پرش به محتوا

آشنایی با تاریخ تفسیر و مفسران: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'هها' به 'ه‌ها'
جز (جایگزینی متن - '،ذ' به '، ذ')
برچسب‌ها: ویرایش همراه ویرایش از وبگاه همراه
جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'ه‌ها')
خط ۲۸: خط ۲۸:


==ساختار==
==ساختار==
در این کتاب به دوران زندگى مفسران، نام تفسير، نام مفسّر، مذهب مفسّر، روش و گرايش مفسّر در تفسير آيات، بررسى اقسام رواياتى كه مفسّر نقل كرده و امتياز و ارزش روايات نقل شده، بررسى منابع و مدارک تفسير، بررسى امتيازات هر تفسير، بررسى مشكلات هرتفسير، بررسى اجمالى مقدمه هرتفسير و حتى‌الامكان ارائه برخى ديدگاههاى مفسّر در بحثهاى علوم قرآن، بررسى موضع مفسّر در برابر اهل‌بيت عليهم‌السلام و نقل نمونه يا نمونه‌هایى از تفسير آيات پرداخته شده و شيوه عملى مفسّر در تفسير؛ يعنى اين‌كه مفسّر در آغاز تفسير هرآيه چه بحثى را مطرح مى‌كند، آيا نخست به اختلاف قرائات مى‌پردازد و سپس شأن نزول را بررسى مى‌كند و يا اينكه نخست واژگان و مفردات آيه را شرح مى‌دهد و پس از آن به مباحث ادبى، ذكر روايات و شأن نزول و بيان ديدگاههاى مفسران ديگر اقدام مى‌كند مورد بررسى قرار مى‌گیرد.
در این کتاب به دوران زندگى مفسران، نام تفسير، نام مفسّر، مذهب مفسّر، روش و گرايش مفسّر در تفسير آيات، بررسى اقسام رواياتى كه مفسّر نقل كرده و امتياز و ارزش روايات نقل شده، بررسى منابع و مدارک تفسير، بررسى امتيازات هر تفسير، بررسى مشكلات هرتفسير، بررسى اجمالى مقدمه هرتفسير و حتى‌الامكان ارائه برخى ديدگاه‌هاى مفسّر در بحثهاى علوم قرآن، بررسى موضع مفسّر در برابر اهل‌بيت عليهم‌السلام و نقل نمونه يا نمونه‌هایى از تفسير آيات پرداخته شده و شيوه عملى مفسّر در تفسير؛ يعنى اين‌كه مفسّر در آغاز تفسير هرآيه چه بحثى را مطرح مى‌كند، آيا نخست به اختلاف قرائات مى‌پردازد و سپس شأن نزول را بررسى مى‌كند و يا اينكه نخست واژگان و مفردات آيه را شرح مى‌دهد و پس از آن به مباحث ادبى، ذكر روايات و شأن نزول و بيان ديدگاه‌هاى مفسران ديگر اقدام مى‌كند مورد بررسى قرار مى‌گیرد.
تفاسير و مفسّران در این کتاب براساس قرن از عصر رسالت تاكنون (15 قرن) معرفى و مورد تحليل قرار گرفته‌اند و تفاسير شيعه و اهل سنت تا حدّ امكان از هم بازشناسانده شده‌اند.
تفاسير و مفسّران در این کتاب براساس قرن از عصر رسالت تاكنون (15 قرن) معرفى و مورد تحليل قرار گرفته‌اند و تفاسير شيعه و اهل سنت تا حدّ امكان از هم بازشناسانده شده‌اند.
هرفصل از این کتاب دربردارنده مطالب گوناگون از جمله اوضاع فرهنگى و سياسى قرنهاى مختلف و انديشه‌هاى خاص هرقرن است و تفاسير با توجه به روش و گرايش آنها و بيان امتيازات و مشكلات مورد بررسى قرار گرفته‌اند.
هرفصل از این کتاب دربردارنده مطالب گوناگون از جمله اوضاع فرهنگى و سياسى قرنهاى مختلف و انديشه‌هاى خاص هرقرن است و تفاسير با توجه به روش و گرايش آنها و بيان امتيازات و مشكلات مورد بررسى قرار گرفته‌اند.
