۱۴٬۲۶۶
ویرایش
بدون خلاصۀ ویرایش |
|||
خط ۳۸۰: | خط ۳۸۰: | ||
جلد سىام مجموعه آثار استاد [[مطهری، مرتضی|شهید مطهرى]] که ضمناً جلد دوم از بخش «متفرقه» این مجموعه مىباشد، شامل ده بخش است. بخش اول خود شامل یک گفتار و یک مقاله از کتاب امدادهاى غیبى در زندگى بشر به این شرح است: گفتار «رشد اسلامى» اصلاح شده و تفصیل یافته یک سخنرانى است که حدود سال 1350ش در حسینیه اصفهانیها در آبادان ایراد شده و در زمان حیات استاد شهید منتشر گردیده است، و مقاله «فیلم محلل» در بهمن سال 1350ش در انتقاد از یک فیلم مغرضانه که در همان ایام نمایش داده مىشد در روزنامه کیهان منتشر شد و مورد استقبال قرار گرفت. بخش دوم این کتاب شامل هفت گفتار از کتاب بیست گفتار است که مانند سایر گفتارهاى این کتاب در فاصله سالهاى 1335 تا 1341ش در رادیو ایران ایراد شده و شامل نکات دقیق اعتقادى و اجتماعى است.در بخش سوم این مجلد از «مجموعه آثار» گفتار «فریضه علم» از کتاب ده گفتار آورده شده که در تاریخ 29/ 10/ 1340ش در انجمن ماهانه دینى ایراد گردیده است.«جستجوى حقیقت» گفتارى است از کتاب پانزده گفتار که بخش چهارم این کتاب را تشکیل مىدهد و در سال 1348ش برابر با 22 محرم 1389ق در [[حسینیه ارشاد]] ایراد شده است.بخش پنجم مشتمل بر کتاب پنج مقاله آن استاد شهید با عناوین: «دین و مذهب»، «احتجاجات قرآن»، «نقدى بر ترجمه قرآن مجید به اهتمام آقاى [[پاینده، ابوالقاسم|ابوالقاسم پاینده]]»، «نماز»، «اسلام برتر است». کتاب «گفتگوى چهارجانبه» بخش ششم این مجلد از مجموعه آثار است که شامل متن بیاناتِ به ترتیب مرحوم دکتر [[شریعتی، علی|على شریعتى]]، آیتاللَّه سید على خامنهاى، مرحوم استاد [[حجازی، فخرالدین|فخرالدین حجازى]] و استاد شهید آیتاللَّه مطهرى در مجلسى است که حدود سال 1355ش در تهران برگزار شده است. مطالبى که در این محفل مطرح شده به خوبى فضاى فکرى و فرهنگى جامعه خصوصاً طبقه دانشجویان و روشنفکران آن زمان یعنى سالهاى نزدیک به انقلاب اسلامى را نشان مىدهد و خواننده محترم را به آن سالها باز مىگرداند و در آن فضا قرار مىدهد. بخش هفتم این کتاب را نامه تاریخى استاد مطهرى به [[امام خمینى(ره)|امام خمینى]](ره) تشکیل مىدهد. این نامه که از اسناد گرانبهاى انقلاب اسلامى است در سال 1356ش، زمانى که امام(ره) در نجف اقامت داشتند، نوشته شده و وضع فرهنگى و سیاسى نهضت اسلامى را در سالهاى نزدیک به پیروزى به خوبى تصویر مىکند.خدا در زندگى انسان بخش هشتم جلد سىام مجموعه آثار استاد [[مطهری، مرتضی|شهید مطهرى]] و شامل شش سخنرانى آن شهید در این موضوع در یکى از مساجد تهران در سال 1354ش است. این مباحث که در ایام فاطمیه ایراد شده، در واقع توحید عملى را تشریح کرده و شامل نکات دقیق و جالب توجهى است و براى عارف و عامى سودمند و فرحزاست.بخش نهم را خدا در اندیشه انسان تشکیل مىدهد که مشتمل بر پنج سخنرانى از آن متفکر شهید است که در مسجد حضرت ابوالفضل و مسجد صاحبالزمان(عج) تهران در سال 1354ش ایراد شده است.