۱۴٬۳۷۲
ویرایش
خط ۳۸۸: | خط ۳۸۸: | ||
بخش سوم یعنی «شناخت از نظر قرآن» حاصل 9 جلسه درس آن اسلام شناس فرزانه در سال 1356 و 1357ش در حوزه علمه قم (حسینیه ارگ) است. این درس تحت عنوان کلی «معارف قرآن» ایراد میشد و استاد قصد داشتند موضوعات متعددی را تحت این عنوان مطرح کنند، مانند قرآن در قرآن، خدا در قرآن، معاد در قرآن، ولی موفق به تدری دو موضوع آن شدند، یکی همین «شناخت از نظر قرآ«، و دیگر «جامعه و تاریخ در قرآن». | بخش سوم یعنی «شناخت از نظر قرآن» حاصل 9 جلسه درس آن اسلام شناس فرزانه در سال 1356 و 1357ش در حوزه علمه قم (حسینیه ارگ) است. این درس تحت عنوان کلی «معارف قرآن» ایراد میشد و استاد قصد داشتند موضوعات متعددی را تحت این عنوان مطرح کنند، مانند قرآن در قرآن، خدا در قرآن، معاد در قرآن، ولی موفق به تدری دو موضوع آن شدند، یکی همین «شناخت از نظر قرآ«، و دیگر «جامعه و تاریخ در قرآن». | ||
جامعه و تاریخ در قرآن، بخش چهارم این مجلد را تشکیل میدهد که تنظیم شده 12 جلسه درس آن متفکر شهید در حوزه علمیه قم است و تحت عنوان کلی «معارف قرآن» پس از درس «شناخت از نظر قرآن» القاء شده است<ref>ر.ک: مقدمه جلد | جامعه و تاریخ در قرآن، بخش چهارم این مجلد را تشکیل میدهد که تنظیم شده 12 جلسه درس آن متفکر شهید در حوزه علمیه قم است و تحت عنوان کلی «معارف قرآن» پس از درس «شناخت از نظر قرآن» القاء شده است<ref>ر.ک: مقدمه جلد 31، ص9-10</ref>. | ||
مجلد سیودو مجموعه آثار استاد شهید مطهری - که جلد چهارم از بخش متفرقه این مجموعه است - شامل پنج بخش است: | مجلد سیودو مجموعه آثار استاد شهید مطهری - که جلد چهارم از بخش متفرقه این مجموعه است - شامل پنج بخش است: | ||
خط ۳۹۵: | خط ۳۹۵: | ||
#فطرت در قرآن بخش سوم این مجلد از مجموعه آثار را تشکیل میدهد. این بخش، تنظیم شده تقریرات یازده جلسه درس آن اسلام شناس عظیمالشأن در سالهای 1356 و 1357ش است. این تقریرات توسط سید مهدی نبوی که در آن درسها حضور داشته به رسته تحریر درآمده و البته نوارهای صوتی این درسها در دست نیست. لازم به ذکر است فطرت در قرآن جلد سوم درسهای «معارف قرآن» آن شهید در حوزه علمیه قم است. جلد اول، شناخت از نظر قرآن و جلد دوم جامعه و وتاریخ در قرآن است. | #فطرت در قرآن بخش سوم این مجلد از مجموعه آثار را تشکیل میدهد. این بخش، تنظیم شده تقریرات یازده جلسه درس آن اسلام شناس عظیمالشأن در سالهای 1356 و 1357ش است. این تقریرات توسط سید مهدی نبوی که در آن درسها حضور داشته به رسته تحریر درآمده و البته نوارهای صوتی این درسها در دست نیست. لازم به ذکر است فطرت در قرآن جلد سوم درسهای «معارف قرآن» آن شهید در حوزه علمیه قم است. جلد اول، شناخت از نظر قرآن و جلد دوم جامعه و وتاریخ در قرآن است. | ||
#بخش چهارم، کتاب اسلام و مسئله ملیت است. این بخش مشتمل است بر دیک دیباچه و تنظیم شده سه سخنرانی و نیز یک فصل ضمیمه. دیباچه تحت عنوان «ایران و اسلام» شامل دو مقاله از آن متفکر شهید است. آن سه سخنرانی نیز در حدود سال 1347ش در انجمن اسلامی مهندسین ایراد شده است. فصل ضمیمه مقالهای است با عنوان «خدمات ایرانیان به فرهنگ اسلامی تا قرن پنجم». | #بخش چهارم، کتاب اسلام و مسئله ملیت است. این بخش مشتمل است بر دیک دیباچه و تنظیم شده سه سخنرانی و نیز یک فصل ضمیمه. دیباچه تحت عنوان «ایران و اسلام» شامل دو مقاله از آن متفکر شهید است. آن سه سخنرانی نیز در حدود سال 1347ش در انجمن اسلامی مهندسین ایراد شده است. فصل ضمیمه مقالهای است با عنوان «خدمات ایرانیان به فرهنگ اسلامی تا قرن پنجم». | ||
#انحطاط و ترقی تمدنها از نظر قرآن و منطق دیالکتیک، بخش پنجم و آخرین بخش از این مجلد تشکیل میدهد. این بخش تنظیم شده یازده جلسه بحث و انتقاد انجمن اسلامی پزشکان از 23 آبان 1353ش تا چند ماه بعد است که سخنران آن آیتالله مطهری بودهاند. موضوع اصلی این جلسات «فلسفه تاریخ» بوده است که طی آن به مسئله «انحطاط و ترقی تمدنها» در دو بخش، یکی از نظر قرآن و دیگر از نظر منطق یالکتیک پرداخته شده است. قرائن نشان میدهد که این | #انحطاط و ترقی تمدنها از نظر قرآن و منطق دیالکتیک، بخش پنجم و آخرین بخش از این مجلد تشکیل میدهد. این بخش تنظیم شده یازده جلسه بحث و انتقاد انجمن اسلامی پزشکان از 23 آبان 1353ش تا چند ماه بعد است که سخنران آن آیتالله مطهری بودهاند. موضوع اصلی این جلسات «فلسفه تاریخ» بوده است که طی آن به مسئله «انحطاط و ترقی تمدنها» در دو بخش، یکی از نظر قرآن و دیگر از نظر منطق یالکتیک پرداخته شده است. قرائن نشان میدهد که این جلسات بیش از یاده جلسه بوده که متأسفانه نوار صوتی برخی از آنها در دست نیست<ref>ر.ک: مقدمه جلد 32، ص9-10</ref>. | ||
