۸۳٬۲۷۲
ویرایش
أصول فقه الإمام مالك «أدلته النقلیة»: تفاوت میان نسخه‌ها
جز
جایگزینی متن - ' ' به ' '
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) بدون خلاصۀ ویرایش |
Hbaghizadeh (بحث | مشارکتها) جز (جایگزینی متن - ' ' به ' ') |
||
| خط ۸: | خط ۸: | ||
|زبان | |زبان | ||
| زبان = عربی | | زبان = عربی | ||
| کد کنگره = | | کد کنگره = /ش7الف6 157 BP | ||
| موضوع = | | موضوع = | ||
|ناشر | |ناشر | ||
| خط ۲۹: | خط ۲۹: | ||
#این کتاب را باهدف جبران نقص موجود در پژوهش‌های انجام شده در باب اصول فقه [[مالک بن انس]]، نگاشته‌ام. | #این کتاب را باهدف جبران نقص موجود در پژوهش‌های انجام شده در باب اصول فقه [[مالک بن انس]]، نگاشته‌ام. | ||
#چون بیشتر نویسندگان این آثار در زمینه علم اصول فقه تخصص نداشتند، نتوانستند ابعاد اصولی این شخصیت مهمّ را به‌خوبی نشان دهند. مذهب [[مالک بن انس|مالک]] امروزه، یکی از مذاهبی است که بیشترین پیروان را دارند و [[مالک بن انس]] اصول فقه خودش را ننوشته است و پیروان [[مالک بن انس|مالک]] هم که به شرح زندگی او پرداخته‌اند، ابعاد گوناگونی را توضیح داده‌اند و بر بحث روش‌شناسی و علم اصول فقه متمرکز نشده‌اند. | #چون بیشتر نویسندگان این آثار در زمینه علم اصول فقه تخصص نداشتند، نتوانستند ابعاد اصولی این شخصیت مهمّ را به‌خوبی نشان دهند. مذهب [[مالک بن انس|مالک]] امروزه، یکی از مذاهبی است که بیشترین پیروان را دارند و [[مالک بن انس]] اصول فقه خودش را ننوشته است و پیروان [[مالک بن انس|مالک]] هم که به شرح زندگی او پرداخته‌اند، ابعاد گوناگونی را توضیح داده‌اند و بر بحث روش‌شناسی و علم اصول فقه متمرکز نشده‌اند. | ||
#تاکنون رساله علمی و روشمندی در این موضوع نوشته نشده است و این کتاب، اولین پایان‌نامه‌ای است که اصول و ادله نقلی [[مالک بن انس]] | #تاکنون رساله علمی و روشمندی در این موضوع نوشته نشده است و این کتاب، اولین پایان‌نامه‌ای است که اصول و ادله نقلی [[مالک بن انس]] را به شکل اختصاصی می‌شناساند. <ref> مقدمه نویسنده، ص16- 19.</ref> | ||
#من در چند مورد، نظر و اجتهاد خاصی ابراز کردم؛ ولی بعد از آن، دیدم که کسانی قبل از من چنین نظری را گفته‌اند و من بدون توجه و بی‌استفاده از آنان خودم به آن نظر رسیده‌ام؛ برای‌آنکه زحمت خودم هدر نرود و از طرف دیگر، به صاحب‌نظران دگر جفا نشود و نپندارند که من اجتهاد دیگران را گرفته و به نام خودم ثبت کرده‌ام، این تدبیر را اندیشیدم و اجرا کردم: هر دو را با هم آوردم و علاوه بر ذکر اجتهاد خودم، به هم‌نظری اندیشوران پیشین نیز اشاره کردم. <ref> همان، ص44- 45.</ref> | #من در چند مورد، نظر و اجتهاد خاصی ابراز کردم؛ ولی بعد از آن، دیدم که کسانی قبل از من چنین نظری را گفته‌اند و من بدون توجه و بی‌استفاده از آنان خودم به آن نظر رسیده‌ام؛ برای‌آنکه زحمت خودم هدر نرود و از طرف دیگر، به صاحب‌نظران دگر جفا نشود و نپندارند که من اجتهاد دیگران را گرفته و به نام خودم ثبت کرده‌ام، این تدبیر را اندیشیدم و اجرا کردم: هر دو را با هم آوردم و علاوه بر ذکر اجتهاد خودم، به هم‌نظری اندیشوران پیشین نیز اشاره کردم. <ref> همان، ص44- 45.</ref> | ||