بردگى در اسلام بخش دهم این مجلد از مجموعه آثار است که مشتمل بر پنج سخنرانى و پرسش و پاسخ استاد شهید آیتاللَّه مرتضى مطهرى در جلسات بحث و انتقاد انجمن اسلامى پزشکان در بهار و تابستان سال 1346ش است.بخش یازدهم و آخرین بخش این کتاب را مباحث رساله «جهاد اسلامى و آزادى عقیده» تشکیل مىدهد که تنظیم شده سه جلسه بحث و انتقاد درباره جهاد اسلامى توسط آن شهید در انجمن اسلامى پزشکان در بهار و تابستان سال 1350ش است و در آن برخى موضوعات مرتبط با آزادى بیان مانند کتب ضلال، تفتیش عقاید و آزادى منتقد و مخالف در اظهارنظر نیز مورد بحث قرار گرفته است که شامل نکات بدیعى است. | جلد سىام مجموعه آثار استاد [[مطهری، مرتضی|شهید مطهرى]] که ضمناً جلد دوم از بخش «متفرقه» این مجموعه مىباشد، شامل ده بخش است. بخش اول خود شامل یک گفتار و یک مقاله از کتاب امدادهاى غیبى در زندگى بشر به این شرح است: گفتار «رشد اسلامى» اصلاح شده و تفصیل یافته یک سخنرانى است که حدود سال 1350ش در حسینیه اصفهانیها در آبادان ایراد شده و در زمان حیات استاد شهید منتشر گردیده است، و مقاله «فیلم محلل» در بهمن سال 1350ش در انتقاد از یک فیلم مغرضانه که در همان ایام نمایش داده مىشد در روزنامه کیهان منتشر شد و مورد استقبال قرار گرفت. بخش دوم این کتاب شامل هفت گفتار از کتاب بیست گفتار است که مانند سایر گفتارهاى این کتاب در فاصله سالهاى 1335 تا 1341ش در رادیو ایران ایراد شده و شامل نکات دقیق اعتقادى و اجتماعى است.در بخش سوم این مجلد از «مجموعه آثار» گفتار «فریضه علم» از کتاب ده گفتار آورده شده که در تاریخ 29/ 10/ 1340ش در انجمن ماهانه دینى ایراد گردیده است.«جستجوى حقیقت» گفتارى است از کتاب پانزده گفتار که بخش چهارم این کتاب را تشکیل مىدهد و در سال 1348ش برابر با 22 محرم 1389ق در [[حسینیه ارشاد]] ایراد شده است.بخش پنجم مشتمل بر کتاب پنج مقاله آن استاد شهید با عناوین: «دین و مذهب»، «احتجاجات قرآن»، «نقدى بر ترجمه قرآن مجید به اهتمام آقاى [[پاینده، ابوالقاسم|ابوالقاسم پاینده]]»، «نماز»، «اسلام برتر است». کتاب «گفتگوى چهارجانبه» بخش ششم این مجلد از مجموعه آثار است که شامل متن بیاناتِ به ترتیب مرحوم دکتر [[شریعتی، علی|على شریعتى]]، آیتاللَّه سید على خامنهاى، مرحوم استاد [[حجازی، فخرالدین|فخرالدین حجازى]] و استاد شهید آیتاللَّه مطهرى در مجلسى است که حدود سال 1355ش در تهران برگزار شده است. مطالبى که در این محفل مطرح شده به خوبى فضاى فکرى و فرهنگى جامعه خصوصاً طبقه دانشجویان و روشنفکران آن زمان یعنى سالهاى نزدیک به انقلاب اسلامى را نشان مىدهد و خواننده محترم را به آن سالها باز مىگرداند و در آن فضا قرار مىدهد. بخش هفتم این کتاب را نامه تاریخى استاد مطهرى به [[امام خمینى(ره)|امام خمینى]](ره) تشکیل مىدهد. این نامه که از اسناد گرانبهاى انقلاب اسلامى است در سال 1356ش، زمانى که امام(ره) در نجف اقامت داشتند، نوشته شده و وضع فرهنگى و سیاسى نهضت اسلامى را در سالهاى نزدیک به پیروزى به خوبى تصویر مىکند.