پرش به محتوا

المؤتلف من المختلف بين أئمة السلف: تفاوت میان نسخه‌ها

جز
جایگزینی متن - 'هها' به 'ه‌ها'
جز (جایگزینی متن - '.↵↵رده:کتاب‌شناسی' به '. ==وابسته‌ها== {{وابسته‌ها}} رده:کتاب‌شناسی')
جز (جایگزینی متن - 'هها' به 'ه‌ها')
خط ۳۷: خط ۳۷:
کتاب‌هاى كه به اين سبک از فقه نوشته شده‌اند داراى تنوع و اقسامى در بيان مباحث اختلافى هستند كه مى‌توان آنها را به چهار گروه كلى تقسيم نمود.
کتاب‌هاى كه به اين سبک از فقه نوشته شده‌اند داراى تنوع و اقسامى در بيان مباحث اختلافى هستند كه مى‌توان آنها را به چهار گروه كلى تقسيم نمود.


گروه اول کتاب‌هائى كه اصحاب مذاهب براى تأييد مذهب خود در رد مخالفين نوشته‌اند مثل الحجة في الرد على الشافعى از ابى زكريا كتانى، الرد على محمد بن حسن شيبانى از اسماعيل بن اسحاق مالكى گروه دوم کتاب‌هائى كه اصحاب مذاهب در آن اختلاف مذهبى بين دو امام از ائمه فقه يا دو مذهب فقهى را بدون ذكر نقض و ابرام نوشته‌اند مثل اختلاف الامام ابى حنيفة و الامام الشافعى از [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبكر بيهقى]] (م 548 ق)، المختلف بين ابى حنيفة و الشافعى از عبداللّه بن حسین ناصحى (م 447 ق) گروه سوم کتاب‌هایى كه در آن اختلاف فقهاى شهرها يا ائمه مذاهب مشهور يا اختلاف مذاهب ذكر شده و اگر چه اين مذاهب نابود شده باشند مثل اختلاف الفقهاء طبرسى از مؤرخ و مفسر بزرگ(م 310 ق)، اختصار اختلاف الفقهاء از احمد بن جصاص(م 370 ق) گروه چهارم کتاب‌هایى كه در مطلق مسائل فقهى نوشته شده و مؤلفين صرفا مذهب خود را ذكر نكرده بلكه آراء فقهاى بزرگ ساير مذاهب را نيز بيان كرده‌اند.کتاب‌هایى اين گروه از ساير گروهها بيشتر است بلكه غالب کتاب‌هاى مفصل فقهى كه به آراء فقهاء در ساير مذاهب پرداخته‌اند از اين گروه هستند.از اين گروه دو مذاهب اهل تسنن مى‌توان به المبسوط سرخسى (م 483 ق)، المغنى ابن قدامه (م 620 ق)، و در مذهب اماميّة المبسوط، و [[الخلاف]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق)، [[منتهی المطلب في تحقيق المذهب|منتهى المطلب]] [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، [[غنية النزوع إلی علمي الأصول و الفروع|الغنية]] [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهرة حلبى]] (م 585 ق) را نام برد.
گروه اول کتاب‌هائى كه اصحاب مذاهب براى تأييد مذهب خود در رد مخالفين نوشته‌اند مثل الحجة في الرد على الشافعى از ابى زكريا كتانى، الرد على محمد بن حسن شيبانى از اسماعيل بن اسحاق مالكى گروه دوم کتاب‌هائى كه اصحاب مذاهب در آن اختلاف مذهبى بين دو امام از ائمه فقه يا دو مذهب فقهى را بدون ذكر نقض و ابرام نوشته‌اند مثل اختلاف الامام ابى حنيفة و الامام الشافعى از [[بیهقی، احمد بن حسین|ابوبكر بيهقى]] (م 548 ق)، المختلف بين ابى حنيفة و الشافعى از عبداللّه بن حسین ناصحى (م 447 ق) گروه سوم کتاب‌هایى كه در آن اختلاف فقهاى شهرها يا ائمه مذاهب مشهور يا اختلاف مذاهب ذكر شده و اگر چه اين مذاهب نابود شده باشند مثل اختلاف الفقهاء طبرسى از مؤرخ و مفسر بزرگ(م 310 ق)، اختصار اختلاف الفقهاء از احمد بن جصاص(م 370 ق) گروه چهارم کتاب‌هایى كه در مطلق مسائل فقهى نوشته شده و مؤلفين صرفا مذهب خود را ذكر نكرده بلكه آراء فقهاى بزرگ ساير مذاهب را نيز بيان كرده‌اند.کتاب‌هایى اين گروه از ساير گروه‌ها بيشتر است بلكه غالب کتاب‌هاى مفصل فقهى كه به آراء فقهاء در ساير مذاهب پرداخته‌اند از اين گروه هستند.از اين گروه دو مذاهب اهل تسنن مى‌توان به المبسوط سرخسى (م 483 ق)، المغنى ابن قدامه (م 620 ق)، و در مذهب اماميّة المبسوط، و [[الخلاف]] [[طوسی، محمد بن حسن|شيخ طوسى]] (م 460 ق)، [[منتهی المطلب في تحقيق المذهب|منتهى المطلب]] [[حلی، حسن بن یوسف|علامه حلّى]](م 726 ق)، [[غنية النزوع إلی علمي الأصول و الفروع|الغنية]] [[ابن زهره، حمزه بن علی|ابن زهرة حلبى]] (م 585 ق) را نام برد.