# شاید خواننده بگوید که مقدمه به نسبت به متن اصلی، طولانی شد، در پاسخ، عذرخواهی می‌کنم و بر 2 نکته تأکید دارم: | # شاید خواننده بگوید که مقدمه به نسبت به متن اصلی، طولانی شد، در پاسخ، عذرخواهی می‌کنم و بر 2 نکته تأکید دارم: | ||
| خط ۳۵: | خط ۳۵: | ||
#این مقدمه را به‌عنوان زمینه و آمادگی برای تحقیق در همه اصول فقه [[مالک بن انس]] نوشتم و به نسبت به‌تمامی اصول فقهی مالک طولانی نیست؛ ولی به‌خاطر ضیق مجال دفاع از پایان‌نامه دکترا، هیئت‌علمی گروه اصول فقه پیشنهاد کرد که موضوع محدود شود و تحقیق به ادله نقلی از اصول فقه مالک اختصاص یابد و طرح تحقیق تغییر کرد. <ref> همان، ص50- 51. و ص8. </ref> | #این مقدمه را به‌عنوان زمینه و آمادگی برای تحقیق در همه اصول فقه [[مالک بن انس]] نوشتم و به نسبت به‌تمامی اصول فقهی مالک طولانی نیست؛ ولی به‌خاطر ضیق مجال دفاع از پایان‌نامه دکترا، هیئت‌علمی گروه اصول فقه پیشنهاد کرد که موضوع محدود شود و تحقیق به ادله نقلی از اصول فقه مالک اختصاص یابد و طرح تحقیق تغییر کرد. <ref> همان، ص50- 51. و ص8. </ref> | ||
==منابع شناسایی اصول فقه مالک== | ==منابع شناسایی اصول فقه مالک== | ||
نویسنده تعداد 31 کتاب از منابع خودش را برای معرفی ادله نقلی فقه مالک معرفی کرده که از آن جمله کتاب‌های [[المنهاج في ترتيب الحجاج]]، [[إحكام الفصول في أحکام الأصول]] و | نویسنده تعداد 31 کتاب از منابع خودش را برای معرفی ادله نقلی فقه مالک معرفی کرده که از آن جمله کتاب‌های [[المنهاج في ترتيب الحجاج]]، [[إحكام الفصول في أحکام الأصول]] و [[الإشارة في أصول الفقه|الإشاره]]؛ هر سه نوشته [[باجی، سلیمان بن خلف| ابوولید باجى]] است. <ref> همان، ص35- 38.</ref> | ||
==ساختار و محتوا== | ==ساختار و محتوا== | ||
این کتاب 2 جلدی، از مقدمه و 6 فصل (باب) و خاتمه به ترتیب ذیل تشکیل شده است: | این کتاب 2 جلدی، از مقدمه و 6 فصل (باب) و خاتمه به ترتیب ذیل تشکیل شده است: | ||
*مقدمه (نقشه پژوهش، اهمیت موضوع و مهم‌ترین مشکلات فرارو، پیشینه تحقیق، امتیازات، مهم‌ترین منابع و روش تحقیق) | *مقدمه (نقشه پژوهش، اهمیت موضوع و مهم‌ترین مشکلات فرارو، پیشینه تحقیق، امتیازات، مهم‌ترین منابع و روش تحقیق) | ||
#کتاب عزیز (معنای کتاب عزیز و حجیتش، قرائت‌های شاذّ، بسمله، نسخ، اقوال و چگونگی دلالت الفاظ | #کتاب عزیز (معنای کتاب عزیز و حجیتش، قرائت‌های شاذّ، بسمله، نسخ، اقوال و چگونگی دلالت الفاظ بر معانی.) | ||
#سنت نبوی (معنای سنت و حجیتش، کسی که روایتش پذیرند و آنکه نپذیرند، تعدیل، روش‌های نقل حدیث و الفاظ روایت، نقل به معناکردن حدیث و...) | #سنت نبوی (معنای سنت و حجیتش، کسی که روایتش پذیرند و آنکه نپذیرند، تعدیل، روش‌های نقل حدیث و الفاظ روایت، نقل به معناکردن حدیث و...) | ||