خدا در زندگى انسان بخش هشتم جلد سىام مجموعه آثار استاد [[مطهری، مرتضی|شهید مطهرى]] و شامل شش سخنرانى آن شهید در این موضوع در یکى از مساجد تهران در سال 1354ش است. این مباحث که در ایام فاطمیه ایراد شده، در واقع توحید عملى را تشریح کرده و شامل نکات دقیق و جالب توجهى است و براى عارف و عامى سودمند و فرحزاست.بخش نهم را خدا در اندیشه انسان تشکیل مىدهد که مشتمل بر پنج سخنرانى از آن متفکر شهید است که در مسجد حضرت ابوالفضل و مسجد صاحبالزمان(عج) تهران در سال 1354ش ایراد شده است.بردگى در اسلام بخش دهم این مجلد از مجموعه آثار است که مشتمل بر پنج سخنرانى و پرسش و پاسخ استاد شهید آیتاللَّه مرتضى مطهرى در جلسات بحث و انتقاد انجمن اسلامى پزشکان در بهار و تابستان سال 1346ش است.بخش یازدهم و آخرین بخش این کتاب را مباحث رساله «جهاد اسلامى و آزادى عقیده» تشکیل مىدهد که تنظیم شده سه جلسه بحث و انتقاد درباره جهاد اسلامى توسط آن شهید در انجمن اسلامى پزشکان در بهار و تابستان سال 1350ش است و در آن برخى موضوعات مرتبط با آزادى بیان مانند کتب ضلال، تفتیش عقاید و آزادى منتقد و مخالف در اظهارنظر نیز مورد بحث قرار گرفته است که شامل نکات بدیعى است. | ||
مجلد سیوسه که شامل مجلدات اول و دوم کتاب مقدمهای بر اقتصاد تطبیقی است شامل 28 جلسه مباحثی است که توسط استاد شهید و تعدادی از اقتصاددانان در فاصله زمانی شهریور 1357 تا هشتم اردیبهشت 1358 (سه روز قبل از شهادت استاد) به طور هفتگی روزهای شنبه ایراد | مجلد سیویک که جلد سوم از بخش متفرقه مجموعه آثار شهید مطهری است شامل چهار بخش است. بخش اول را «مقدمهای بر حکومت اسلامی» تشکیل میدهد که تنظیم شده چهار جلسه درس آن متفکر شهید در حوزه علمیه قم برای چند تن از شاگردان خاص خود در مهر و آبان سال 1357ش میباشد. | ||
طرح استاد برای این بحث طرحی گسترده و همهجانبه بوده ولی به خاطر تقارن ایام با اوجگیری نهضت اسلامی و مسئولیت سنگین آن متفکر شهید در هدایت این نهضت و همراهی با امام خمینی(ره) و سپس شهادت آن بزرگ مرد، این درسه ادامه نیافته است. در این بخش نکات بدیع که برخی حاکی از دید فقهی آن شهید است، فراوان دیده میشود. | |||
«گریز از ایمان و گریز از عمل» بخش دوم این مجلد از مجموعه آثار را تشکیل میدهد. این بخش در اصل ده جلسه سخنرانی آ« شهید در سال 1353ش در مسجد جلیلی و مسجد ابوالفضل تهران بوده که فقط هفت جلسه آن موجود و به صورتی که ملاحظه میشود تنظیم شده است. استاد مطهری در این مباحث به مسئله ایمان و عمل از نگاه جدیدی پرداخته و گریزگاهها از ایمان را که بیشتر در دنیای اروپا مطرح بوده و گریزگاهها از عمل را که بیشتر در جهان اسلام مطرح بوده است ذکر و تشریح کردهاند که حاوی مطالب نغز و بدیع فراوان است. | |||