از آنجائى كه شيخ طوسى كه در سبک‌هاى مختلف فقهى سر آمد همگان بود، و كتاب [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] را به سبک فقه رساله‌اى، المبسوط را در فقه استدلالى، و [[الخلاف]] را به سبک فقه مقارنه‌اى نوشته است و كتاب [[الخلاف]] به دليل توانائى‌هاى كم نظير وى و احاطه وى به آراء مذاهب مختلف اسلامى از جايگاه خاصى برخوردار بوده است و در اكثر موسوعه‌هاى فقهى نظير حدائق الناضرة شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق)، [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]] [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد‌ ‎على طباطبائى]] (م 1231 ق)، [[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعه]] [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] (م 1245 ق)، [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]] [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد| سيد‌ ‎جواد عاملى]] (م 1226 ق)، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق)، و غير آنان بر آن استناد شده است، [[طبرسی، فضل بن حسن|شيخ طبرسى]]تصميم به تلخيص و تدوين اين كتاب گرفته است.
از آنجائى كه شيخ طوسى كه در سبک‌هاى مختلف فقهى سر آمد همگان بود، و كتاب [[الجمل و العقود في العبادات|الجمل و العقود]] را به سبک فقه رساله‌اى، المبسوط را در فقه استدلالى، و [[الخلاف]] را به سبک فقه مقارنه‌اى نوشته است و كتاب [[الخلاف]] به دليل توانائى‌هاى كم نظير وى و احاطه وى به آراء مذاهب مختلف اسلامى از جايگاه خاصى برخوردار بوده است و در اكثر موسوعه‌هاى فقهى نظير حدائق الناضرة شيخ يوسف بحرانى (م 1186 ق)، [[رياض المسائل في بيان الأحكام بالدلائل (ط - القدیمة)|رياض المسائل]] [[طباطبایی کربلایی، علی بن محمدعلی|سيد‌ ‎على طباطبائى]] (م 1231 ق)، [[مستند الشيعة في أحكام الشريعة|مستند الشيعه]] [[نراقی، احمد بن محمدمهدی|محقق نراقى]] (م 1245 ق)، [[مفتاح الكرامة في شرح قواعد العلامة|مفتاح الكرامة]] [[حسینی عاملی، محمدجواد بن محمد| سيد‌ ‎جواد عاملى]] (م 1226 ق)، [[جواهر الكلام في شرح شرائع الإسلام|جواهر الكلام]] [[صاحب جواهر، محمدحسن بن باقر|شيخ حسن نجفى]] (م 1266 ق)، و غير آنان بر آن استناد شده است، [[طبرسی، فضل بن حسن|شيخ طبرسى]]تصميم به تلخيص و تدوين اين كتاب گرفته است.