#اجماع (معنای اجماع و حجیتش، اجماعی که [[مالک بن انس]] گوید، سخن چه کسی در اجماع معتبر است؟ سند اجماع، اجماع سکوتی، حکم بر اساس کمترین گفته.) | #اجماع (معنای اجماع و حجیتش، اجماعی که [[مالک بن انس]] گوید، سخن چه کسی در اجماع معتبر است؟ سند اجماع، اجماع سکوتی، حکم بر اساس کمترین گفته.) | ||
| خط ۴۹: | خط ۴۹: | ||
==نمونه مباحث== | ==نمونه مباحث== | ||
*[[ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن بن عبدالله ش‍ع‍لان]]، با بیان اینکه در معنای عمل اهل مدینه از دیدگاه [[مالک بن انس]]، اختلاف است، افزوده است: بزرگ‌ترین دلیل بر این مطلب، آن است که خود مالکیان نیز گوناگون نظر داده‌اند و چگونگی حجیتش را متفاوت تحلیل کرده‌اند: برخی آن را از باب اجماع و گروهی دیگر از باب نقل متواتر شمرده‌اند. نویسنده بعد از نقل و نقد تعریفاتی که مطرح شده، خودش این تعریف را انتخاب کرده و ادله انتخابش را آورده و اشکالاتش را پاسخ داده و فوائدش را بیان کرده است: هر آنچه همه یا اکثریت عالمان و فاضلان مدینه در زمانی خاصّ بر آن وحدت نظر داشته‌اند چه سندش نقل باشد چه اجتهاد. <ref>متن کتاب، ص1037- 1050.</ref> | *[[ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن بن عبدالله ش‍ع‍لان]]، با بیان اینکه در معنای عمل اهل مدینه از دیدگاه [[مالک بن انس]]، اختلاف است، افزوده است: بزرگ‌ترین دلیل بر این مطلب، آن است که خود مالکیان نیز گوناگون نظر داده‌اند و چگونگی حجیتش را متفاوت تحلیل کرده‌اند: برخی آن را از باب اجماع و گروهی دیگر از باب نقل متواتر شمرده‌اند. نویسنده بعد از نقل و نقد تعریفاتی که مطرح شده، خودش این تعریف را انتخاب کرده و ادله انتخابش را آورده و اشکالاتش را پاسخ داده و فوائدش را بیان کرده است: هر آنچه همه یا اکثریت عالمان و فاضلان مدینه در زمانی خاصّ بر آن وحدت نظر داشته‌اند چه سندش نقل باشد چه اجتهاد. <ref>متن کتاب، ص1037- 1050.</ref> | ||
*[[ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن ش‍ع‍لان]]، می‌نویسد: اینکه بسیاری از اصولیان، عمل اهل مدینه را جزو مباحث اجماع قرار داده‌اند، روشی ناموفق و نادرست است. همچنین اینکه برخی از اصولیان، حجیت عمل اهل مدینه را مردود دانسته و استدلال کرده‌اند که <<عمل اهل مدینه، اجماع است و در اجماع، بر اساس ادله، شرط است که اتفاق‌نظر همه امت باشد نه فقط نظر اهل مدینه.>>، خیال‌پردازی و اشتباهی بزرگ است زیرا [[مالک بن انس]] هرگز ادعا نکرده است که عمل اهل مدینه، اجماع است. | *[[ع‍ب‍دال‍رح‍م‍ن ش‍ع‍لان]]، می‌نویسد: اینکه بسیاری از اصولیان، عمل اهل مدینه را جزو مباحث اجماع قرار داده‌اند، روشی ناموفق و نادرست است. همچنین اینکه برخی از اصولیان، حجیت عمل اهل مدینه را مردود دانسته و استدلال کرده‌اند که <<عمل اهل مدینه، اجماع است و در اجماع، بر اساس ادله، شرط است که اتفاق‌نظر همه امت باشد نه فقط نظر اهل مدینه.>>، خیال‌پردازی و اشتباهی بزرگ است زیرا [[مالک بن انس]] هرگز ادعا نکرده است که عمل اهل مدینه، اجماع است. <ref> همان، ص1050- 1051. </ref> | ||
==پانویس== | ==پانویس== | ||
<references/> | <references/> | ||