بخش سوم یعنی «شناخت از نظر قرآن» حاصل 9 جلسه درس آن اسلام شناس فرزانه در سال 1356 و 1357ش در حوزه علمه قم (حسینیه ارگ) است. این درس تحت عنوان کلی «معارف قرآن» ایراد میشد و استاد قصد داشتند موضوعات متعددی را تحت این عنوان مطرح کنند، مانند قرآن در قرآن، خدا در قرآن، معاد در قرآن، ولی موفق به تدری دو موضوع آن شدند، یکی همین «شناخت از نظر قرآ«، و دیگر «جامعه و تاریخ در قرآن». | |||
جامعه و تاریخ در قرآن، بخش چهارم این مجلد را تشکیل میدهد که تنظیم شده 12 جلسه درس آن متفکر شهید در حوزه علمیه قم است و تحت عنوان کلی «معارف قرآن» پس از درس «شناخت از نظر قرآن» القاء شده است<ref>ر.ک: مقدمه جلد 32، ص9-10</ref>. | |||
مجلد سیودو مجموعه آثار استاد شهید مطهری - که جلد چهارم از بخش متفرقه این مجموعه است - شامل پنج بخش است: | |||
#بخش اول به کتاب فطرت و تربیت اختصاص یافته است که تنظم شده پنج سخنرانی آن متفکر شهید در جلساتی موسوم به «جلسه یزیدها» در تهران و در سالهای 1356 و 1357 هجری شمسی تا چند ماه قبل از پیروزی انقلاب اسلامی است. تعداد این جلسات بیشتر بوده ولی نوار صوتی برخی از آنها در دست نیست. در این مباحث، استاد شهید مطئله فطرت و ارتباط آن با موضوع تربیت را با بیانی روان و روشن توضیح دادهاند به طوری که برای عموم قابل استفاده است. | |||
#بخش دوم شامل کتاب فطری بودن دین است. این کتاب تنظیم شده شش جلسه بحث و انتقاد انجمن اسلامی پزشکان در سال 1355ش توسط آن شهید در موضوع فطرت است که محور بحث، فطری بودن دین بوده است. | |||
#فطرت در قرآن بخش سوم این مجلد از مجموعه آثار را تشکیل میدهد. این بخش، تنظیم شده تقریرات یازده جلسه درس آن اسلام شناس عظیمالشأن در سالهای 1356 و 1357ش است. این تقریرات توسط سید مهدی نبوی که در آن درسها حضور داشته به رسته تحریر درآمده و البته نوارهای صوتی این درسها در دست نیست. لازم به ذکر است فطرت در قرآن جلد سوم درسهای «معارف قرآن» آن شهید در حوزه علمیه قم است. جلد اول، شناخت از نظر قرآن و جلد دوم جامعه و وتاریخ در قرآن است. | |||
#بخش چهارم، کتاب اسلام و مسئله ملیت است. این بخش مشتمل است بر دیک دیباچه و تنظیم شده سه سخنرانی و نیز یک فصل ضمیمه. دیباچه تحت عنوان «ایران و اسلام» شامل دو مقاله از آن متفکر شهید است. آن سه سخنرانی نیز در حدود سال 1347ش در انجمن اسلامی مهندسین ایراد شده است. فصل ضمیمه مقالهای است با عنوان «خدمات ایرانیان به فرهنگ اسلامی تا قرن پنجم». | |||
#انحطاط و ترقی تمدنها از نظر قرآن و منطق دیالکتیک، بخش پنجم و آخرین بخش از این مجلد تشکیل میدهد. این بخش تنظیم شده یازده جلسه بحث و انتقاد انجمن اسلامی پزشکان از 23 آبان 1353ش تا چند ماه بعد است که سخنران آن آیتالله مطهری بودهاند. موضوع اصلی این جلسات «فلسفه تاریخ» بوده است که طی آن به مسئله «انحطاط و ترقی تمدنها» در دو بخش، یکی از نظر قرآن و دیگر از نظر منطق یالکتیک پرداخته شده است. قرائن نشان میدهد که این جلستا بیش از یاده جلسه بوده که متأسفانه نوار صوتی برخی از آنها در دست نیست<ref>ر.ک: مقدمه جلد 32، ص9-10</ref>. | |||