خط ۳۵: خط ۳۵:
کتاب حاضر مشتمل بر یک پيشگفتار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=15&viewType=html ر.ک: علوی مهر، حسین، پیشگفتار، ص15]</ref> و بخش‌هاى ذيل مى‌باشد:
کتاب حاضر مشتمل بر یک پيشگفتار<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=15&viewType=html ر.ک: علوی مهر، حسین، پیشگفتار، ص15]</ref> و بخش‌هاى ذيل مى‌باشد:
«كلّيات» که به مفهوم‌شناسى، تعريف تاريخ تفسير، اهمیت و جايگاه تاريخ تفسير، پيشينه، نخستين مدوّن تفسير مى‌پردازد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، متن کتاب، ص19]</ref>
«كلّيات» که به مفهوم‌شناسى، تعريف تاريخ تفسير، اهمیت و جايگاه تاريخ تفسير، پيشينه، نخستين مدوّن تفسير مى‌پردازد.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=19&viewType=html ر.ک: همان، متن کتاب، ص19]</ref>
«تفسير در عهد رسالت» به معرفى مدرسه تفسيرى پيامبر (صلى‌اللّه‌عليه‌وآله) به دو شيوه عمومى و خصوصى مى‌پردازد.سپس ديدگاههاى مختلف را درباره حجم روايات تفسيرى پيامبر بيان كرده پس از آن انواع تفسير پيامبر(ص) را يادآور مى‌شود.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=31&viewType=html ر.ک: همان، ص31]</ref>
«تفسير در عهد رسالت» به معرفى مدرسه تفسيرى پيامبر (صلى‌اللّه‌عليه‌وآله) به دو شيوه عمومى و خصوصى مى‌پردازد.سپس ديدگاه‌هاى مختلف را درباره حجم روايات تفسيرى پيامبر بيان كرده پس از آن انواع تفسير پيامبر(ص) را يادآور مى‌شود.<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=31&viewType=html ر.ک: همان، ص31]</ref>
«تفسير در دوران صحابه»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=55&viewType=html ر.ک: همان، ص55]</ref>،«تفسير در دوران تابعان»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=87&viewType=html ر.ک: همان، ص87]</ref>،«نقش اهل‌بيت عليهم‌السلام در تفسير قرآن»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=129&viewType=html ر.ک: همان، ص129]</ref> که در آن به مفهوم‌شناسى اهل‌بيت(ع)، قلمرو دانش اهل‌بيت(ع) به کتاب آسمانى، نقش اهل‌بيت در تفسير قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=135&viewType=html ر.ک: همان، ص 135]</ref> و مفهوم تفسير به رأى پرداخته مى‌شود،«تفسير در قرن سوم» که دوره شكوفايى علوم و تدوین تفسير است و ویژگى‌هاى تفسيرى این قرن و معرفى تفاسير و مفسّران قرن سوم و نيز رویكردهاى تفسيرى در این قرن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=157&viewType=html ر.ک: همان، ص157]</ref>،«تفسير در قرن چهارم 1»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=169&viewType=html ر.ک: همان، ص169]</ref>،«تفسير در قرن چهارم 2» <ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=191&viewType=html ر.ک: همان، ص191]</ref>و ساير قرون تا قرن حاضر، بخش‌هاى مختلف این نوشتار را تشكيل مى‌دهند.
«تفسير در دوران صحابه»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=55&viewType=html ر.ک: همان، ص55]</ref>،«تفسير در دوران تابعان»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=87&viewType=html ر.ک: همان، ص87]</ref>،«نقش اهل‌بيت عليهم‌السلام در تفسير قرآن»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=129&viewType=html ر.ک: همان، ص129]</ref> که در آن به مفهوم‌شناسى اهل‌بيت(ع)، قلمرو دانش اهل‌بيت(ع) به کتاب آسمانى، نقش اهل‌بيت در تفسير قرآن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=135&viewType=html ر.ک: همان، ص 135]</ref> و مفهوم تفسير به رأى پرداخته مى‌شود،«تفسير در قرن سوم» که دوره شكوفايى علوم و تدوین تفسير است و ویژگى‌هاى تفسيرى این قرن و معرفى تفاسير و مفسّران قرن سوم و نيز رویكردهاى تفسيرى در این قرن<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=157&viewType=html ر.ک: همان، ص157]</ref>،«تفسير در قرن چهارم 1»<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=169&viewType=html ر.ک: همان، ص169]</ref>،«تفسير در قرن چهارم 2» <ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=191&viewType=html ر.ک: همان، ص191]</ref>و ساير قرون تا قرن حاضر، بخش‌هاى مختلف این نوشتار را تشكيل مى‌دهند.
در بخش آخر کتاب «تفسير عصرى» که به تفسير و مفسران در قرن پانزدهم هجرى اختصاص يافته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=355&viewType=html ر.ک: همان، ص355]</ref>، مفهوم تفسير عصرى، ویژگى‌هاى تفسير عصرى، اقسام تفسير موضوعى بيان و معروف‌ترين تفاسير شيعه در قرن پانزدهم، روشها و گرايشهاى تفسيرى در [[الميزان في تفسير القرآن|المیزان]]<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=372&viewType=html ر.ک: همان، ص372]</ref> و نيز معروف‌ترين تفاسير اهل سنت در این قرن <ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=387&viewType=html ر.ک: همان، ص387]</ref>معرفى شده است.
در بخش آخر کتاب «تفسير عصرى» که به تفسير و مفسران در قرن پانزدهم هجرى اختصاص يافته<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=355&viewType=html ر.ک: همان، ص355]</ref>، مفهوم تفسير عصرى، ویژگى‌هاى تفسير عصرى، اقسام تفسير موضوعى بيان و معروف‌ترين تفاسير شيعه در قرن پانزدهم، روشها و گرايشهاى تفسيرى در [[الميزان في تفسير القرآن|المیزان]]<ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=372&viewType=html ر.ک: همان، ص372]</ref> و نيز معروف‌ترين تفاسير اهل سنت در این قرن <ref>[https://noorlib.ir/book/view/2891?pageNumber=387&viewType=html ر.ک: همان، ص387]</ref>معرفى شده است.