مقاله چند نکته اضافه می‌شود:
# در رابطه با اینکه چرا کتاب شافعی نام ندارد و با رساله شافعی از آن یاد شده، محقق کتاب در مقدمه چنین می‌نویسد: در عهد شافعی نام‌گذاری کتاب ضروری و مرسوم نبوده و همین‌که مردم بدانند که این کتاب اثر فلان عالم است کفایت می‌کرده است. در آن عصر همچنین تألیفات مدون فراوانی مشاهده نمی‌شد و علما علمشان را در سینه‌هاشان حفظ می‌کرده‌ و در حافظه شاگردانشان به ودیعه می‌گذاشتند<ref>ر.ک: مقدمه عبدالصبور شاهین، ج1، ص8-7</ref>‏.
# در رابطه با اینکه چرا کتاب شافعی نام ندارد و با رساله شافعی از آن یاد شده، محقق کتاب در مقدمه چنین می‌نویسد: در عهد شافعی نام‌گذاری کتاب ضروری و مرسوم نبوده و همین‌که مردم بدانند که این کتاب اثر فلان عالم است کفایت می‌کرده است. در آن عصر همچنین تألیفات مدون فراوانی مشاهده نمی‌شد و علما علمشان را در سینه‌هاشان حفظ می‌کرده‌ و در حافظه شاگردانشان به ودیعه می‌گذاشتند<ref>ر.ک: مقدمه عبدالصبور شاهین، ج1، ص8-7</ref>‏.
# از دیدگاه عبدالصبور شاهین این کتاب از کتب نادری است که سطح لغت و زبان را در عصر شافعی بیان می‌کند. همواره زبان را در عصر وی در قالب‌های محفوظ، با سبکی نیکو و الفاظی زیبا و تراکیب متناسب می‌بینیم<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>‏.
# از دیدگاه [[شاهین، عبدالصبور|عبدالصبور شاهین]] این کتاب از کتب نادری است که سطح لغت و زبان را در عصر شافعی بیان می‌کند. همواره زبان را در عصر وی در قالب‌های محفوظ، با سبکی نیکو و الفاظی زیبا و تراکیب متناسب می‌بینیم<ref>ر.ک: همان، ص9</ref>‏.
# پیش از تألیف این کتاب، قانون کلی و نظام ثابتی که بر آن اعتماد و داوری شود، وجود نداشت. رازی در این رابطه می‌گوید: «شافعی علم اصول فقه را تأسیس نمود و برای مردم قانون کلی وضع کرد که در شناخت مراتب ادله شرعی به آن رجوع کنند؛ لذا نسبت شافعی به علم شرع، نسبت ارسطاطالیس به علم عقل است»<ref>ر.ک: مقدمه محمد نبیل غنایم، همان، ص11</ref>.
# پیش از تألیف این کتاب، قانون کلی و نظام ثابتی که بر آن اعتماد و داوری شود، وجود نداشت. رازی در این رابطه می‌گوید: «شافعی علم اصول فقه را تأسیس نمود و برای مردم قانون کلی وضع کرد که در شناخت مراتب ادله شرعی به آن رجوع کنند؛ لذا نسبت شافعی به علم شرع، نسبت ارسطاطالیس به علم عقل است»<ref>ر.ک: مقدمه محمد نبیل غنایم، همان، ص11</ref>.
# ‏کتاب تنها از جهت علم اصول و شیوه استنباط حائز اهمیت نیست، بلکه از جهت احکام فقهی، قواعد لغوی، اسالیب ادبی و بلاغی، شعر، حکمت، تاریخ و سیره و ذکر تعدادی از رجال روایت و روایاتشان از سنن رسول‌الله(ص) نیز حائز اهمیت است. به این موارد باید شیوه‌های گفتگو و مناظره، برهان و استدلال، فقه مقارن و قواعد حدیث و جرح و تعدیل را نیز افزود<ref>ر.ک: همان</ref>.
# ‏کتاب تنها از جهت علم اصول و شیوه استنباط حائز اهمیت نیست، بلکه از جهت احکام فقهی، قواعد لغوی، اسالیب ادبی و بلاغی، شعر، حکمت، تاریخ و سیره و ذکر تعدادی از رجال روایت و روایاتشان از سنن رسول‌الله(ص) نیز حائز اهمیت است. به این موارد باید شیوه‌های گفتگو و مناظره، برهان و استدلال، فقه مقارن و قواعد حدیث و جرح و تعدیل را نیز افزود<ref>ر.ک: همان</ref>.


مقدمه محمد نبیل غنایم از مطالب ارزشمندی پیرامون شافعی و کتاب او برخوردار است. وی برخی فقرات را به‌اجمال شرح کرده است. بر هر فقره تعلیقه‌ای در معانی کلمات و اعراب و... نوشته است<ref>ر.ک: همان</ref>.
مقدمه [[غ‍ن‍ای‍م‌، م‍ح‍م‍د ن‍ب‍ی‍ل‌|محمد نبیل غنایم]] از مطالب ارزشمندی پیرامون شافعی و کتاب او برخوردار است. وی برخی فقرات را به‌اجمال شرح کرده است. بر هر فقره تعلیقه‌ای در معانی کلمات و اعراب و... نوشته است<ref>ر.ک: همان</ref>.


==پانویس==
==پانویس==