مجلد سیوسه که شامل مجلدات اول و دوم کتاب مقدمهای بر اقتصاد تطبیقی است شامل 28 جلسه مباحثی است که توسط استاد شهید و تعدادی از اقتصاددانان در فاصله زمانی شهریور 1357 تا هشتم اردیبهشت 1358 (سه روز قبل از شهادت استاد) به طور هفتگی روزهای شنبه ایراد شده است. سبک بحث به این صورت بوده که متن کتاب تاریخ عقاید اقتصادی (تألیف شارل ژید و شارل ریست، ترجمه دکتر کریم سنجابی) مورد بحث بوده و معمولاً در هر جلسه یکی از حضار گزارشی از مبحثی از آن کتاب را ارائه میداده و استاد مطهری اظهارنظر میکردهاند و گفت و گوهایی صورت می گرفته است. حاضران ثابت این جلسات آقایان دکتر حسین نمازی، دکتر قاسم صالحخو، دکتر محمد نهاوندیان و دکتر منصور پهلوان بوده اند که دو نفر اخیر در آن زمان دانجشوی دوره کارشناسی ارشد دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران بودهاند. مرحوم دکتر حسن توانایانفرد نیز در بسیاری از جلسات حاضر بودهاند. | |||
علت تشکیل این جلسات، پیشنهاد برخی از دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران مبنی بر تأسیس رشته اقتصاد اسلامی در این داناشکده بوده است که مورد موافقت دکتر سید محمد مشکات رئیس وقت این دانشکه نیز واقع شده بود لذا دانشجویان با مراجعه به استاد مطهری از ایشان درخواست می کنند که تدریس در این رشته را بپذیرند و استاد شرط آن را برگزاری جلستانی با حضور اساتید اقتصاد برای بحث درباره مکاتب اقتصادی میداند لذا این جلسات پایهگذای میشود. | علت تشکیل این جلسات، پیشنهاد برخی از دانشجویان دانشکده اقتصاد دانشگاه تهران مبنی بر تأسیس رشته اقتصاد اسلامی در این داناشکده بوده است که مورد موافقت دکتر سید محمد مشکات رئیس وقت این دانشکه نیز واقع شده بود لذا دانشجویان با مراجعه به استاد مطهری از ایشان درخواست می کنند که تدریس در این رشته را بپذیرند و استاد شرط آن را برگزاری جلستانی با حضور اساتید اقتصاد برای بحث درباره مکاتب اقتصادی میداند لذا این جلسات پایهگذای میشود. | ||
خط ۳۹۷: | خط ۴۱۴: | ||
استاد شهید در ابتدای اسلام شناسی 1 و 2 مینویسد: به نظر من این جزوه چیزی که نیست اسلامشناسی است؛ حداکثر این است که بگوییک اسلامسرایی یا اسلامشاعری است؛ یعنی اسلام موضوع و سوژه یک نوع شعر و تخیل ولی به صورت نثر شده است و البته زیبا هم سروده شده است و بیشتر از سوسیالیسم و کمونیسم و ماتریالیسم تاریخی و اگزیستانسیالیسم مایه گرفته است تا اسلام...<ref>ر.ک: متن کتاب، ج34، ص16</ref>. | استاد شهید در ابتدای اسلام شناسی 1 و 2 مینویسد: به نظر من این جزوه چیزی که نیست اسلامشناسی است؛ حداکثر این است که بگوییک اسلامسرایی یا اسلامشاعری است؛ یعنی اسلام موضوع و سوژه یک نوع شعر و تخیل ولی به صورت نثر شده است و البته زیبا هم سروده شده است و بیشتر از سوسیالیسم و کمونیسم و ماتریالیسم تاریخی و اگزیستانسیالیسم مایه گرفته است تا اسلام...<ref>ر.ک: متن کتاب، ج34، ص16</ref>. | ||
== وضعیت کتاب == | == وضعیت کتاب == |