مجلد سیوسه که شامل مجلدات اول و دوم کتاب مقدمهای بر اقتصاد تطبیقی است شامل 28 جلسه مباحثی است که توسط استاد شهید و تعدادی از اقتصاددانان در فاصله زمانی شهریور 1357 تا هشتم اردیبهشت 1358 (سه روز قبل از شهادت استاد) به طور هفتگی روزهای شنبه ایراد شده است. سبک بحث به این صورت بوده که متن کتاب تاریخ عقاید اقتصادی (تألیف شارل ژید و شارل ریست، ترجمه دکتر کریم سنجابی) مورد بحث بوده و معمولاً در هر جلسه یکی از حضار گزارشی از مبحثی از آن کتاب را ارائه میداده و استاد مطهری اظهارنظر میکردهاند و گفت و گوهایی صورت می گرفته است. حاضران ثابت این جلسات آقایان دکتر حسین نمازی، دکتر قاسم صالحخو، دکتر محمد نهاوندیان و دکتر منصور پهلوان بوده اند که دو نفر اخیر در آن زمان دانجشوی دوره کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران بودهاند. مرحوم دکتر حسن توانایانفرد نیز در بسیاری از جلسات حاضر بودهاند. | مجلد سیوسه که شامل مجلدات اول و دوم کتاب مقدمهای بر اقتصاد تطبیقی است شامل 28 جلسه مباحثی است که توسط استاد شهید و تعدادی از اقتصاددانان در فاصله زمانی شهریور 1357 تا هشتم اردیبهشت 1358 (سه روز قبل از شهادت استاد) به طور هفتگی روزهای شنبه ایراد شده است. سبک بحث به این صورت بوده که متن کتاب تاریخ عقاید اقتصادی (تألیف شارل ژید و شارل ریست، ترجمه دکتر کریم سنجابی) مورد بحث بوده و معمولاً در هر جلسه یکی از حضار گزارشی از مبحثی از آن کتاب را ارائه میداده و استاد مطهری اظهارنظر میکردهاند و گفت و گوهایی صورت می گرفته است. حاضران ثابت این جلسات آقایان دکتر حسین نمازی، دکتر قاسم صالحخو، دکتر محمد نهاوندیان و دکتر منصور پهلوان بوده اند که دو نفر اخیر در آن زمان دانجشوی دوره کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران بودهاند. مرحوم دکتر حسن توانایانفرد نیز در بسیاری از جلسات حاضر بودهاند. | ||
علت تشکیل این جلسات، پیشنهاد برخی از دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران مبنی بر تأسیس رشته اقتصاد اسلامی در این داناشکده بوده است که مورد موافقت دکتر سید محمد مشکات رئیس وقت این دانشکه نیز واقع شده بود لذا دانشجویان با مراجعه به استاد مطهری از ایشان درخواست می کنند که تدریس در این رشته را بپذیرند و استاد شرط آن را برگزاری | علت تشکیل این جلسات، پیشنهاد برخی از دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران مبنی بر تأسیس رشته اقتصاد اسلامی در این داناشکده بوده است که مورد موافقت دکتر سید محمد مشکات رئیس وقت این دانشکه نیز واقع شده بود لذا دانشجویان با مراجعه به استاد مطهری از ایشان درخواست می کنند که تدریس در این رشته را بپذیرند و استاد شرط آن را برگزاری جلساتی با حضور اساتید اقتصاد برای بحث درباره مکاتب اقتصادی میداند لذا این جلسات پایهگذای میشود. | ||
در این مباحث، ضمن این که حضار نیز نکات قابل توجهی را بیان کردهاند، استاد شهید نکات بدیع و نظرات فقهی و اجتماعی و فلسفی دقیق و گاه جدیدی را مطرح کردهاند و جالب است که بر همان نظراتی که در یادداشتهای اقتصادی خود داشتهاند و به صورت کتاب نظری به نظام اقتصادی اسلام منتشر شده است تأکیده ورزیدهاند. از جمله نظریه ایشان درباره مالکیت ابزار تولید در عصر جدید که در زمان انتشار آن یادداشتها مورد بحث و گفت وگوی زیادی واقع شد، در این بحثها مطرح شده و استاد بر همان نظریه خود در یادداشتهایشان تأکید کردهاند. | در این مباحث، ضمن این که حضار نیز نکات قابل توجهی را بیان کردهاند، استاد شهید نکات بدیع و نظرات فقهی و اجتماعی و فلسفی دقیق و گاه جدیدی را مطرح کردهاند و جالب است که بر همان نظراتی که در یادداشتهای اقتصادی خود داشتهاند و به صورت کتاب نظری به نظام اقتصادی اسلام منتشر شده است تأکیده ورزیدهاند. از جمله نظریه ایشان درباره مالکیت ابزار تولید در عصر جدید که در زمان انتشار آن یادداشتها مورد بحث و گفت وگوی زیادی واقع شد، در این بحثها مطرح شده و استاد بر همان نظریه خود در یادداشتهایشان تأکید کردهاند. |